Polska 3 lipca – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia w Warszawie uruchomiono Stację Filtrów; na ulice Bydgoszczy wyjechał pierwszy tramwaj elektryczny; Józef Piłsudski wraz z rodziną zamieszkał w Sulejówku; we włoskiej stoczni zwodowano polski transatlantyk MS „Batory”; Sejm uchwalił ustawę o odbudowie stolicy; w katedrze w Lublinie doszło do tzw. cudu lubelskiego; w półfinale MŚ w piłce nożnej Polska przegrała z RFN 0:1; ukazał się artykuł Adama Michnika „Wasz prezydent, nasz premier”. Urodzili się m. in. Władysław Czartoryski, Awit Szubert, Heliodor Święcicki, Bolesława Lament, Alfred Korzybski, Igo Sym, Jan Machulski, Jerzy Buzek, Leszek Miller, Janusz Józefowicz, Grzegorz Kempinsky, Dorota Masłowska. Zmarli natomiast: Stanisław Koźmian, Michał Bobrzyński, Adolf Nowaczyński, Tadeusz Borowski, Łucja Prus oraz Stanisław Supłatowicz.
1410 – Pod Czerwińskiem wojska polskie króla Władysława Jagiełły przeprawiły się po tymczasowym moście na Wiśle, aby następnie połączyć się z wojskami litewskimi i ruszyć w kierunku Malborka.
1584 – Kanonię fromborską otrzymał Piotr Tylicki, późniejszy biskup warmiński.
1632 - W Utrechcie urodził się Tylman z Gameren, architekt, malarz; od 1661 r. działający w Polsce; do jego dzieł należą m.in. pałac Krasińskich i kościół Sakramentek w Warszawie, kościół św. Anny w Krakowie oraz pałace w Puławach i Nieborowie.
1828 - W Warszawie urodził się Władysław Czartoryski, syn Adama Jerzego Czartoryskiego, po jego śmierci w 1861 r. przywódca Hotelu Lambert; założyciel Muzeum Czartoryskich w Krakowie.
1837 - W Oświęcimiu urodził się Awit Szubert, malarz, fotograf; jako jeden z pierwszych, na początku lat 70. XIX w. fotografował Tatry.
1854 - W Śremie urodził się Heliodor Święcicki, lekarz, filantrop, społecznik; współzałożyciel i pierwszy rektor Uniwersytetu Poznańskiego.
1862 - W Łowiczu urodziła się Bolesława Lament, zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Misjonarek św. Rodziny; beatyfikowana przez papieża Jana Pawła II w 1991 r.
1862 – W Warszawie członek Organizacji Miejskiej Warszawy Ludwik Jaroszyński dokonał nieudanego zamachu na namiestnika Królestwa Polskiego, prezesa Rady Stanu wielkiego księcia Konstantego Romanowa. Zamachowiec został aresztowany, skazany na śmierć i stracony 21 sierpnia na stokach Cytadeli.
1879 - W Warszawie urodził się Alfred Korzybski, filozof, twórca semantyki ogólnej; od 1915 r. w Stanach Zjednoczonych; założyciel Międzynarodowego Towarzystwa Semantyki Ogólnej.
1886 - W Warszawie uruchomiono Stację Filtrów - budowę nowych wodociągów prowadził angielski inżynier William H. Lindley.
1896 - W Innsbrucku w polsko-austriackiej rodzinie urodził się Igo Sym, aktor; w czasie II wojny światowej współpracował z wywiadem i policją niemiecką; w marcu 1941 r. grupa bojowa kontrwywiadu Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ wykonała na nim wyrok śmierci za kolaborację.
1896 - Na ulice Bydgoszczy wyjechał pierwszy tramwaj elektryczny.
1905 - Od uderzenia pioruna spłonęła wieża kościoła św. Katarzyny w Gdańsku.
1922 - W Krakowie zmarł Stanisław Koźmian, publicysta, redaktor „Czasu”, jeden z liderów konserwatywnego stronnictwa stańczyków, poseł na sejm galicyjski i deputowany do wiedeńskiej Rady Państwa; reżyser i dyrektor krakowskiego Starego Teatru, twórca tzw. szkoły krakowskiej.
1923 - Józef Piłsudski zrzekł się funkcji przewodniczącego Ścisłej Rady Wojennej; oznaczało to jego wycofanie się z czynnego życia politycznego; wraz z rodziną zamieszkał w Sulejówku.
1923 - W Leeds urodziła się Sue Ryder, od 1979 r. Lady Ryder of Warsaw, brytyjska filantropka, w czasie II wojny światowej w polskiej sekcji SOE (Special Operations Executive - Kierownictwie Operacji Specjalnych) - tajnej rządowej agencji brytyjskiej wspierającej m.in. ruch oporu w państwach okupowanych przez nazistowskie Niemcy.
1924 – W Warszawie rozpoczął się I Narodowy Zlot Harcerzy.
