Polska 4 czerwca – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia prezydent Raymond Poincare wydał dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji; Stanisław Skalski uczestnik Bitwy o Anglię został aresztowany przez Informację Wojskową; w Międzylesiu otwarto Szpital-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka; odbyła się pierwsza tura wyborów do Sejmu i Senatu; Sejm na wniosek prezydenta Lecha Wałęsy, wyraził wotum nieufności rządowi Jana Olszewskiego. Urodzili się m. in. Paul Landowski, Xymena Za niewska, Ludwik Flaszen, Maciej Dubois, Ireneusz Iredyński; Bronisław Malinowski, Bronisław Komorowski, Zenon Jaskuła, Izabella Scorupco, Paweł Fajdek. Zmarli natomiast: Władysław I Herman, Stanisław Moniuszko, Bronisław Czech, Józef Haller, Agata Mróz-Olszewska oraz Władysław Ciastoń.
1102 - W Płocku zmarł książę Władysław I Herman.
1133 - Papież Innocenty II wydał niekorzystną dla Polski bullę „Sacrosanta Romana”, która potwierdzała prawa zwierzchnie arcybiskupstwa magdeburskiego nad Kościołem w Polsce.
1413 - Książę mazowiecki Janusz I Starszy potwierdził i rozszerzył prawa miejskie Starej Warszawy.
1764 – Sejm konwokacyjny powołał Komisję Skarbową Koronną. Jej zadaniem była troska o stan skarbu Korony i rozwój gospodarczy.
1811 - W Warszawie przy Teatrze Narodowym z inicjatywy Wojciecha Bogusławskiego - reżysera, aktora, pisarza - otwarto pierwszą w Polsce szkołę teatralną.
1817 - Cesarz austriacki Franciszek II zatwierdził statut Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.
1872 - W Warszawie zmarł Stanisław Moniuszko, kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny, twórca polskiej opery narodowej, autor m.in. „Strasznego dworu” i „Halki”.
1875 - W Paryżu urodził się Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia, syn powstańca styczniowego, autor m.in. olbrzymiego posągu Chrystusa Zbawiciela górującego nad Rio de Janeiro.
1917 - Prezydent Francji Raymond Poincare wydał dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji (od koloru mundurów tzw. Błękitna Armia); główny jej trzon stanowili Polacy z Francji i USA oraz byli polscy jeńcy wojenni z armii zaborczych. Armia Polska powstała z inicjatywy Romana Dmowskiego i kierowanego przez niego Komitetu Narodowego Polskiego.
1920 - W Trianon podpisany został traktat pokojowy pomiędzy państwami Ententy i Węgrami, które uznane zostały za sukcesora pokonanych w I wojnie światowej Austro-Węgier; na mocy traktatu Węgry utraciły ponad 70 proc. terytorium Królestwa Węgierskiego, około 30 proc. Węgrów znalazło się poza obszarem państwa węgierskiego.
1924 - W Poznaniu urodziła się Xymena Zaniewska, scenograf, architekt, projektantka mody.
1926 - Na Zamku Królewskim w Warszawie Ignacy Mościcki złożył przysięgę i objął urząd prezydenta Rzeczypospolitej.
1930 - W Krakowie urodził się Ludwik Flaszen, krytyk teatralny, pisarz, reżyser, współtwórca Teatru Laboratorium i bliski współpracownik Jerzego Grotowskiego.
1933 - W Warszawie urodził się Maciej Dubois, w PRL obrońca w procesach politycznych, wieloletni dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie.
1938 - We Francji rozpoczęły się III Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, w których debiutowała reprezentacja Polski, która występowała w składzie: Stanisław Baran, Walter Brom, Ewald Cebula, Ewald Dytko, Antoni Gałecki, Edmund Giemsa, Wilhelm Góra, Bolesław Habowski, Józef Korbas, Kazimierz Lis, Antoni Łyko, Edward Madejski, Erwin Nyc, Ryszard Piec, Wilhelm Piec, Leonard Piątek, Fryderyk Scherfke, Władysław Szczepaniak, Edmund Twórz, Jan Wasiewicz, Ernest Wilimowski, Gerard Wodarz; trener: Józef Kałuża.
1939 - W Stanisławowie urodził się Ireneusz Iredyński, prozaik, poeta, dramaturg, scenarzysta.
1942 - W czasie akcji deportacyjnej prowadzonej przez Niemców w krakowskim getcie zastrzelony został Mordechaj Gebirtig, poeta tworzący w języku jidysz, pieśniarz żydowski, aktor.
1944 - W KL Auschwitz zmarł z wycieńczenia Bronisław Czech, najwszechstronniejszy polski narciarz w okresie międzywojennym, trzykrotny olimpijczyk, taternik, ratownik górski.
