Przejdź do treści
Ważne Od godz. 17:30 na antenie Telewizji Republika trwa Debata przed Debatą Prezydencką. Gośćmi Katarzyny Gójskiej są: redaktor naczelny Republiki - Tomasz Sakiewicz, szef wydawców Republiki - Jarosław Olechowski oraz oraz Sławomir Jastrzębowski - dziennikarz
Ważne Dziś o godz. 18:00 zapraszamy widzów i słuchaczy na kolejną debatę prezydencką. Tym razem na żywo transmitować będziemy debatę Super Expresu. Poza anteną można będzie ją oglądać w zakładce LIVE, na Youtubie i słuchać w Radio Republika
17:35 Prezydent Andrzej Duda: Inicjatywa Trójmorza rozszerzy się o Czarnogórę, Albanię, Turcję i Hiszpanię
16:59 Portugalia: Awaria w dostawach prądu była wynikiem problemu, który wystąpił w hiszpańskiej sieci energetycznej - poinformował w poniedziałek portugalski operator
15:09 Warszawa: Pod Pomnikiem-Mauzoleum Ofiar Hitlerowskich Obozów Koncentracyjnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach uczczono pomordowanych więźniów KL Ravensbrück
14:54 Jarosław Kaczyński: Mam nadzieję na weto prezydenta ws. składki zdrowotnej dla przedsiębiorców
14:32 Świat: W Kanadzie trwa w poniedziałek głosowanie w wyborach do niższej izby parlamentu, Izby Gmin
14:28 Rzeczniczka KE: wykorzystywanie przez Kreml żołnierzy z Korei Płn. pokazuje desperację Rosji
14:00 Hiszpania: Operator sieci energetycznej zaczyna przywracać prąd na południu i północy
Spotkanie Błonie - 28.04 (poniedziałek) o godz. 18.00 Mateusz Morawiecki i Anita Czerwińska zapraszają na otwarte spotkanie w Centrum Sportu i Rekreacji (ul. Grodziska 1)
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Kielce-Centrum zaprasza na spotkanie z Jakubem Maciejewskim. 29 kwietnia, (wtorek), g. 18, Wojewódzka Biblioteka Publiczna ul. Ściegiennego 13
Wydarzenie Koncert Pawła Piekarczyka "Podziemna Armia powraca" odbędzie się 2 maja o godz. 19.15 w sali widowiskowej Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji „Sokół” w Sieniawie
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Łomża zaprasza na spotkanie z prof. Przemysławem Czarnkiem oraz Senatorem RP Markiem Komorowskim. 29 kwietnia, (wtorek), g. 17, Uczelnia Jańskiego w Łomży, Aula ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego (parter), ul. Krzywe Koło 9
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Łowicz zaprasza z okazji Święta Dnia Flagi na przemarsz z 50-metrową flagą ulicami miasta, 2 maja (piątek), g. 11, przy pomniku Solidarności ul. Jana Pawła II
Wydarzenie Klub „GP” Aleksandrów Łódzki zaprasza na Koncert Pieśni Maryjnych i Patriotycznych z okazji uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski oraz Święta Konstytucji 3 Maja. 3 maja (sobota), g.10.30, parafia pw. Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Długołęka zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 234. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. 3 maja (sobota), g. 12, w Mirkowie
Wydarzenie Klub „GP” Milanówek zaprasza na poświęcenie Sztandaru Formacji Patriotycznej im. Kazimierza Wielkiego, 3 maja (sobota), g. 12 - piknik patriotyczny, g. 14 - koncert Pawła Piekarczyka ul. Szkolna 6, g. 15-Msza św. Kościół pw. Matki Bożej Bolesnej
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z europosłem Danielem Obajtkiem, 9 maja, g. 17, Hotel & Restauracja Pelikan, ul. Wierzbińska 58, Aleksandrów Łódzki
NBP NBP informuje: Mamy 500 ton złota! – poinformował prof. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego. Wkrótce będziemy mieli więcej złota niż Europejski Bank Centralny
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Środa Wielkopolska zaprasza na spotkanie z red. nacz. ”GP”, ”GPC”, prezesem Republiki Tomaszem Sakiewiczem, oraz Pawłem Piekarczykiem. 21 maja (środa), g. 17, Biblioteka Publiczna Plac Zamkowy 7, Środa Wielkopolska

Wigilia Bożego Narodzenia obrządków wschodnich. Święto prawosławnych i grekokatolików

Źródło: PAP/Darek Delmanowicz

W środę przypada wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego, czyli według tzw. starego stylu. W tym terminie święta obchodzą prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy.

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny (PAKP) formalnie używa kalendarza juliańskiego. Prawosławni duchowni zwracają uwagę, że to kalendarz o wiele starszy od gregoriańskiego (wprowadzonego w 1582 roku reformą papieża Grzegorza XIII) i był używany w pierwszych wiekach chrześcijaństwa.

Według danych soboru biskupów PAKP, ponad 90 proc. prawosławnych parafii w kraju stosuje w życiu religijnym właśnie kalendarz juliański. Stałe święta (z wyjątkiem Wielkanocy, której data wyliczana jest w obu obrządkach w nieco inny sposób) wypadają wtedy trzynaście dni po katolickich. Wigilia Bożego Narodzenia według tego kalendarza przypada więc 6 stycznia w kalendarzu gregoriańskim.

Święta chrześcijan wschodnich poprzedzał 40-dniowy post, bardzo ściśle przestrzegany, zwłaszcza przez ostatnie dni przed świętami i w samą wigilię. W wigilię niektórzy wierni powstrzymują się nawet od picia napojów, aż do spożycia uroczystej, postnej kolacji.

