Na przestrzeni ostatnich miesięcy informacje na temat stanu demokracji i przestrzegania praw człowieka w Polsce rozpowszechniane w międzynarodowych mediach często opierały się na nieścisłych lub fragmentarycznych relacjach. Eksperci Instytutu Ordo Iuris przygotowali raport, w którym analizują najważniejsze zmiany prawne przeprowadzone w ostatnich kilku miesiącach i praktykę stosowania prawa. Publikacja zostanie zaprezentowana w tym tygodniu w Waszyngtonie i Nowym Jorku.
Od szeregu miesięcy trwa dyskusja na temat zasadności zmian wprowadzanych w polskim porządku prawnym. W dyskusji tej często przeważają emocje, a przekazywane informacje nie są prezentowane w sposób rzetelny merytorycznie. Nieprecyzyjny i fragmentaryczny przekaz medialny dotyczący stanu demokracji i przestrzegania praw człowieka w Polsce przekłada się na odbiór naszego kraju za granicą, także przez instytucje międzynarodowe. Mamy przy tym do czynienia z deficytem dostępnych zagranicznemu czytelnikowi informacji o prawie stanowionym w Polsce. Dlatego też Instytut Ordo Iuris zdecydował się opracować obszerny raport analizujący zmiany prawne, jakie wprowadzono w Polsce w 2016 r. i prezentujący wyniki badań opinii społeczeństwa obywatelskiego na ich temat. „Polska w 2016 r. – stan demokracji, praw człowieka i rządów prawa” to pierwsze anglojęzyczne, oparte na faktach i kompleksowej prawnej analizie studium na ten temat.
Pierwsza część raportu zawiera analizę najnowszych zmian w dwunastu sferach polskiego prawa, które stały się przedmiotem szerokiej dyskusji zarówno w Polsce, jak i na forum międzynarodowym. Chodzi o dyskusję na temat składu i organizacji Trybunału Konstytucyjnego, sytuację uchodźców i ekonomicznych imigrantów w Polsce, problematykę wolności słowa i wolności zgromadzeń, zmiany prawne w zakresie mediów publicznych, polityki rodzinnej i praw rodziców, ustawę o działaniach antyterrorystycznych, ustawę Prawo o prokuraturze, zmiany w ustawie o policji, funkcjonowanie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej, zagadnienie odpowiedzialności majątkowej państwa względem obywateli za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej oraz poziom ochrony zdrowia prokreacyjnego kobiet, w tym projektów zmian w tym zakresie.
Druga część Raportu prezentuje wyniki przeprowadzonej przez Instytut Ordo Iuris ankiety wśród polskich organizacji pozarządowych na temat oceny zmian prawnych, jakie zaszły w Polsce na przestrzeni ostatnich 6 miesięcy przed czerwcem 2016 r. Wyniki ankiety wskazują, że w ponad połowie analizowanych obszarów większość respondentów nie zauważyła, by w Polsce doszło do większych zmian w zakresie respektowania praw człowieka. W przypadkach, gdy respondenci wskazywali, że takie zmiany miały miejsce, oceniali je w większości przypadków pozytywnie, co szczególnie widoczne jest w przypadku pytań o respektowanie wolności zgromadzeń oraz polityki rodzinnej i praw rodziny.
Raport został zrecenzowany przez amerykańskich naukowców, prawnika prof. Davida Forte i politologa prof. Stephena Baskerville'a. Będzie miał premierę w tym tygodniu w Stanach Zjednoczonych. Zostanie zaprezentowany Kongresmenom, Senatorom, środowiskom polonijnym oraz organizacjom pozarządowym funkcjonującym w USA. Z raportem zapoznają się między innymi eksperci The Heritage Foundation i The Federalist Society, powszechnie uznanych amerykańskich instytutów badawczych, zajmujących się m.in. ochroną praw człowieka i jego podstawowych wolności.