Przejdź do treści
Polska 8 listopada – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia zaczęła się ukazywać „Gazeta Warszawska”; Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali zwolniieni z Twierdzy w Magdeburgu; powołany został zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze”; początek prac Komisji Wspólnej episkopatu i rządu; pięciu górników zginęło w wyniku tąpnięcia w KWK „Mysłowice”; przyleciały pierwsze dwa zakupione w USA samoloty wielozadaniowe F-16. Urodzili się m. in. Karol Godula, Stanisław Kramsztyk, Tadeusz Wróblewski, Leokadia Pancewicz-Leszczyńska, Wacław Ścibor-Rylski, Józef Hen, Bogdan Baer, Jan Młodożeniec, Jerzy Sito, Jan Kociniak. Zmarli natomiast: Karol Beyer, Edward Puchalski, Hanna Skarżanka, Krzysztof Litwin, Józef Pińkowski, Mieczysław F. Rakowski oraz Janusz Kłosiński.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Godfryd, Klaudiusz oraz Bogdan, Bogodar, Bogudar, Bohdan, Bożdar, Bożydar, Gotfryd, Jan, Józef, Klarus, Marcin, Maur, Paweł, Sewer, Sewerian, Sędziwoj, Symforian, Symforiana, Symplicjusz, Symplicy, Wiktoryn i Wilehad

Nietypowe święta: Światowy Dzień Radiologii, Europejski Dzień Zdrowego Jedzenia i Gotowania

1144 – Konsekrowano katedrę płocką. 

1253 - Papież Innocenty IV. kanonizował biskupa Stanisława ze Szczepanowa

1292 - Król Wacław II. wydał akt lokacyjny dla Nowego Sącza. 

1412 - W Zagrzebiu podpisano dokument, na mocy którego król Węgier i Niemiec Zygmunt Luksemburczyk otrzymał od króla polskiego Władysława II. Jagiełły pożyczkę w wysokości 37. tys. kop groszy praskich w zamian za zastaw trzynastu miast spiskich; miasta te pozostały przy Polsce do drugiej połowy XVIII. w. 

1498 - Zmarł Helias Dareten, kanonik pochodzący z Fromborka. Wraz z siostrą Katarzyną był właścicielem dóbr rodzinnych Dolotowa (Dareten) w komornictwie melzackim (Pieniężno). Studiował w Lipsku od 1467 r. Członkiem kapituły warmińskiej został w 1479. Pełnił urząd administratora w Olsztynie (1490-1493, 1496), konserwatora (opiekuna) kolegium wikariuszy przy katedrze fromborskiej. Założył fundację wikarii w Katedrze w 1496. Finansował paramenty kościelne w katedrze, cele charytatywne itd. Wspierał ubogich uczniów szkoły przykatedralnej we Fromborku. 

1632 - W wolnej elekcji na króla Polski wybrany został Władysław IV. Waza, najstarszy syn zmarłego Zygmunta III

1774 - W Warszawie zaczęła się ukazywać „Gazeta Warszawska”. Jej wydawca, były jezuita, ks. Stefan Łuskina, otrzymał w 1773 roku przywilej królewski dający mu wyłączne prawo do wydawania prasy na terenie Korony we wszystkich językach oprócz francuskiego. 

1781 - W Makoszowach, obecnie dzielnica Zabrza, urodził się Karol Godula, współtwórca śląskiego przemysłu, właściciel kompleksu kopalń i hut cynku. 

1841 - Urodził się Stanisław Kramsztyk, fizyk, pedagog, popularyzator nauki, czynny działacz ruchu oświatowego w Warszawie pod koniec XIX. wieku. Był jednym ze współzałożycieli Kasy imienia Milanowskiego - wspomagającej finansowo młodych naukowców. 

1858 - Urodził się Tadeusz Wróblewski, prawnik i teoretyk prawa, bibliofil, zesłaniec syberyjski, po 1886 roku obrońca w procesach działaczy politycznych, założyciel biblioteki naukowej w Wilnie. 

1864 - W Carskim Siole car Aleksander II. podpisał ukaz o kasacie klasztorów w Królestwie Polskim; na jego podstawie w nocy z 27. na 28. listopada 1864 r. władze rosyjskie przeprowadziły kasację klasztorów; spośród 155. klasztorów męskich z 1635. zakonnikami i 42. klasztorów żeńskich do likwidacji przeznaczono 110 klasztorów męskich i 4 żeńskie, z tego 39 za udział w powstaniu styczniowym, a 71 z powodu niewielkiej liczby zakonników (poniżej 8). 

1877 - W Warszawie zmarł Karol Beyer, pierwszy zawodowy fotograf warszawski; twórca polskiej fotografii profesjonalnej; numizmatyk. 

