Przejdź do treści
13:45 Wyruszył Marsz Żywych: Żydzi i młodzi Polacy upamiętniają ofiary Zagłady - pod historyczną bramą obozową uczestnikom towarzyszyli prezydenci Polski Andrzej Duda, a także Izraela Isaac Herzog
13:27 W. Brytania: Zabroniono eksportu do Rosji padów do gier; są wykorzystywane do kierowania dronami
12:50 Estonia: Nigdy nie uznamy siłowego zajęcia terytoriów Ukrainy przez Rosję, a możliwe porozumienie USA z Rosją nie zmieni stanowiska Estonii w tej kwestii – zadeklarował premier Kristen Michal
12:02 Watykan: Ponad 50 tys. osób oddało hołd papieżowi Franciszkowi w bazylice Św. Piotra
14:05 Ukraina: Wojsko poinformowało, że zlikwidowało w walce 25 żołnierzy Korei Płn. w obwodzie kurskim w Rosji
10:20 NBP: Polska ma już ponad 500 ton złota – poinformował prezes NBP Adam Glapiński, cytowany w komunikacie banku centralnego
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizja Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Częstochowa zaprasza na spotkanie z prof. Janem Majchrowskim, 24 kwietnia, g. 17, Aula Solidarności ul. Łódzka 8/12, Częstochowa
Wydarzenie W piątek, 25 kwietnia, o godzinie 17 przy ul. Mostowej w Bydgoszczy odbędzie się pikieta przeciwko nielegalnej imigracji. Organizatorem akcji jest Młodzież Wszechpolska i Stowarzyszenie Bydgoscy Patrioci
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Nysa zaprasza na obchody upamiętniające 20 rocznicę śmierci i 105 rocznicę urodzin Karola Wojtyły, 26 kwietnia, g. 13.30, Nyski Dom Kultury - Konferencja wraz koncertem muzyków i uczniów. Obchodom towarzyszy wiele wydarzeń
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Filadelfia zaprasza na obchody Rocznicy Katastrofy Smoleńskiej i Zbrodni Katyńskiej, 27 kwietnia, g. 11 AM, Narodowe Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej, 654 Ferry Rd, Doylestown, PA 18901
17:11 Mieszkańcy Piotrkowa Trybunalskiego są zaproszeni na sesję Rady Miejskiej, 25 kwietnia o godz. 9 w sali Urzędu Miasta, na której ma być rozpatrywana uchwała sprzeciwiająca się powstaniu Centrum Integracji Cudzoziemców w Piotrkowie Trybunalskim
Zmiana terminu manifestacji Ze względu na śmierć Papieża Franciszka i uroczystości pogrzebowe 26.04, manifestacja przeciwko nielegalnej migracji zostaje przeniesiona na 10.05. Początek o 12:00 na Rondzie Dmowskiego, zakończenie przed KPRM w Al. Ujazdowskich
Spotkanie 25 kwietnia 2025 r. (piątek) o godz. 18:00 na Rynku Staromiejskim w Koszalinie odbędzie się spotkanie wyborcze kandydata na Prezydenta RP Karola Nawrockiego
Wydarzenie 27 kwietnia 2025 r. (niedziela) o godz. 12:00, w hali EXPO Łódź, Aleje Politechniki 4 w Łodzi, odbędzie się konwencja kandydata na Prezydenta RP Karola Nawrockiego
Wydarzenie 27 kwietnia 2025 w Skierniewicach odbędzie się „Piknik z klasykami” – zlot zabytkowych samochodów organizowany przez Klub Gazety Polskiej. Miejsce: Sielska Stanica, Budy Grabskie 49
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Wydarzenie Stowarzyszenie "Parafiak" zaprasza 30 kwietnia na uroczystości rocznicowe - 85-lecia zbrodni katyńskiej i 15-lecia tragedii smoleńskiej. Wydarzenie odbędzie się na Skwerze Katyńskim w Marcinkowicach (Małopolska). Początek o godz. 9
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Prof. Szyjewski, religioznawca: Każda kultura posiada swoje własne mity i symbole związane z księżycem | NASZ WYWIAD

Źródło: twitter @dojadaoud

O roli księżyca w religiach i wierzeniach rozmawialiśmy z prof. dr hab. Andrzej Szyjewski, religioznawcą, etnologiem religii z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

TelewizjaRepublika.pl: Czy księżyc ma to samo znacznie symboliczne w różnych miejscach globu, w różnych religiach ?

