Przejdź do treści
09:07 Tatry: Szlak skiturowy na Rysy zamknięty – koniec sezonu
08:47 Hiszpania: Przywrócono ponad 99 proc. dostaw prądu w całym kraju
08:38 Świat: Od przyszłego sezonu w Szwecji dwa lata więzienia za pirotechnikę na stadionach
06:26 Świat: Nepal myśli o ograniczeniu zezwoleń na wspinanie się w górach wysokich
06:16 USA: Myśliwiec F/A-18E zsunął się z lotniskowca do Morza Czerwonego
06:10 Warszawa: Szefowie banków rozwoju Polski i Litwy rozmawiali m.in. o wsparciu Ukrainy w odbudowie
05:50 Tatry: Koniec zagrożenia lawinowego - szybko ubywa śniegu
Spotkania Kandydat na Prezydenta RP Karol Nawrocki w dniu 29.04 (wtorek) odwiedzi następujące miejsca: 11.00 - Kongres Samorządowy (Filharmonia Podkarpacka w Rzeszowie), 14.30 – Wizyta w klastrze ekonomicznym (foto), 17.00 – Spotkanie z Mieszkańcami w Nowej Dębie
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Kielce-Centrum zaprasza na spotkanie z Jakubem Maciejewskim. 29 kwietnia, (wtorek), g. 18, Wojewódzka Biblioteka Publiczna ul. Ściegiennego 13
Wydarzenie Koncert Pawła Piekarczyka "Podziemna Armia powraca" odbędzie się 2 maja o godz. 19.15 w sali widowiskowej Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji „Sokół” w Sieniawie
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Łomża zaprasza na spotkanie z prof. Przemysławem Czarnkiem oraz Senatorem RP Markiem Komorowskim. 29 kwietnia, (wtorek), g. 17, Uczelnia Jańskiego w Łomży, Aula ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego (parter), ul. Krzywe Koło 9
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Łowicz zaprasza z okazji Święta Dnia Flagi na przemarsz z 50-metrową flagą ulicami miasta, 2 maja (piątek), g. 11, przy pomniku Solidarności ul. Jana Pawła II
Wydarzenie Klub „GP” Aleksandrów Łódzki zaprasza na Koncert Pieśni Maryjnych i Patriotycznych z okazji uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski oraz Święta Konstytucji 3 Maja. 3 maja (sobota), g.10.30, parafia pw. Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Długołęka zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 234. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. 3 maja (sobota), g. 12, w Mirkowie
Wydarzenie Klub „GP” Milanówek zaprasza na poświęcenie Sztandaru Formacji Patriotycznej im. Kazimierza Wielkiego, 3 maja (sobota), g. 12 - piknik patriotyczny, g. 14 - koncert Pawła Piekarczyka ul. Szkolna 6, g. 15-Msza św. Kościół pw. Matki Bożej Bolesnej
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z europosłem Danielem Obajtkiem, 9 maja, g. 17, Hotel & Restauracja Pelikan, ul. Wierzbińska 58, Aleksandrów Łódzki
NBP NBP informuje: Mamy 500 ton złota! – poinformował prof. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego. Wkrótce będziemy mieli więcej złota niż Europejski Bank Centralny
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Środa Wielkopolska zaprasza na spotkanie z red. nacz. ”GP”, ”GPC”, prezesem Republiki Tomaszem Sakiewiczem, oraz Pawłem Piekarczykiem. 21 maja (środa), g. 17, Biblioteka Publiczna Plac Zamkowy 7, Środa Wielkopolska

Kulturoznawca: Pandemia zmieniła znaczenie masek: kojarzyły się z zabawą, teraz – z rygorami; zakazywano ich – teraz są obowiązkowe

Źródło: Fot. PAP/EPA/ANTONIO BAT

Za sprawą pandemii role masek się odwróciły. We współczesnej Europie maski były symbolem teatru i karnawału, kojarzyły się z zabawą, a teraz oznaczają rygory i poszukiwanie bezpieczeństwa. Dawniej raczej zakazywano zakrywania twarzy, teraz stało się to obowiązkiem – powiedział kulturoznawca prof. Wojciech Dudzik.

Badacz przypomina, że zakazy związane z noszeniem masek wprowadzano wielokrotnie w Wenecji – już od XIII wieku. Zabraniano zamaskowanym osobom noszenia broni czy wchodzenia w maskach do kościołów, klasztorów i… domów publicznych. W XX i XXI w. wiele europejskich państw wprowadziło zakazy maskowania się w miejscach publicznych – szczególnie podczas protestów i demonstracji ulicznych.

Prof. Dudzik zwraca jednak uwagę na jeden z niewielu w historii naszego kontynentu nakazów noszenia masek. Pojawił się on w Wenecji w 1776 r. Był to obowiązek noszenia przez kobiety maski w teatrze, aby inni widzowie nie mogli rozpoznać, z kim przyszedł mężczyzna – czy z żoną, czy z inną kobietą. – Teraz, w czasie pandemii, kiedy w teatrze jest obowiązek noszenia maseczek, mamy po raz pierwszy sytuację, że to nie aktorzy, ale wszyscy widzowie noszą maski. Historia takiej sytuacji nie znała – stwierdził prof. Dudzik.

Uśmiech na kwarantannie

Typowe maski miały zasłaniać oczy – w takich maskach nos i usta są dobrze widoczne. – A teraz, pod maską pandemiczną, na kwarantannie znalazł się uśmiech. Nie wiemy, czy nasz rozmówca w maseczce pandemicznej się uśmiecha, czy nie. A zasłonięte usta utrudniają komunikację. Nie powiedzą wszystkiego, co byśmy chcieli wyrazić – skomentował prof. Dudzik.

