Przejdź do treści

Polska 8 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: TV Republika

Tego dnia odbyła się inauguracja pierwszego roku akademickiego na KUL; w Tczewie została otwarta Szkoła Morska; otwarto Kanał Gliwicki; w kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze został odprawiony po raz pierwszy Apel Jasnogórski; premiera filmu „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz” w reżyserii Stanisława Barei; nadawanie audycji rozpoczęło „Radio Maryja”; Beata Szydło złożyła rezygnację z urzędu premiera. Urodzili się m. in. Aleksander Meysztowicz, Stanisław Jasiukowicz, Maria Łaszkiewicz, Helena Sługocka, Zofia Chomętowska, Jan Rompski, Kazimierz Żygulski, Maryla Rodowicz, Władysław Kozakiewicz, Mirosław Okoński, Joanna Kos-Krauze. Zmarli natomiast: Jan Krzeptowski, Edward Krasiński, Piotr Drzewiecki, Kazimierz Lisiecki, Henryk Paszkiewicz, Szymon Datner, Tadeusz Kantor, Ryszard Schramm, Janusz Odrowąż-Pieniążek, Antoni Gucwiński oraz Sylwester Chęciński.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Maria, Romaryk oraz Alojzy, Apollo, Boguwola, Edyta, Elfryda, Euchariusz, Euchary, Hildemar, Makary, Marian, Narcyza, Patapiusz, Potapiusz, Marika, Świedarg

Nietypowe święta: Międzynarodowy Dzień Palenia Świec, Dzień Kupca

1506 - Sejm elekcyjny w Piotrkowie powołał na tron polski Zygmunta Jagiellończyka, który jako Zygmunt I. Stary panował do 1548 r.

1806 - Urodził się Jan Tomasz Seweryn Jasiński, aktor, reżyser i dyrektor teatralny. 

1831 - W Paryżu pod kierownictwem Joachima Lelewela powstał Komitet Narodowy Polski. 

1854 - Papież Pius IX. ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. 

1864 - W Pojościu koło Poniewieża urodził się Aleksander Meysztowicz, ziemianin, konserwatysta; prezes Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej (1921-1922), poseł na Sejm, współzałożyciel wileńskiego „Słowa”; w latach 1926-1928 minister sprawiedliwości. 

1882 - W Głogowcu urodził się Stanisław Jasiukowicz, polityk, działacz Narodowej Demokracji, członek Delegatury Rządu na Kraj, 1945 roku skazany w Moskwie w tzw. procesie szesnastu. 

1891 - Urodziła się Maria Łaszkiewicz, twórczyni tkaniny artystycznej i rzeźbiarka. 

1893 - Urodziła się Helena Sługocka, śpiewaczka operowa, primadonna Opery warszawskiej, poznańskiej i katowickiej. 

1894 - W Zakopanem zmarł Jan Krzeptowski, „Sabała”, gawędziarz, skrzypek, pieśniarz, przewodnik tatrzański, nazwany przez twórcę stylu zakopiańskiego Stanisława Witkiewicza Homerem Tatr. 

1897 - Urodziła się Janina Kirtiklisowa, polska polityczka, posłanka z obozu piłsudczykowskiego, później działaczka kobieca, a po wojnie członkini PPS. 

1902 - Urodziła się Zofia Chomętowska, fotografka. Wraz z Tadeuszem Przypkowskim była fotoserwisantką wystawy „Warszawa oskarża” (1945) – pierwszej powojennej polskiej wystawy fotograficznej pokazywanej w warszawskim Muzeum Narodowym. 

1908 - W Łodzi urodził się Zenon Kliszko, działacz komunistyczny, członek Biura Politycznego KC PZPR (1959-1970); jeden z najbliższych współpracowników Władysława Gomułki; w grudniu 1970 r. faktycznie kierował krwawą pacyfikacją robotniczych protestów na Wybrzeżu; w 1971 r. usunięty z KC PZPR, wcześniej pozbawiony wszystkich stanowisk państwowych. 

1913 - Urodził się Jan Rompski, działacz kaszubski, poeta i etnograf. 

1918 - Inauguracja pierwszego roku akademickiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. 

1919 – W Poznaniu założono Polski Związek Towarzystw Wioślarskich (PZTW). 

1919 - Rada Najwyższa państw Ententy ogłosiła deklarację dotyczącą proponowanego przebiegu tymczasowej granicy wschodniej Polski - tzw. linii Curzona. 

1919 - We Lwowie urodził się Kazimierz Żygulski, socjolog kultury, działacz polityczny, więzień sowieckich łagrów, minister kultury w latach 1982-1986. 

1920 - W Tczewie została otwarta Szkoła Morska, przeniesiona następnie do Gdyni. 

1923 - Działalność rozpoczął polski oddział YMCA (Young Men's Christin Association). 

1933 - W Gdyni otwarto Dworzec Morski. 

