Polska 5 czerwca – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia miało miejsce najsilniejsze w historii ziem polskich trzęsienie ziemi o sile ocenianej powyżej 6 stopni w skali Richtera; we Lwowie uroczyście otwarto „Panoramę Racławicką”; w swym pierwszym w historii meczu na III MŚ w piłce nożnej Polska przegrała z Brazylią 5:6 i odpadła z turnieju; Waldemar Pawlak został desygnowany na premiera; początek VII pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Urodzili się m. in. Wojciech Dzieduszycki, Andrzej Perepeczko, Grzegorz Królikiewicz, Barbara Brylska, Ludwik Dorn, Cezary Morawski. Maciej Sobociński. Zmarli natomiast: Jan Dąbski, Wacław Bojarski, Józef Beck oraz Emilia Malessa oraz Ronald Reagan.
1257 - Bolesław Wstydliwy ogłosił dokument lokacyjny na prawie magdeburskim dla Krakowa.
1443 - Najsilniejsze w historii ziem polskich trzęsienie ziemi o sile ocenianej powyżej 6 stopni w skali Richtera. W Krakowie zawaliło się sklepienie kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty.
1875 - W Warszawie powstało Muzeum Przemysłu i Rolnictwa; placówka wraz z eksponatami została zniszczona we wrześniu 1939 r.
1894 - We Lwowie uroczyście otwarto Panoramę Racławicką, namalowaną pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka; dzieło upamiętnia zwycięską bitwą polskich wojsk z 4 kwietnia 1794 r. pod Racławicami; po drugiej wojnie światowej malowidło wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafiło ze Lwowa do Wrocławia.
1912 - W Jezupolu koło Stanisławowa urodził się Wojciech Dzieduszycki, dziennikarz, krytyk muzyczny i teatralny, konferansjer, piosenkarz, autor tekstów piosenek; w 2006 r. Dzieduszycki przyznał się do współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa w latach 1949-1972.
1920 - Wojna polsko-bolszewicka: Oddziały 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego przerwały front polski.
1926 – W Zielonej Górze otwarto Stadion Miejski.
1927 - W Warszawie rozpoczął się I Ogólnokrajowy Zlot Młodzieży Robotniczej i Dzień Sportu Robotniczego, zorganizowane przez Organizację Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego.
1930 - We Lwowie urodził się Andrzej Perepeczko, marynarz, wieloletni wykładowca Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, pisarz, publicysta, autor m.in. książek dla dzieci i młodzieży.
1931 - W Warszawie zmarł Jan Dąbski, członek władz PSL „Piast”, założyciel i prezes Stronnictwa Chłopskiego; wicemarszałek Sejmu (1928-1930); jako przewodniczący polskiej delegacji w czasie rokowań pokojowych z Rosją Sowiecką podpisał Traktat Ryski.
1938 - W swym pierwszym w historii występie na III Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej rozgrywanych we Francji, Polska przegrała w Strasburgu po dogrywce z Brazylią 5:6 i odpadła z turnieju. 4 bramki dla Polski zdobył Ernest Wilimowski, 3 dla Brazylii Leônidas da Silva.
1939 - W Aleksandrowie Kujawskim urodził się Grzegorz Królikiewicz, reżyser, scenarzysta, pedagog; autor filmu „Przypadek Pekosińskiego”.
1941 - W Skotnikach koło Łęczycy urodziła się Barbara Brylska, aktorka, niezapomniana Kama z „Faraona” i Krzysia z „Pana Wołodyjowskiego”.
1941 - W Buenos Aires w Argentynie urodziła się Martha Argerich, wybitna pianistka, pedagog, laureatka I nagrody podczas Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie w 1965.
1942 - W dniach 3–5 czerwca Niemcy rozstrzelali 6–8 tys. Żydów z jednego (przeznaczonego dla Żydów „bezużytecznych”) z dwóch gett w Kowlu w dawnym województwie wołyńskim.