Prof. dr hab. Andrzej Szyjewski: Naturalnie każda kultura posiada swoje własne mity, idee czy symbole związane z księżycem. Istnieją również elementy uniwersalne. One poniekąd są wymuszone samym istnieniem księżyca i wiążą się z jego działaniami - z wodami, z roślinnością, z kobietami. To wątki uniwersalne – księżyc jako ten, który przyciąga wody, wywołuje pływy, wobec tego wiąże się z opadami, może je zamykać lub otwierać. Analogicznie może wciągać w specjalny zbiornik dusze ludzkie. Może też być związany z kobiecością, ze względu na to, że cykl księżycowy pokrywa się ze standardowym cyklem menstruacyjnym. W konsekwencji księżyc rządzi menstruacją.

Czy w którejś religii księżyc odgrywa szczególną rolę?

Nie widzę takiej religii, która by była przede wszystkim na księżycu skupiona. To jest problem raczej drugorzędnej symboliki.

A nasze tereny? Jaka była rola księżyca wśród Słowian?

O Słowianach mamy niewiele wiadomości, trudno na to odpowiedzieć z dozą pewności. Oczywiście można stawiać hipotezy. Księżyc pojawia się jako młody i stary, istniejący w trzech formach, w trzech postaciach. To wynika z tekstów folkloru. Czyli jest związany z młodością i starzeniem się. Jednocześnie księżyc jest najprawdopodobniej takim ciałem, które byłoby związane z czarami, ciemnością, nocą, tym co straszne. Wydaje się, że była to jedna z form przejawiania się takiej postaci jak Weles albo Wołos, który był bogiem czarów. Co zresztą jest podparte przez inne społeczności indoeuropejskie, można tak podejrzewać. Mamy jeden tekst, a mianowicie „Słowo o wyprawie Igora”, gdzie się mówi o księciu Wszesławie, który w postaci wilkołaka zabiegał drogę księżycowi nazywanemu Chors. Stąd podejrzenia o to, że księżyc był związany z przemianą postaci w wilka.

Czyli to, że dzisiaj w popkulturze księżyc kojarzy się z wampirami, wilkołakami i potworami różnej maści to efekt dziedzictwa dawnych wierzeń?

Księżyc głównie świecie w nocy, rzadko pojawia się w dzień. Te dni są inaczej traktowane, gdy widać równocześnie dwa ciała niebieskie, jako albo feralne, albo szczęśliwe. W każdym razie księżyc jest związany z nocą, a noc to wiadomo jest czas dziwny, niepewny, kiedy rożne złe istoty mogą się pojawiać. Ten związek jest uniwersalny na całym świecie.

Można powiedzieć, że oswoiliśmy noc? Noc tysiąc lat temu, a noc dzisiaj…

Oczywiście. Mamy sztuczne światło. Od momentu, kiedy da się przeżyć noc nie tkwiąc w ciemności, to w zasadzie została ona poniekąd oswojona. Chociaż oczywiście nie wszędzie da się te światło zanieść. Jeślibyśmy wzięli pewien przykład relacji – wiejską chatę. Kiedy było światło w postaci świecy, to było jedno światło w domu, które stawiało się na stole. Wszędzie wokół, pod progiem, za kominem, w tych miejscach czaiły się niezwykłe, groźne siły. To była strefa mroku, gdzie światło nie sięgało. Można to samo mówić o całej rzeczywistości.

A takie zjawisko jakie mamy dzisiaj ? Księżyc jest o 14 proc. większy i świeci o 30 proc. jaśniej. Czy to mogło być wykorzystywane przez kapłanów? Odczytywane jako zbliżająca się apokalipsa, jakieś zmiany?