1937 - W Krynicy-Zdroju uruchomioną pierwszą w Polsce kolej linowo-terenową prowadzącą na Górę Parkową. 

1938 - Ławrientij Beria zastąpił Nikołaja Jeżowa na stanowisku szefa Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych (NKWD); współodpowiedzialny za zbrodnię katyńską i deportacje tysięcy Polaków. 

1939 – Otwarto Kanał Gliwicki. 

1940 - W Dachau z wycieńczenia zmarł Edward Krasiński, działacz społeczny, pamiętnikarz, wieloletni zarządca Biblioteki Ordynacji Krasińskich w Warszawie. 

1941 - W Chełmnie nad Nerem zaczął działać niemiecki obóz zagłady KL Kulmhof - przywieziono do niego pierwszy transport 700 Żydów z Koła; do kwietnia 1944 r. w obozie Niemcy zamordowali około 200 tys. Żydów. 

1943 - W Warszawie gestapo aresztowało w wyniku denuncjacji 19. członków Oddziału II. (Informacyjno-Wywiadowczego) Komendy Głównej AK; do równoczesnych aresztowań doszło w Podkowie Leśnej, także na skutek działań agentów gestapo; wśród zatrzymanych był ppłk dypl. Marian DrobikDzięcioł”, szef Oddziału II. KG AK. 

1943 - W Berlinie w więzieniu Moabit zmarł Piotr Drzewiecki, inżynier, działacz gospodarczy, burmistrz Warszawy w latach 1916-17 i pierwszy prezydent stolicy w niepodległej Polsce (1918-21). 

1943 – W Grabówce koło Białegostoku Niemcy rozstrzelali ponad 250 osób w odwecie za akcje zbrojnego podziemia przeciwko okupantom. 

1945 - W Zielonej Górze urodziła się Maryla Rodowicz, jedna z najpopularniejszych polskich piosenkarek, wykonawczyni takich przebojów jak „Małgośka”, „Remedium”, „Sing-sing”, „Niech żyje bal”, „Do łezki łezka”, „Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma”. 

1951 - Na scenie krakowskiego Teatru Rapsodycznego zadebiutowała Barbara Horawianka

1953 - W Solecznikach pod Wilnem urodził się Władysław Kozakiewicz, złoty medalista w konkursie skoku o tyczce na igrzyskach olimpijskich w Moskwie w 1980 r. 

1953 – O godz. 21:00 w kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze został odprawiony po raz pierwszy Apel Jasnogórski - wieczorne nabożeństwo maryjne. 

1955 - Komitet Rady Ministrów Rady Europy wybrał „gwiaździsty” projekt Arsene Heitza na nową flagę Rady Europy, dziś flaga Unii Europejskiej. 

1956 - Zakończyły się XVI. Letnie Igrzyska Olimpijskie w australijskim Melbourne, podczas których Polacy zdobyli dziewięć medali, w tym jeden złoty (Elżbieta Krzesińska – skok w dal), 4 srebrne oraz 4 brązowe. 

1958 - W Warszawie odnaleziono ciało porwanego i zamordowanego 15-letniego Bohdana Piaseckiego, syna Bolesława Piaseckiego, przewodniczącego Stowarzyszenia PAX; w latach 30. jednego z przywódców Obozu Narodowo-Radykalnego, twórcy ONR-Falanga, w czasie wojny komendanta Konfederacji Narodu (1941-44), który po aresztowaniu przez NKWD rozpoczął współpracę z władzami komunistycznymi; motywy zabójstwa jego syna do dziś nie zostały wyjaśnione, wiele wskazuje jednak na to, że miało ono charakter polityczny. 

1958 - W Koszalinie urodził się Mirosław Okoński, piłkarz, reprezentant Polski, trzykrotny mistrz Polski z Lechem Poznań, zdobywca 4. pucharów Polski, mistrzostwa Grecji i Pucharu Niemiec. 

1965 - Zakończył obrady trwający od 1962 r. Sobór Watykański II. 

1970 - W Polsce przeprowadzony został trzeci powojenny powszechny spis ludności. 

1972 - W Olsztynie urodziła się Joanna Kos-Krauze, reżyser, scenarzystka; z mężem Krzysztofem Krauze współreżyserowała filmy „Plac Zbawiciela”, „Papusza”, „Ptaki śpiewają w Kigali”. 

1975 - W Sali Kongresowej PKiN w Warszawie rozpoczął obrady VII. Zjazd PZPR. 

1976 - W Warszawie zmarł Kazimierz Lisiecki, pedagog, działacz społeczny, współtwórca Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy i Państwowego Zespołu Ognisk Wychowawczych. 

1978 - Premiera filmu „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz” w reżyserii Stanisława Barei

1979 - Zmarł Henryk Paszkiewicz, mediewista, analityk najstarszych źródeł ruskich. 

1981 - Papież Jan Paweł II. ustanowił w Krakowie Papieską Akademię Teologiczną. 