1888 - Urodziła się Leokadia Pancewicz-Leszczyńska, aktorka teatralna i gwiazda kina międzywojennego. 

1898 - Urodził się Wacław Ścibor-Rylski, aktor, reżyser, dyrektor teatru. 

1906 - Organizacja Bojowa PPS pod dowództwem Józefa Mireckiego ps. „Montwiłł” dokonała na stacji w Rogowie pod Łodzią napadu na pociąg z konwojem pocztowym przewożącym pieniądze i papiery wartościowe; była to jedna z największych akcji bojowych Polskiej Partii Socjalistycznej. 

1912 - Urodził się Eugeniusz Markowski, malarz, grafik, scenograf. W latach 1940-1955 przebywał za granicą, był członkiem grupy artystów „Libera Associazione Arti Figurative” we Włoszech. 

1917 - W wyniku dokonanego w Piotrogrodzie zamachu stanu władzę w Rosji przejęła Rada Komisarzy Ludowych z Włodzimierzem Leninem na czele. Lew Trocki został ministrem spraw zagranicznych, a Józef Stalin komisarzem do spraw narodowości. 

1917 - W Olsztynie urodził się Tadeusz Nowakowski, pisarz, publicysta, współpracownik BBC i sekcji polskiej Radia Wolna Europa. 

1918 - Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali zwolnieni z Twierdzy w Magdeburgu. 

1923 - W Warszawie urodził się Józef Hen, pisarz, publicysta, scenarzysta; autor powieści „Nikt nie woła”, beletryzowanych biografii „Ja, Michał z Montaigne”, „Błazen - wielki mąż” - o Tadeuszu Boyu-Żeleńskim i „Mój przyjaciel król” - o Stanisławie Auguście, a także książek „Nie boję się bezsennych nocy” i „Nowolipie”. 

1926 - Urodził się Bogdan Baer, aktor teatralny i filmowy, związany z teatrami stołecznymi: Narodowym, Dramatycznym, Ateneum i Polskim. 

1928 - Władze Warszawy podjęły uchwałę o przemianowaniu placu Saskiego na plac Marszałka Piłsudskiego. Plac w 1939 r. nazwany został przez Niemców Adolf Hitler Platz, a w 1945 r. przez komunistów - placem Zwycięstwa. W 1990 r. powrócił do nazwy z 1928 r. 

1929 - W Warszawie urodził się Jan Młodożeniec, plastyk, jeden z największych twórców plakatu, projektant graficzny, malarz. 

1933 - Rozpoczęła działalność Polska Akademia Literatury. Prezesem PAL został Wacław Sieroszewski, jego zastępcą Leopold Staff, a sekretarzem Juliusz Kaden-Bandrowski

1934 - Urodził się Jerzy Sito, poeta, pisarz, autor sztuk scenicznych. 

1937 - W Stryju urodził się Jan Kociniak, aktor filmowy i teatralny, związany z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpił m.in. w filmach „Rękopis znaleziony w SaragossieWojciecha Jerzego Hassa i „MiśStanisława Barei; jego głosem mówił Gucio w „Pszczółce Mai” oraz Kubuś Puchatek w serii filmów animowanych. 

1942 - W Warszawie zmarł Edward Puchalski, reżyser filmowy, scenarzysta, aktor. 

1942 – II. wojna światowa: Siły brytyjsko-amerykańskie w ramach operacji „Torch” wylądowały w kontrolowanych przez siły Państwa Francuskiego Maroku i Algierii. 

1948 - Dekretem Ministerstwa Kultury i Sztuki powołany został Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” pod kierownictwem prof. Tadeusza Sygietyńskiego

1956 - Początek prac Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu. 

1975 - Pięciu górników zginęło w wyniku tąpnięcia w KWK „Mysłowice”. 

1976Karol Modzelewski wystosował list otwarty do I. sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka

1986 - W Moskwie zmarł Wiaczesław Mołotow, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS (1930-1941), od 1939 r. komisarz spraw zagranicznych; sygnatariusz układu sojuszniczego z III. Rzeszą, tzw. paktu Ribbentrop-Mołotow; wspólnie z innymi członkami BP KC WKP(b) podpisał uchwałę z 5. marca 1940 r. o rozstrzelaniu polskich jeńców wojennych przebywających w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD - w wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. obywateli polskich. 

1991 - Odbył się VI. Kongres Bractw Kurkowych RP. 

1992 - W Warszawie zmarła Hanna Skarżanka, aktorka; żołnierz Kedywu Wileńskiego Okręgu AK; w okresie stanu wojennego zaangażowana w działalność podziemnej „Solidarności”; przez wiele lat związana z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpiła m.in. w filmach „Prawo i pięść”, „Rok spokojnego słońca” i „Dolina Issy”. 

