CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. corporate social responsibility) to odpowiedzialność przedsiębiorstwa za wpływ jej działań na otaczające środowisko. Odnosi się do praktyk biznesowych, w ramach, których firmy podejmują szereg działań mających na celu uwzględnienie interesów społecznych i środowiskowych w swojej działalności. Jednym z takich przedsiębiorstw jest Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., która od lat angażuje się we współpracę z samorządami, sportem oraz lokalną społecznością.
„Działanie CSR-owe moim zdaniem wprowadza się w różnego rodzaju aspektach gospodarki czy też trzeciego sektora po to, tylko żeby być wrażliwym na pewnego rodzaju problemy społeczne” – powiedział Michał Rulski, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Wolności, Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
Wojciech Kaczmarczyk, dyrektor Narodowego Instytutu Narodowego, Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego podkreślił, że idealnym rozwiązaniem byłoby, gdyby firmy, które wprowadzają działania w zakresie CSR, współpracowały z tymi, którzy mają doświadczenie i są kompetentni w realizowaniu celów społecznych, czyli z organizacjami pozarządowymi.
Michał Góras, wiceprezes zarządu Polskiej Fundacji Narodowej zwrócił uwagę, że działania CSR zostały narzucone wraz z wprowadzeniem tzw. zielonego ładu na poziomie Unii Europejskiej. Duże firmy coraz częściej prezentują swoje działania proekologiczne. Jednocześnie zauważył, że ta tzw. zielona polityka nie powinna być narzucana siłą poszczególnym państwom.
Dr Cezary Mech, doradca prezesa Narodowego Banku Polskiego powiedział, że przy wprowadzeniu CSR w swojej firmie należy uwzględnić czynniki społeczne dotyczące zarówno swoich pracowników, odbiorców, dostawców oraz wszystkich akcjonariuszy.
Z kolei w ocenie Natalii Owdziej-Pietrzak, starszego specjalisty partnerstw strategicznych w WWF Polska określenie CSR jest coraz rzadziej używane w świecie biznesu, gdyż jest mylnie postrzegane jako wyłącznie odpowiedzialność społeczna. Firmy częściej używają określeń zrównoważony rozwój, czy ESG (ang. Environmental, Social, Governance).
Wojciech Kałuża, wiceprezes zarządu ds. rozwoju w JSW S.A. zwrócił uwagę, że Jastrzębska Spółka Węglowa jest jednym z głównych pracodawców na Śląsku, w sumie w całej grupie zatrudnionych jest około 29 tysięcy pracowników. Spółka jest również niezwykle ważna dla regionu, ale i całego kraju, ze względu na ogromne, miliardowe przepływy finansowe, które generowane są m.in. w postaci zamówień, inwestycji, wynagrodzeń, udziale w podatku dochodowym, czy w podatku CIT. Ważną kwestią w oddziaływaniu na środowisko, na jaką zwraca uwagę Wojciech Kałuża, jest także obecność Spółki w sporcie. JSW wspiera m.in. hokej czy piłkę siatkową. Spółka posiada także swoją Fundację, która od lat współpracuje z samorządami lokalnymi i jest aktywnie zaangażowana w poprawę m.in. warunków życia i edukacji mieszkańców.
„Firma powinna zachęcać do działań CSR, dlatego, że w ten sposób pracownicy mogą rozwijać swoje pasje, zdobywać nowe umiejętności, mogą wejść poza ten schemat klasycznej pracy za biurkiem czy też swoich klasycznych działań” – mówił Rulski.
Wojciech Kaczmarczyk zauważa, że dobrze jest zacząć od tego, aby w firmach organizować np. wolontariat. „To wnosi do biznesu taką wrażliwość społeczną, a jednocześnie uczy ludzi od góry do samego dołu w hierarchii biznesowej języka komunikacji społecznej”.
Michał Góras zwraca uwagę, że trudnościami, które ograniczają wprowadzenie CSR w firmach, dotyczą przede wszystkim braku wystarczających środków finansowych. Z kolei Natalia Owdziej-Pietrzak tłumaczy, że organizacje pozarządowe, które szukają pomocy, polegają w dużej mierze na darczyńcach oraz sponsoringu.