Usunięto obraz.

(Fot. PAP/A.Warżawa)

Badacz zwrócił uwagę, że dawniej maski najczęściej zakładano podczas obrzędów i karnawału. A karnawał postrzegamy był jako obszar wyjęty spod praw codzienności, dosłowności, co pozwalało na odmienne zachowania, prowokowało je. Teraz zaś maska ma związek z rygorem sanitarnym i przypomina o tym, w jak niepewnych czasach żyjemy.

Minimum rozpoznawalności

Naukowiec zwrócił uwagę, że maska, która z założenia ma pełnić przede wszystkim funkcję ochronną, zachowała część funkcji tradycyjnych masek. Natychmiast po wprowadzeniu nakazu osłaniania ust i nosa pojawił się popyt na maseczki indywidualizowane, szyte ręcznie, o rozmaitych wzorach. – To pokazuje, że nie chcemy być ujednoliceni, tacy jak inni. Ponieważ codzienność wymaga kontaktów z innymi ludźmi, chcemy zachować jakieś minimum rozpoznawalności. Nawet w czasie pandemii nie chcemy wyrzec się wszystkich zachowań, do których jesteśmy przyzwyczajeni – skomentował prof. Dudzik. – Maski są traktowane również jako element autoprezentacji – dodał. – Nie zakładamy maski po to, żeby oglądać się w lustrze. Maska musi mieć odbiorcę – zauważył.

Kominiarka dla każdego

W ostatnich latach najbardziej rozpowszechniona była maska Guya Fawkesa - nawiązująca do komiksu oraz filmu „V jak Vendetta” – stosowana w protestach Occupy Wall Street, Anonymous czy ACTA. Miała pokazać, że uczestnicy protestu nie chcą ulec władzom – nie tylko w dążeniu do identyfikowania, ale i zawładnięcia uczestnikami manifestacji poprzez przejęcie ich twarzy.

Usunięto obraz.

(Fot. PAP/J. Kaczmarczyk)

Popularną maską stosowaną podczas demonstracji jest tzw. kominiarka. – Co ciekawe, korzystają z niej zarówno protestanci, jak i służby porządkowe. Stają wtedy naprzeciwko siebie dwie grupy zamaskowanych ludzi – zauważył naukowiec. – Kiedy siły porządkowe przechodzą do ataku, zsuwają przyłbicę, zakładają maski. One pełnią nie tylko funkcje ochronne, ale służą i temu, żeby nie rozpoznać tożsamości policjantów – mówił prof. Dudzik.

Pierwsza maska polska

Pytany o historię masek ochronnych badacz przypomniał, że już w ikonografii z XVI-XVIII w. znajdujemy wizerunki doktorów plag. Żeby chronić się w kontaktach z pacjentami, doktor plag zakładał maskę z długim dziobem. Do dzioba wkładano zioła (później środki dezynfekujące), które miały zabezpieczyć lekarza przed zakażeniem. W Europie takie maski pojawiły się na początku XVII wieku.

Maska chirurgiczna pojawiła się zaś u schyłku XIX w. Za jej wynalazcę uchodzi polski chirurg, pionier aseptyki Jan Mikulicz-Radecki.

naukawpolsce.pap.pl

Wiadomości

Znamy najnowsze ceny ropy w USA

„Taniec z Gwiazdami” uczcił 1000-lecie Polski. Polskie tańce narodowe na parkiecie i kontrowersje po odpadnięciu Blanki

Chyba nie tak miało być... Na antenie TVN24 przyznano, że debatę wygrał Nawrocki! WIDEO

PILNE: Zderzenie tramwajów w Warszawie. Ucierpiało 10 osób

Burza wokół wpisu Agnieszki Kaczorowskiej. Poszło o żonatego aktora

Od bążura do gutentaga. Kandydat Tuska znów zaskoczył językiem obcym

Wypadki pod Warszawą. Do szpitala trafiło aż 17 osób!

UJAWNIAMY: Żona Trzaskowskiego pracuje dla Kurzewskiego, autora hejterskiej kampanii wymierzonej w Nawrockiego

Simion opuszcza debatę prezydencką. Zdążył wręczyć kwiaty

Marciniak będzie sędziował najbliższy finał Pucharu Polski

Błądzenie jest rzeczą Tuska... Myśli, że jak tak powie, to tak jest

Tragedia w Harghicie: 18-latka utonęła uciekając przed niedźwiedziem

Kanada wybrała. Wstępne wyniki wskazują na zwycięstwo Liberałów

Ukraina uruchamia wojskowy Amazon

Londyn wyciąga rękę do UE. Proponują pakt wartości

Najnowsze

Znamy najnowsze ceny ropy w USA

Burza wokół wpisu Agnieszki Kaczorowskiej. Poszło o żonatego aktora

Od bążura do gutentaga. Kandydat Tuska znów zaskoczył językiem obcym

Wypadki pod Warszawą. Do szpitala trafiło aż 17 osób!

UJAWNIAMY: Żona Trzaskowskiego pracuje dla Kurzewskiego, autora hejterskiej kampanii wymierzonej w Nawrockiego

„Taniec z Gwiazdami” uczcił 1000-lecie Polski. Polskie tańce narodowe na parkiecie i kontrowersje po odpadnięciu Blanki

Chyba nie tak miało być... Na antenie TVN24 przyznano, że debatę wygrał Nawrocki! WIDEO

PILNE: Zderzenie tramwajów w Warszawie. Ucierpiało 10 osób