Propozycja Zielonych pojawiła się po ujawnieniu na początku listopada ub. roku, że przez wiele lat dzięki umowom zawieranym z władzami Luksemburga ponad 300 koncernów płaciło bardzo niskie podatki, a pozostałe kraje, gdzie firmy te osiągały zyski, traciły miliardy euro na niezapłaconych podatkach. Afera wybuchła tuż po objęciu funkcji szefa Komisji Europejskiej przez Jean-Claude'a Junckera, byłego wieloletniego premiera Luksemburga.

Wniosek o powołanie komisji śledczej uzyskał poparcie prawie 200 deputowanych na 751 zasiadających w PE. W listopadzie decyzję ws. powołania komisji odłożono jednak na później.

Jak zapewnił w poniedziałek szef frakcji Zielonych belgijski europoseł Philippe Lamberts, propozycja jego ugrupowania nie jest jednak wymierzona w Junckera. "To nigdy nie było naszą intencją. (...) Naszym jedynym celem była zmiana tych praktyk (podatkowych) lub ich eliminacja, jeśli można o tym marzyć" – powiedział Lamberts, przypominając, że jego frakcja w listopadzie 2014 r. głosowała przeciwko wotum nieufności dla KE; wniosek został ostatecznie odrzucony.

Według Zielonych za powołaniem komisji śledczej przemawia m.in. możliwość zbadania wszelkich podejrzanych programów i działań państw członkowskich UE - nie tylko Luksemburga - pod kątem zgodności z zasadami udzielania pomocy państwowej. Komisja śledcza, w przeciwieństwie do stałych komisji PE, gromadziłaby posłów specjalizujących się w różnych dziedzinach, miałaby niezbędne wsparcie kadrowe i materiałowe, by przeanalizować dziesiątki tysięcy stron orzeczeń podatkowych, a jednocześnie dysponowałaby niezbędną siłą polityczną, by zmusić do przekazania dokumentów kraje UE, Radę i Komisję. – Tylko komisja śledcza pokaże obywatelom UE, że PE bierze na poważnie ich powszechne oburzenie z powodu unikania podatku od osób prawnych – twierdzą Zieloni.

Według Lambertsa, w ubiegłą środę przewodniczący PE Martin Schulz zapowiedział, że przedstawi propozycję zrewidowania wniosku po analizach prawnych przeprowadzonych przez służby Parlamentu.

Po wybuchu afery Luxembourg Leaks Juncker oceniał, że to różnice w systemach podatkowych państw UE pozwalają na wykorzystywanie ich przez międzynarodowe koncerny. Zaproponował więc wprowadzenie obowiązku wymiany informacji na temat decyzji podatkowych. Tymczasem lider Zielonych twierdzi, że taki mechanizm już teraz istnieje, tylko do tej pory był po prostu ignorowany. To - zdaniem Lambertsa - kolejny argument za powołaniem komisji śledczej.

Lamberts uważa, że instytucje UE w sprawie nieprawidłowości podatkowych działają zbyt wolno, więc potrzeba kogoś, kto będzie zmuszał je do działania. – Główny powód, dla którego chcemy powołania komisji śledczej, to utrzymywanie silnej presji – powiedział.

Lider Zielnych przypomniał, że po ujawnieniu afery LuxLeaks Juncker nie pokazywał się publicznie przez pięć dni. Zdaniem Lambertsa stało się tak dlatego, że ujawnienie "podatkowych prezentów" jest dużym ciężarem politycznym zarówno dla władz krajów UE, które dopuściły się takich praktyk, jak i dla reputacji korporacji, które na tym korzystały. To właśnie dbałość o swoje dobre imię – według Lambertsa – powinna zmotywować inne frakcje w PE do poparcia wniosku Zielonych, a potem zaproszone osoby do składania zeznań przed komisją (nie będzie ona miała prawnej możliwości zmuszenia kogoś do stawiennictw