2000 - W Krakowie zmarł Krzysztof Litwin, aktor, grafik, malarz; odtwórca postaci sierżanta Walczaka w serialu „Przygody psa Cywila”; był pierwszym kompozytorem „Piwnicy Pod Baranami” i autorem muzyki do pierwszego piwnicznego hymnu; występował w Teatrze Telewizji oraz na scenach Starego Teatru i Operetki Krakowskiej. 

2000 - W Warszawie zmarł Józef Pińkowski, działacz komunistyczny, ekonomista; w latach 1971-1981 członek KC PZPR; od września 1980 do lutego 1981 r. stał na czele rządu PRL. 

2006 – Do Polski przyleciały pierwsze dwa zakupione w USA samoloty wielozadaniowe F-16

2006 – Indeks WIG20 po raz pierwszy w historii Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie przekroczył granicę 50 tys. punktów. 

2008 - W Warszawie zmarł Mieczysław F. Rakowski, dziennikarz, w latach 1958-1982 redaktor naczelny tygodnika „Polityka”; od 1975 do 1990 r. członek KC PZPR; poseł na Sejm (1972-1989); premier PRL (1988-1989) i ostatni I. sekretarz KC PZPR. 

2016 – W warszawskiej Dolinie Szwajcarskiej odsłonięto pomnik Henryka Sławika i Józsefa Antalla seniora – Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

2017 - W wieku 96. lat zmarł aktor Janusz Kłosiński. W 1948 ukończył PWST w Warszawie z siedzibą w Łodzi. Od 1947 występował w teatrach Łodzi, a w latach 1964–1970 był dyrektorem Teatru Nowego. W 1970 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie występował m.in. w Teatrze Narodowym. Zapamiętany przede wszystkim z roli Stanisława Włodka w „Niespotykanie spokojnym człowieku”. Na dużym ekranie wystąpił także w takich filmach jak: „Rękopis znaleziony w Saragossie” (1964), „Lalka” (1968), „Nie ma mocnych” (1974), „Ballada o Januszku” (1987). Zagrał także w serialach, m.in. „Czterej pancerni i pies” (jako Czernousow), „Janosik”, „Czterdziestolatek” (jako dyrektor Wincenty Wardowski), „Przygody Marka Piegusa”, „Lalka”, a także w serialu „Dom”. Po raz ostatni w filmie pojawił się w 2007 roku. Zagrał postać księdza we „Wszystko będzie dobrze”. Przez 50 lat kreował postać Józefa Jabłońskiego w powieści radiowej „W Jezioranach”. 

Źródło: PAP 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

Polonia kluczowym graczem w wyborach prezydenckich USA 2024

Republikanie utrzymują kontrolę nad Izbą Reprezentantów

Giertych emocjonalnie. Internauci z pytaniem: Będziesz mdlał?

Szef miejskiego wydziału bezpieczeństwa podejrzany o brutalne morderstwo burmistrza

Sąd utrzymał wyrok więzienia za korupcję dla Cristiny Kirchner

"Karmimy ich, a oni mordują niewinnych ludzi" - wpis za 18 000 euro

Eksplozje w pobliżu Sądu Najwyższego, zginęła co najmniej jedna osoba

Pierwszy przypadek H5N1 w Kanadzie. Chłopak zarażony ptasią grypą

Ona stanie na czele amerykańskich agencji wywiadowczych

Rada Miejska Nowego Jorku uhonorowała polskie Święto Niepodległości

Media: Republikanie pewni utrzymania kontroli nad Izbą Reprezentantów

Premier Ontario uderza w Meksyk. Chce umowy z USA. Trudeau nie!

Zmarł medalista z igrzysk paralimpijskich Michał Dąbrowski

Paprocka: Prezydent Andrzej Duda wymaga od rządzących tylko jednego...

To już pewne! Marco Rubio zostanie sekretarzem stanu USA w gabinecie Trumpa

Najnowsze

Polonia kluczowym graczem w wyborach prezydenckich USA 2024

Sąd utrzymał wyrok więzienia za korupcję dla Cristiny Kirchner

"Karmimy ich, a oni mordują niewinnych ludzi" - wpis za 18 000 euro

Eksplozje w pobliżu Sądu Najwyższego, zginęła co najmniej jedna osoba

Pierwszy przypadek H5N1 w Kanadzie. Chłopak zarażony ptasią grypą

Republikanie utrzymują kontrolę nad Izbą Reprezentantów

Giertych emocjonalnie. Internauci z pytaniem: Będziesz mdlał?

Szef miejskiego wydziału bezpieczeństwa podejrzany o brutalne morderstwo burmistrza