Trudno odpowiedzieć. Zmiany świetlistości księżyca nie rzucają się nigdzie w oczy, nie spotkałem się z czymś takim. Jeśli mówimy o podobnych działaniach, to kwestia dotyczy raczej zaćmień, kiedy księżyc znika albo zaćmienia słońca. Kiedy jasność zanika, to jest to zapowiedź klęski. Pomniejsze zmiany jasności najpewniej nie wywoływały takiego wrażenia.

 

 prof. dr hab. Andrzej Szyjewski(ur. 1963) – religioznawca, etnolog religii. Zajmuje się teorią mitu, szamanizmem, religiami Australii i Oceanii, problemem przemian zachodzących w religiach plemiennych. Do głównych zainteresowań naukowych należą: religie społeczności tradycyjnych, teoria mitu, symbol religijny, antropologia religii, etnologia religii, metodologia religioznawstwa. Obecnie jest dyrektorem Zakładu Fenomenologii i Antropologii Religii Instytutu Religioznawstwa Wydziału Filozoficznego UJ. 

Najważniejsze publikacje:
Symbolika kruka (Kraków 1991), Religie Australii (Kraków 1998), Etnologia religii (Kraków 2001), Religia Słowian (Kraków 2003)
Od Valinoru do Mordoru; świat mitu a religia w dziele Tolkiena, (Kraków 2004), Szamanizm (Kraków 2005), Religie Czarnej Afryki (Kraków 2005), Mitologia australijska jako nośnik tożsamości (Kraków 2014)

 

Rozmawiał: Mateusz Kosiński 

Usunięto obraz.

Telewizja Republika

Wiadomości

Tusku, wstydź się! Polacy narzekają na swoją sytuację finansową

Nawrocki nie ogląda się na sondaże i konsekwentnie idzie po zwycięstwo

Afera wokół fundacji "Twój głos jest ważny". PiS składa zawiadomienie do prokuratury, oskarża o hejtowanie i nielegalne finansowanie kampanii

Ziobro konsekwentny. Komisja bezprawia znów idzie na zderzenie

"Tłumy" na spotkaniach Trzaskowskiego. Rzeczywistość przeczy propagandzie [ZDJĘCIA]

Polska 2050 chce wyjaśnień ws. „debaty Trzaskowskiego” w TVP

Ostatnie pożegnanie papieża Franciszka. Tak w sobotę będzie wyglądać Plac Świętego Piotra [GRAFIKA]

Marsz Żywych. Prezydent w Oświęcimiu: nie wolno milczeć wobec żadnych przejawów nienawiści pomiędzy narodami

Córka milionera wspierającego Trzaskowskiego – grała do pustej sali!

Utytułowany klub po kilkuletniej przerwie wraca do TAURON Hokej Ligi

Wicher: Trump jest strażnikiem wartości europejskich

Polska mistrzyni olimpijska powalczy o złoto w PŚ

Żałoba po papieżu psuje plany Tuska. Budka sugeruje złośliwość

Linia Wisły - linia ruskiej zdrady Tuska

Reżim Tuska uderza w historyka. Profesorowi Cenckiewiczowi postawią zarzuty

Najnowsze

Tusku, wstydź się! Polacy narzekają na swoją sytuację finansową

"Tłumy" na spotkaniach Trzaskowskiego. Rzeczywistość przeczy propagandzie [ZDJĘCIA]

Polska 2050 chce wyjaśnień ws. „debaty Trzaskowskiego” w TVP

Ostatnie pożegnanie papieża Franciszka. Tak w sobotę będzie wyglądać Plac Świętego Piotra [GRAFIKA]

Marsz Żywych. Prezydent w Oświęcimiu: nie wolno milczeć wobec żadnych przejawów nienawiści pomiędzy narodami

Nawrocki nie ogląda się na sondaże i konsekwentnie idzie po zwycięstwo

Afera wokół fundacji "Twój głos jest ważny". PiS składa zawiadomienie do prokuratury, oskarża o hejtowanie i nielegalne finansowanie kampanii

Ziobro konsekwentny. Komisja bezprawia znów idzie na zderzenie