Przejdź do treści

Schowane w wielkich drewnianych skrzyniach, teraz ujrzą światło dzienne

Źródło: Leon Bielewicz (Radio Poznań)

Premier Mateusz Morawiecki oraz wicepremierzy prof. Piotr Gliński i Mariusz Błaszczak podpisali w Poznaniu akt przekazania Muzeum Narodowemu zbioru sreber z Funduszu Obrony Narodowej (FON). Fundusz powołano w 1936 r. Zgromadzone w Poznaniu srebra niebawem mają zostać zaprezentowane Polakom w całym kraju. Dotąd większość z nich przechowywana była w muzealnym sejfie.

Fundusz Obrony Narodowej został utworzony dekretem Prezydenta RP w kwietniu 1936 r. Miał za zadanie pozyskać drogą składki społecznej dodatkowe środki na dozbrojenie armii w obliczu zagrożenia państwa polskiego przez hitlerowskie Niemcy. Polacy zasilili FON gotówką, nieruchomościami, kosztownościami, także zbożem, zwierzętami rzeźnymi i nieodpłatną pracą na rzecz armii.

We wrześniu 1939 roku niewykorzystane dary rzeczowe wywieziono za granicę. Złoto i srebro zostało podzielone; "srebrny" FON powrócił do Polski w 1976 r.

"Niech te precjoza przekazane do Funduszu Obrony Narodowej będą wspaniałym symbolem gotowości do obrony ojczyzny. Tak jak one są po dzień dzisiejszy symbolem chwały narodu polskiego, tak niech arsenał wojskowy dzisiaj w różnych częściach Europy nie będzie symbolem wstydu dla innych, bo on musi służyć współczesnym, dzisiejszym celom wolności", powiedział w trakcie uroczystości w Muzeum Narodowym w Poznaniu premier Mateusz Morawiecki.

Minister kultury i dziedzictwa narodowej Piotr Gliński powiedział, że FON "to był wielki, piękny gest serca; wszystko, co Polacy mogli dać naszej wspólnocie, żeby jej bronić".

"To były przedmioty powszechnego użytku, przedmioty artystyczne, pamiątki rodzinne, emblematy stowarzyszeń, puchary sportowe, obrączki, oszczędności całego życia, wdowi grosz - wszystko, co Polacy mogli dać naszej wspólnocie, żeby jej bronić. Przecież to był 1936 rok, całkiem niedawno odzyskana niepodległość. Ceniono tę niepodległość, suwerenność. To był wielki, piękny gest serca naszej wspólnoty".

"Po latach możemy go zwrócić symbolicznie społeczeństwu. Chcemy, żeby on był zaprezentowany, nawet w niewielkich fragmentach, w całej Polsce. Żeby każdy mógł mieć niedaleko, mógł przyjść i zobaczyć, jak wyglądała ta wspólnota w 1936 roku – podzielona, ale jednak silna miłością do ojczyzny",
powiedział wicepremier.

We wrześniu 1939 r. po niemieckiej napaści na Polskę skrzynie z niewykorzystanymi darami rzeczowymi FON ewakuowano do ambasady RP w Bukareszcie (Rumunia), gdzie podzielono je na część "srebrną" i "złotą". 61 skrzyń ze srebrem trafiło do Francji. Przechowywano je w skarbcu oddziału Banku Francji w Marsylii, potem w Castres, po wojnie przeniesiono je do Tuluzy.

Srebrną część FON (2408 kg srebra w wyrobach) Polska odzyskała w grudniu 1976 r. Zbiór zaprezentowano w 1977 r. w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, następnie w Biurze Wystaw Artystycznych w Katowicach, a później złożono w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

W latach 1978–1988 zespół pracowników Muzeum Narodowego w Poznaniu zinwentaryzował ponad 18 tys. przedmiotów, z czego 1840 najbardziej wartościowych włączono do zbiorów poznańskiego Muzeum Narodowego.

PAP

Wiadomości

Groza na przejeździe kolejowym! Bus staranowany przez szynobus

Fort Trump wraca na agendę | Bitwa Polityczna

Prof. Cenckiewicz: Estoński wywiad potwierdza ustalenia ws. współpracy SKW z FSB

Semka: Ameryce nie jest na rękę, aby w Polsce była wojna domowa

Michał Rachoń: Lewicowe media znów szerzą kłamstwa na temat wypowiedzi Trumpa

Zełeński przestanie być prezydentem Ukrainy? Może ustąpić nawet natychmiast!

Ktoś w to uwierzy? Kandydat na kanclerza chce "podpisać polsko-niemiecki traktat o przyjaźni"

Nawrocki o spotkaniu Duda-Trump: nasz prezydent jest mężem stanu

Wybory w Niemczech. Mieszkańcy wyspy Norderney głosują w... koszach plażowych

Szef MSZ Ukrainy: unikanie nazywania Rosji agresorem nie zmienia faktu, że nim jest

Miał być atak na Nawrockiego. Oberwało się Trzaskowskiemu. I to jak!

Hołda: obecny rząd to rekiny biznesu, ale nie wiem czy polskiego...

Nowy tydzień, nowe prognozy. Będzie ocieplenie, ale i opady

Sakiewicz: oferta Trumpa z surowcami naturalnymi jest ofertą bezpieczeństwa

Protest we Wrocławiu. "Ręce precz od naszych dzieci" NA ŻYWO

Najnowsze

Groza na przejeździe kolejowym! Bus staranowany przez szynobus

Michał Rachoń: Lewicowe media znów szerzą kłamstwa na temat wypowiedzi Trumpa

Zełeński przestanie być prezydentem Ukrainy? Może ustąpić nawet natychmiast!

Ktoś w to uwierzy? Kandydat na kanclerza chce "podpisać polsko-niemiecki traktat o przyjaźni"

Nawrocki o spotkaniu Duda-Trump: nasz prezydent jest mężem stanu

Fort Trump wraca na agendę | Bitwa Polityczna

Prof. Cenckiewicz: Estoński wywiad potwierdza ustalenia ws. współpracy SKW z FSB

Semka: Ameryce nie jest na rękę, aby w Polsce była wojna domowa