Ograniczenia wprowadzone przez Węgry wobec finansowania organizacji obywatelskich przez osoby zamieszkałe lub mające siedzibę poza tym państwem członkowskim nie są zgodne z prawem Unii – orzekł we czwartek Trybunał Sprawiedliwości UE
W 2017 r. przyjęto na Węgrzech ustawę przedstawianą jako wyraz dążenia do zapewnienia przejrzystości organizacji obywatelskich otrzymujących darowizny z zagranicy („ustawa o przejrzystości”) . Na mocy tej ustawy wskazane organizacje muszą zarejestrować się jako „organizacja otrzymująca wsparcie zagraniczne” w sądzie węgierskim, jeżeli kwota darowizn otrzymywanych przez nie z innych państw członkowskich lub państw trzecich na przestrzeni roku przekroczy określony próg. Przy rejestracji muszą również podać, między innymi, nazwisko lub nazwę darczyńców, od których wsparcie wyniosło co najmniej 500 tys. forintów węgierskich (HUF) (ok. 1400 euro) oraz dokładną kwotę tego wsparcia.
Te informacje publikowane są następnie na publicznie i bezpłatnie dostępnej platformie elektronicznej. Dane organizacje obywatelskie muszą ponadto podawać na swojej stronie internetowej oraz we wszystkich swoich publikacjach informację, że są „organizacją otrzymującą wsparcie zagraniczne”.
Komisja wniosła przeciwko Węgrom do Trybunału Sprawiedliwości skargę o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, uznając, że wspomniana ustawa narusza TFUE i kartę praw podstawowych.
W wyroku ogłoszonym w dniu 18 czerwca 2020 r., wielka izba Trybunału uwzględniła skargę o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom wniesioną przez Komisję Europejską przeciwko temu państwu członkowskiemu. Trybunał stwierdził, że nakładając obowiązki w zakresie rejestracji, zgłaszania i jawności na określone kategorie organizacji społeczeństwa obywatelskiego korzystających bezpośrednio lub pośrednio ze wsparcia zagranicznego przekraczającego określony próg oraz wprowadzając możliwość stosowania sankcji wobec organizacji niewywiązujących się z tych obowiązków, Węgry wprowadziły dyskryminujące i nieuzasadnione ograniczenia zarówno w odniesieniu do omawianych organizacji, jak i osób udzielających im takiego wsparcia. Te ograniczenia naruszają zobowiązania ciążące na państwach członkowskich z tytułu swobody przepływu kapitału ustanowionej w art. 63 TFUE oraz art. 7, 8 i 12 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („karta praw podstawowych”), dotyczących prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, prawa do ochrony danych osobowych oraz prawa do swobodnego zrzeszania się.
