- To wydarzenie nie może być zapomniane (...) musimy o tym pamiętać, żeby wyciągać wnioski - mówił w Warszawie prezes Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich Jan Abgarowicz podczas inauguracji obchodów 100. rocznicy ludobójstwa Ormian.
Masakrę Ormian w Turcji uznaje się za pierwsze ludobójstwo XX wieku. Szacuje się, że w latach 1915-16 zginęło w niej około 1,5 mln ludzi. Co roku około 24 kwietnia społeczności ormiańskie na całym świecie upamiętniają ofiary Metz Yeghern (Wielkiego Zła). W 2015 r. mija 100. rocznica masakry.
Obchody w Polsce, które trwać mają cały rok, organizują Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich oraz ormiańskokatolicka parafia centralna z siedzibą w Warszawie.
Pierwsze ludobójstwo w XX wieku
Organizatorzy obchodów podkreślają, że "rzeź Ormian była pierwszym ludobójstwem XX w., na którym później wzorował się Adolf Hitler, planując 'rozwiązanie kwestii żydowskiej' i zdobycie 'przestrzeni życiowej' dla Niemców". Przywołują też słowa Jana Pawła II, który mówił, że "nie byłoby holocaustu, gdyby świat upomniał się o Ormian i zwrócił uwagę na tamto ludobójstwo".
- To wydarzenie nie dotyczy tylko Ormian. To jest karta z historii całej ludzkości - mówił ambasador Republiki Armenii w Polsce Edgar Ghazaryan podczas sobotniej inauguracji obchodów, gdy w stołecznym Domu Spotkań z Historią zorganizowano Dzień Ormiański.
Przypomniał, że papież Jan Paweł II w jednej ze swoich wypowiedzi wspomniał, iż ludobójstwo Ormian było wstępem do kolejnych tego typu zbrodni w przyszłości. Mówiąc o Polakach, ambasador podkreślił, że "przyjaźń i współpraca z Polską bardzo sprzyja rozwojowi Armenii".
Poinformował, że w związku z 100. rocznicą ludobójstwa Ormian Krzysztof Penderecki, który wychował się w rodzinie o ormiańskich korzeniach, skomponował specjalny utwór. Zostanie on zaprezentowany premierowo w tym roku w Nowym Jorku - zapowiedział Ghazaryan. W programie Dnia Ormiańskiego w DSH, poświęconego zarówno historii, jak i współczesnemu życiu Ormian, znalazły się m.in. prelekcje i wystąpienia zatytułowane: "Ormianie 2015. Naród odradzający się z popiołów zagłady" oraz "Chaczkary na świecie upamiętniające Ludobójstwo Ormian".
W niedzielę w warszawskim kościele św. Ducha zostanie odprawiona uroczysta msza św. ormiańskokatolicka za ofiary ludobójstwa Ormian 1915 r. Przewodniczył jej będzie ordynariusz Armenii, Gruzji, Rosji i Europy Wschodniej dla Ormian katolików abp. Rafael Minassian. Homilię wygłosi ordynariusz katolików obrządku ormiańskiego w Polsce metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.