1945 - Naczelny Wódz gen. Tadeusz Bór-Komorowski nadał miastu Haren, zajętemu przez 1. Dywizję Pancerną gen. Stanisława Maczka, nazwę Maczków.
1948 - Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik Bitwy o Anglię, został aresztowany przez Informację Wojskową i bezpodstawnie oskarżony o szpiegostwo; podczas śledztwa torturowany fizycznie i psychicznie; w kwietniu 1950 r. skazany na karę śmierci; po roku karę śmierci zmieniono mu na karę dożywocia; więzienie komunistyczne opuścił w 1956 r., zrehabilitowany i ponownie przyjęty do służby w WP.
1951 - W Nowem koło Grudziądza urodził się Bronisław Malinowski, lekkoatleta, mistrz olimpijski na 3 km z przeszkodami (1980).
1952 - W Obornikach Śląskich urodził się Bronisław Komorowski, historyk, działacz opozycji antykomunistycznej; współpracownik KOR, od 1977 r. członek ROPCiO; od 1980 r. w NSZZ „Solidarność”; internowany w stanie wojennym; redaktor podziemnego pisma „ABC - Adriatyk, Bałtyk, M. Czarne” (1984-1989); po 1989 r. członek Unii Demokratycznej, Unii Wolności, Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego i Platformy Obywatelskiej; parlamentarzysta, minister obrony narodowej, marszałek Sejmu; w latach 2010-2015 prezydent RP.
1955 - Powołano Instytut Badań Jądrowych.
1960 - W Londynie zmarł gen. Józef Haller; dowódca II Brygady Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji; w wojnie polsko-bolszewickiej członek Rady Obrony Państwa oraz Generalny Inspektor Armii Ochotniczej; podczas zamachu majowego stanął po stronie rządu, kierując działaniami w Wielkopolsce i na Pomorzu; współtwórca antyrządowego „Frontu Morges” (1936); w czasie II wojny światowej minister rządu RP na uchodźstwie.
1962 - W Śremie urodził się Zenon Jaskuła, kolarz szosowy, wielokrotny mistrz Polski, wicemistrz olimpijski i wicemistrz świata w wyścigu drużynowym na 100 km; trzeci w klasyfikacji końcowej Tour de France w 1993 r.
1962 - W Olsztynie urodził się Krzysztof Hołowczyc, kierowca rajdowy.
1968 - Otwarto Muzeum Plakatu w Wilanowie.
1970 - W Białymstoku urodziła się Izabella Scorupco, aktorka, modelka, piosenkarka, znana m.in. z filmów: „Golden Eye”, w którym zagrała u boku Pierce'a Brosnana - agenta 007, a także w „Ogniem i mieczem” w reżyserii Jerzego Hoffmana, gdzie wcieliła się w postać Heleny Kurcewiczówny.
1971 - Rząd podjął decyzję o budowie Trasy Łazienkowskiej w Warszawie.
1977 - W warszawskim Międzylesiu otwarto Szpital-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka.
1985 - W Gliwicach urodził się Lukas Podolski, piłkarz, reprezentant Niemiec, mistrz świata z 2014 r. i wicemistrz Europy z 2008 r.; zawodnik m.in. Bayern Monachium, Arsenalu Londyn, Galatasaray SK.
1989 - Przeprowadzono pierwszą turę wyborów do Sejmu i Senatu, na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu; zakończyła się ona zwycięstwem „Solidarności”, którego konsekwencją był upadek komunizmu i przemiany polityczne nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie Środkowo-Wschodniej.
1989 - W Świebodzicach na Dolnym Śląsku urodził się Paweł Fajdek, polski lekkoatleta, mistrz świata w rzucie młotem.
1992 - W nocy z 4 na 5 czerwca Sejm na wniosek ówczesnego prezydenta Lecha Wałęsy, wyraził wotum nieufności rządowi Jana Olszewskiego.
2002 - W Pusanie w czasie Mistrzostw Świata w piłce nożnej reprezentacja Polski przegrała z Koreą Południową 0:2.
2008 - We Wrocławiu zmarła Agata Mróz-Olszewska, siatkarka, wielokrotna reprezentantka Polski, dwukrotna mistrzyni Europy (2003, 2005).
2021 – W Warszawie zmarł Władysław Ciastoń, wieloletni funkcjonariusz bezpieki, szef Służby Bezpieczeństwa w latach 1981-1986, oskarżony o sprawstwo kierownicze w sprawie zamordowania przez SB ks. Jerzego Popiełuszki. W 2019 r. wyrokiem sądu Ciastoń został uznany za winnego represjonowania opozycjonistów, co stanowiło zbrodnię przeciwko ludzkości i zbrodnię komunistyczną. Został prawomocnie skazany na dwa lata pozbawienia wolności.
Polecamy Nasze Programy
Wiadomości
Najnowsze
Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”