X Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej trwały od 13 czerwca do 7 lipca 1974 r. i odbywały się w RFN i Berlinie Zachodnim. Pierwsze miejsce zajęła reprezentacja RFN, drugie Holandia, trzecie Polska. Na czwartej pozycji uplasowali się obrońcy trofeum z Meksyku z 1970 r. piłkarze Brazylii.

Królem strzelców z siedmioma bramkami został Grzegorz Lato. Na drugim miejscu, z pięcioma golami uplasowali się Andrzej Szarmach i Holender Johan Neeskens.

Kwalifikacje Polski do turnieju finałowego w RFN, a szczególnie mecze z Anglią, przeszły do historii polskiej piłki. W Chorzowie drużyna trenowana przez Kazimierza Górskiego pokonała Anglię 2:0. W rewanżu 17 października 1973 r. Polacy zremisowali 1:1. Gola dla Polski zdobył Jan Domarski. Anglicy strzelili tylko jedną bramkę, gdyż dobrze dysponowana była obrona oraz skutecznie bronił Jan Tomaszewski. Po tym meczu gazety pisały: „Tomaszewski zatrzymał Anglię”.

16 drużyn z 96, które zakwalifikowały się do turnieju finałowego, zostało podzielonych na cztery grupy. Awans z każdej grupy wywalczały dwie najlepsze drużyny. W drugiej rundzie osiem drużyn zostało rozdzielonych na dwie grupy. Zwycięzcy grup z rundy drugiej grali w finale, natomiast drużyny z drugich miejsc grały mecz o trzecie miejsce.

Mecz na Stadionie Olimpijskim o 3. miejsce na Mistrzostwach Świata, Polska – Brazylia. Monachium, 6 lipca 1974 r. pic.twitter.com/e2QheEwyq6

— PAP Arch Foto (@paparchfoto) October 25, 2016

Mecz pomiędzy Polską a RFN odbywał się w trudnych warunkach. Przed meczem nad stadionem we Frankfurcie nad Menem przeszła ulewa. Boiska mimo starań organizatorów nie udało się całkowicie osuszyć, a sędziowie zezwolili na rozegranie meczu w takich warunkach. Mecz ten przeszedł do historii piłki nożnej jako mecz na wodzie. W 53. minucie Jan Tomaszewski obronił rzut karny. Jedyną bramkę strzelił Gerd Müller w 76. minucie.

W meczu o trzecie miejsce Polska zmierzyła się z Brazylią. Polska drużyna prowadzona przez Kazimierza Górskiego pokonała Brazylię 1:0 (0:0), a jedyną bramkę w tym meczu zdobył Grzegorz Lato w 76. minucie.

RFN dzięki zwycięstwu nad Polską wygrała grupę i awansowała do finału. Polska wystąpiła w meczu o 3. miejsce.

Były to pierwsze mistrzostwa, na których rozdano cztery komplety medali: złote, srebrne pozłacane, srebrne i brązowe. Polacy wrócili więc z mistrzostw ze srebrnymi medalami mimo zajęcia trzeciego miejsca.

But Deyny i piosenka Rodowicz

Prawdą jest, że podczas meczu Polska–Włochy (2:1) Kazimierz Deyna zdobył bramkę po potężnym uderzeniu zza pola karnego. Siła strzału była tak mocna, że polskiemu kapitanowi pękł but i musiał zmienić go w trakcie przerwy.

Turniej wygrali piłkarze gospodarzy, pokonując w finale Holandię 2:1. Dla Holandii gola strzelił Neeskens z rzutu karnego w 2. minucie. Bramki dla RFN zdobyli Breitner (25. minuta, karny) oraz Müller (43. minuta). Po meczu Cruyff dostał czerwoną kartkę za dyskusje z arbitrem.

Gra po raz pierwszy toczyła się o Puchar Świata, gdyż Puchar Rimeta otrzymała Brazylia za trzykrotne wygranie Mistrzostw Świata. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Australii, Haiti, NRD i Zairu.

Piosenka Maryli Rodowicz pt. Futbol została wybrana piosenką Mistrzostw, a sama artystka zaśpiewała ją na ceremonii otwarcia turnieju. Piosenkę o mistrzostwach śpiewał także Andrzej Dąbrowski – A ty się bracie nie denerwuj (1974).

Maskotkami turnieju po raz pierwszy stały się postaci dwóch chłopców o imionach Tip i Tap, ubrani w stroje piłkarskie reprezentacji RFN. Jeden miał na koszulce napis „WM” (od niemieckiego słowa Weltmeisterschaft, czyli mistrzostwa świata), a drugi numer 74, czyli rok rozgrywania mistrzostw.