1989 - W Warszawie zmarł Szymon Datner, historyk żydowskiego pochodzenia, badacz historii Holokaustu. 

1990 - W Krakowie zmarł Tadeusz Kantor, jeden z najważniejszych twórców i reformatorów XX-wiecznego teatru, malarz, scenograf, aktor, wykładowca krakowskiej ASP; autor manifestów artystycznych, współzałożyciel Grupy Krakowskiej i założyciel Teatru Cricot 2, jego najgłośniejsze spektakle to „Umarła klasa”, „Wielopole, Wielopole”, „Niech sczezną artyści”, „Nigdy tu już nie powrócę”. 

1991 - Prezydent Federacji Rosyjskiej Borys Jelcyn zawarł z prezydentami Ukrainy - Leonidem Krawczukiem i Białorusi - Stanisławem Szuszkiewiczem układ białowieski, na mocy którego ZSRS jako podmiot prawa międzynarodowego przestał istnieć. Na jego miejsce już suwerenne kraje - Rosja, Ukraina i Białoruś - powołały Wspólnotę Niepodległych Państw. Podpisanie układu białowieskiego i utworzenie WNP uznawane jest za ostateczny upadek imperium sowieckiego. 

1991 - Nadawanie audycji, działając jako stacja lokalna, rozpoczęło „Radio Maryja”. 

1992 - W życie weszła tzw. Mała Konstytucja - ustawa regulująca wzajemne stosunki między władzą ustawodawczą a wykonawczą III. RP. Obowiązywała do roku 1997, do wejścia w życie Konstytucji RP. 

1997 - Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował Ruch Społeczny AWS. 

2001 - W Krakowie otwarto łukowy Most Kotlarski. 

2007 - Zmarł Ryszard Schramm, biolog, taternik, współautor pierwszego przejścia głównej grani Tatr. 

2014 - W Krakowie rozpoczął się proces beatyfikacyjny ks. Piotra Skargi, jezuity, pisarza i kaznodziei, przedstawiciela polskiej kontrreformacji. 

2015 - Zmarł Janusz Odrowąż-Pieniążek, historyk literatury, pisarz i muzealnik, wieloletni dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. 

2017Beata Szydło złożyła rezygnację z urzędu premiera, podając gabinet do dymisji, którą prezydent Andrzej Duda przyjął i desygnował na premiera Mateusza Morawieckiego, który pełnił tę funkcję do grudnia 2023 r. 

2021 – We Wrocławiu zmarł Antoni Gucwiński, dyrektor Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu w latach 1966–2006. W tym czasie w latach 1971-2001 popularyzował wiedzę o przyrodzie, współtworząc i prowadząc z żoną Hanną Gucwińską program telewizyjny w TVP zatytułowany „Z kamerą wśród zwierząt”. 

2021 – We Wrocławiu zmarł reżyser filmowy Sylwester Chęciński, twórca trylogii o rodzinach Pawlaków i Kargulów, rozpoczętej filmem „Sami swoi” w 1967 r., filmów „Wielki Szu”, „Rozmowy kontrolowane” i „Historii żółtej ciżemki”. 

Źródło: PAP 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.


 

Wiadomości

Pierwszy przypadek małpiej ospy w Belgii

Dołęga poprawił dwa rekordy Polski do lat 16

To było najważniejsze w polskim Kościele w mijającym roku

Iran znosi zakaz WhatsApp i Google Play. Co się dzieje?

Rośnie liczba cudzoziemców przybywających do Polski

Stara polska tradycja bożonarodzeniowa. Skąd przyszła?

Rodzinna Wigilia posła Gontarza: opieka nad synkiem i klasyczne smaki

TYLKO U NAS

Michał Wójcik. Polityk w Wigilię – rodzinne smaki i kolędy

Republika. O godz. 20:05 zapraszamy na Gościa Dzisiaj

W Lidze Mistrzów zagrają trzy polskie zespoły

Przed tą stajenką jest nawet kolej - bo szopkę budują od lat kolejarze

Nowy rząd na Islandii chce do UE. Padła data referendum

Protesty chrześcijan w Damaszku przeciwko spaleniu choinki

Oskar Kwiatkowski: Zgodnie z tradycją święta będą rodzinne

🎶 **Zapraszamy na kolędy w Radio Republika!** 🎶

Najnowsze

Pierwszy przypadek małpiej ospy w Belgii

Rośnie liczba cudzoziemców przybywających do Polski

Stara polska tradycja bożonarodzeniowa. Skąd przyszła?

Rodzinna Wigilia posła Gontarza: opieka nad synkiem i klasyczne smaki

Michał Wójcik. Polityk w Wigilię – rodzinne smaki i kolędy

TYLKO U NAS

Dołęga poprawił dwa rekordy Polski do lat 16

To było najważniejsze w polskim Kościele w mijającym roku

Iran znosi zakaz WhatsApp i Google Play. Co się dzieje?