Wierni Kościołów wschodnich mają kilka nazw wigilii. W zależności od regionu i tradycji, mówią na nią np. nawieczerie, soczelnik lub swiaty wieczer. Nazwa soczelnik pochodzi od "socziwa", czyli gotowanej pszenicy polewanej miodem (według innych źródeł - soczystej kaszy), która była poprzednikiem współczesnej kutii robionej m.in. z maku i miodu, tradycyjnie zawsze obecnej na wigilijnym stole.

Posiłek wigilijny rozpoczyna się od modlitwy i dzielenia prosforą. Prosfora (od greckiego "prosphero" - przynoszę) to chleb liturgiczny używany w Kościele wschodnim do konsekracji i komunii. Współcześnie ma kształt małych, mieszczących się w dłoni krążków, po upieczeniu podobnych do malutkich bułeczek. Przygotowaniem i wypiekiem prosfor zajmują się np. mniszki z monasterów (klasztorów).

W Białymstoku, który jest stolicą regionu, gdzie są największe w kraju skupiska prawosławnych, organizowane są tradycyjnie spotkania dla osób, które z różnych względów nie mogą same przygotować lub nie mają z kim spożyć wigilijnej kolacji.

W związku z obostrzeniami wynikającymi z pandemii koronawirusa, w tym roku takiej możliwości jednak nie ma. Dlatego wczesnym popołudniem w jadłodajni prowadzonej w mieście przez Prawosławny Ośrodek Miłosierdzia "Eleos" wydawane będą świąteczne paczki dla potrzebujących. Wcześniej organizacja przekazała też pomoc do prawosławnych domów opieki m.in. w Hajnówce, Trześciance i Grabarce.

Boże Narodzenie według tzw. starego stylu rozpoczynają też grekokatolicy mieszkający m.in. na Podkarpaciu.

Jak przypomina dziekan sanocki i proboszcz parafii greckokatolickiej w Komańczy w Bieszczadach ks. Andrzej Żuraw, podobnie jak w Kościele zachodnim, również u wiernych obrządków wschodnich wieczerza wigilijna składa się z dwunastu dań. Na stole będą m.in.: ryby, kilka rodzajów pierogów, żurek czy barszcz z uszkami. "Nie może zabraknąć także kutii" – dodał ks. Żuraw.

W nocy wierni Kościołów wschodnich udadzą się do cerkwi na świąteczne uroczystości. W należności od lokalnej tradycji, najczęściej zaczynają się one o północy lub o godz. 2.00 nad ranem; w tym roku odbywają się z zachowaniem zasad związanych z pandemią.

Nie ma dokładnych danych co do liczby prawosławnych w kraju. Hierarchowie polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest 450-500 tys. W ostatnim spisie powszechnym, które to dane uznawane są jednak przez duchownych za niemiarodajne, przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób.

Według danych GUS, grekokatolików jest w Polsce ok. 33 tys. Mieszkają m.in. w województwach: podkarpackim, małopolskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim, lubuskim i dolnośląskim. W latach 40. ubiegłego wieku Kościół greckokatolicki został zdelegalizowany przez władze komunistyczne; reaktywowano go na początku lat 90.

Staroobrzędowcy, którzy również według kalendarza juliańskiego świętują Boże Narodzenie, to jedna z najmniejszych w kraju grup religijnych. Ocenia się, że jest ich 1-2 tys. Mieszkają głównie na Suwalszczyźnie.

PAP

Wiadomości

Szarpanina podczas wiecu Rafała Trzaskowskiego w Poznaniu. Osiedle Maltańskie walczy o przetrwanie

Masakra w Vancouver. Są nowe informacje o zabójcy, liczba ofiar śmiertelnych może wzrosnąć

Kuźmiuk: głos na Trzaskowskiego oznacza redukcję programów społecznych i masową migrację

Znana stylistka bez litości o strojach gwiazd na koncercie TVP: "Polska moda utknęła w średniowieczu"

Kampanijna zadyszka Trzaskowskiego

Debata przed Debatą w Telewizji Republika

"Nie zapominajcie o swoich dziadkach, oni tak wiele nas uczą". Papież do młodych w niepublikowanym wideo

Dramatyczny apel dyrektorów szpitali. Domagają się od Tuska obiecanych pieniędzy, ostrzegają przed zapaścią systemu szpitalnictwa

Doda o patriotyzmie: "Nie zostawia się Polski, kiedy jest trudno"

Zakazane tematy rządu Tuska

Ziobro o "wartościach" Tuska: "lekarka" zabiła dziecko i jest bohaterką, ksiądz, który zaprotestował, potraktowany jak przestępca

Jak wygląda Polska na trzy tygodnie przed wyborami?

NBA: Playoffy nabierają rozpędu. Za kilka dni poznamy półfinalistów

54-latek zabił swoją partnerkę? Jest areszt!

Nowy lider w klasyfikacji Złotego Buta! Lewandowski wciąż na podium

Najnowsze

Szarpanina podczas wiecu Rafała Trzaskowskiego w Poznaniu. Osiedle Maltańskie walczy o przetrwanie

Kampanijna zadyszka Trzaskowskiego

Debata przed Debatą w Telewizji Republika

"Nie zapominajcie o swoich dziadkach, oni tak wiele nas uczą". Papież do młodych w niepublikowanym wideo

Dramatyczny apel dyrektorów szpitali. Domagają się od Tuska obiecanych pieniędzy, ostrzegają przed zapaścią systemu szpitalnictwa

Masakra w Vancouver. Są nowe informacje o zabójcy, liczba ofiar śmiertelnych może wzrosnąć

Kuźmiuk: głos na Trzaskowskiego oznacza redukcję programów społecznych i masową migrację

Znana stylistka bez litości o strojach gwiazd na koncercie TVP: "Polska moda utknęła w średniowieczu"