1943 - W Warszawie w kościele św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży gestapo aresztowało 89 osób uczestniczących w ceremonii ślubnej; wśród nich m.in. nowożeńców oraz kilkunastu członków oddziału dyspozycyjnego Kedywu KG AK „Osa-Kosa”.
1943 - W Warszawie zmarł postrzelony przez niemiecki patrol Wacław Bojarski - poeta, prozaik, publicysta i krytyk literacki.
1944 - W Stanesti-Chirulesti w Rumunii zmarł Józef Beck, legionista, członek POW, pułkownik Wojska Polskiego, minister spraw zagranicznych w latach 1932-1939, jeden z najbliższych współpracowników marszałka Józefa Piłsudskiego.
1944 - Wizytę w USA rozpoczął premier Stanisław Mikołajczyk; w czasie jej trwania trzykrotnie rozmawiał z prezydentem Franklinem D. Rooseveltem.
1944 - W nocy z 5 na 6 czerwca oddział AK Antoniego Hedy „Szarego” uwolnił ponad 60 osób z niemieckiego więzienia w Końskich.
1944 - Niemiecka żandarmeria spacyfikowała Olszankę w gminie Czajki na Lubelszczyźnie, doszczętnie ją paląc i mordując ok. 100 mieszkańców.
1947 - Sekretarz stanu USA George Marshall przedstawił plan ekonomicznej pomocy dla Europy, którego celem było przeciwstawienie się komunizmowi poprzez odbudowę gospodarki państw europejskich zniszczonych II wojną światową; Polska ze względu na stanowisko Moskwy nie przystąpiła do tego projektu.
1949 - W Warszawie popełniła samobójstwo Emilia Malessa „Marcysia”, kapitan Armii Krajowej, w latach 1940-1945 kierowała wydziałem łączności zagranicznej Oddziału V KG ZWZ-AK; aresztowana przez władze komunistyczne i skazana 1947 r. w procesie ZG Zrzeszenia WiN na 2 lata więzienia; ułaskawiona przez prezydenta Bolesława Bieruta.
1954 - W Warszawie urodził się Ludwik Dorn, działacz opozycji antykomunistycznej, wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji w latach 2005-2007; marszałek Sejmu (2007); poseł w latach 1997-2015.
1954 - W Szczecinie urodził się Cezary Morawski, aktor, pedagog, związany m.in. z warszawskimi teatrami Współczesnym i Powszechnym; zagrał w filmach „Akcja pod Arsenałem”, „Constans”, „Z dalekiego kraju”, „Dziecinne pytania”, a także w serialu „M jak miłość”; w latach 2016-2018 dyrektor Teatru Polskiego we Wrocławiu.
1965 – Założono Politechnikę Świętokrzyską w Kielcach.
1968 - We Wrocławiu odsłonięto pomnik papieża Jana XXIII.
1973 - Sąd w Hamburgu skazał Ludwiga Hahna - byłego dowódcę policji bezpieczeństwa (Sipo) i służby bezpieczeństwa (SD) w okupowanej Warszawie, na 12 lat więzienia; dwa lata później, w kolejnym procesie, otrzymał wyrok dożywotniego więzienia.
1975 – Założono Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów.
1975 - W Toruniu urodził się Maciej Sobociński, reżyser teatralny, scenograf.
1981 - Do Polski po 30 latach nieobecności przyjechał Czesław Miłosz.
1992 - Waldemar Pawlak został desygnowany na urząd premiera RP.
1993 - Odbyło się uroczyste otwarcie miasta Borne Sulinowo w powiecie szczecineckim, byłego garnizonu Armii Radzieckiej.
1999 - Początek VII pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski (5-17 VI).
2004 - W Los Angeles zmarł Ronald Reagan, prezydent USA w latach 1981-1989, amerykański aktor, polityk, gubernator Kalifornii; znacząco wspierał działaczy Solidarności w walce z systemem komunistycznym w Polsce.
2014 - W Warszawie otwarto Ogród Sprawiedliwych upamiętniający osoby, które podejmowały walkę z totalitaryzmem i broniły praw człowieka.
Polecamy Nasze Programy
Wiadomości
Najnowsze
Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”