1928 - W Łodzi urodził się Jan Machulski, aktor, reżyser teatralny, pedagog, założyciel i dyrektor Teatru Ochoty w Warszawie; jego najsłynniejszą filmową kreacją była rola kasiarza Henryka Kwinto w komediach kryminalnych „Vabank” i „Vabank II, czyli Riposta”.
1935 - W Łopuchówku koło Poznania zmarł Michał Bobrzyński, historyk, przywódca konserwatystów krakowskich (stańczyków); w latach 1908-1913 namiestnik Galicji.
1935 - W Berlinie odbyło się spotkanie ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka z kanclerzem Adolfem Hitlerem.
1935 - We włoskiej stoczni w Monfalcone odbyła się uroczystość wodowania polskiego transatlantyku MS „Batory”.
1936 – Powstała Wyższa Szkoła Lotnicza w Warszawie.
1940 - W Śmiłowicach koło Cieszyna urodził się Jerzy Buzek, profesor Instytutu Chemii Inżynieryjnej PAN w Gliwicach, działacz „Solidarności”; premier RP (1997-2001), przewodniczący Ruchu Społecznego AWS (1999-2001); przewodniczący Parlamentu Europejskiego (2009-2012); od 2014 r. europoseł.
1941 - Wojna niemiecko-sowiecka: Józef Stalin wygłosił przemówienie radiowe, w którym wzywał cały naród do stawienia oporu Niemcom.
1942 - W Lesie Warzyckim koło Jasła Niemcy zamordowali 850 Żydów.
1943 - W odwecie za pomoc udzielaną partyzantom Niemcy dokonali pacyfikacji wsi Popówka na Podlasiu (36 zabitych, w tym 16 dzieci) i Majdan Stary na Zamojszczyźnie (75 zabitych).
1944 - W Warszawie zmarł Adolf Nowaczyński, pisarz, publicysta, satyryk, działacz polityczny i społeczny; w okresie międzywojennym związany z obozem narodowo-demokratycznym.
1946 - W Żyrardowie urodził się Leszek Miller, członek Biura Politycznego KC PZPR (1989-1990), uczestnik Okrągłego Stołu, parlamentarzysta, przewodniczący SdRP (1997-1999), przewodniczący SLD (1999-2004 i od 2011); minister pracy i polityki socjalnej (1993-1996), minister-szef Urzędu Rady Ministrów (1996), minister spraw wewnętrznych i administracji (1997); premier RP w latach 2001-2004.
1947 - Sejm uchwalił ustawę o odbudowie stolicy; powstała Naczelna Rada Odbudowy Warszawy.
1949 – W katedrze lubelskiej doszło do tzw. cudu lubelskiego; wg wiernych uczestniczących w uroczystości odnowienia aktu poświęcenia diecezji Niepokalanemu Sercu Maryi, na obrazie Matki Boskiej Częstochowskiej pojawiły się łzy.
1951 - W Warszawie zmarł śmiercią samobójczą Tadeusz Borowski, poeta, prozaik, publicysta, jeden z najbardziej znaczących pisarzy polskiej literatury powojennej; więzień KL Auschwitz; autor zbiorów opowiadań „Pożegnanie z Marią” i „Kamienny świat”.
1952 – Władze powiatowe w Braniewie skonfiskowały budynek Niższego Seminarium Duchownego we Fromborku, gdzie obecnie mieści się sanatorium. Był to budynek czterokondygnacyjny, przewidziany dla 220 wychowanków.
1959 - W Świeciu urodził się Janusz Józefowicz, aktor, piosenkarz, tancerz, reżyser teatralny; od 1992 r. dyrektor artystyczny Teatru Studio Buffo w Warszawie; jego musical „Metro” był wystawiany m.in. na Broadwayu w USA.
1961 – Urodził się trzydziestomilionowy obywatel PRL.
1965 - W Łodzi urodził się Grzegorz Kempinsky, reżyser teatralny i filmowy, scenarzysta, tłumacz.
1972 – Podczas Wojewódzkiej Narady Aktywu Partyjnego Województwa Olsztyńskiego, w której uczestniczył I sekretarz KC PZPR Edward Gierek, delegacja uczestników Akcji Letniej–72 „Operacji 1001–Frombork” złożyła meldunek o planowanych zadaniach tegorocznej akcji. E. Gierek przesłał do Sztabu „Operacji 1001” podziękowania uczestnikom akcji za obywatelską postawę i przygotowanie Fromborka do uroczystości 500–lecia urodzin Mikołaja Kopernika, życząc im jednocześnie wielu sukcesów, radości i zadowolenia z wykonywanych zadań.
1974 - We Frankfurcie nad Menem w półfinale Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej reprezentacja Polski przegrała z RFN 0:1.
1981 - Ustanowiono Warszawski Krzyż Powstańczy.
1983 - W Wejherowie urodziła się Dorota Masłowska, pisarka, autorka dramatów i powieści, m.in. „Wojny polsko-ruskiej pod flagą biało-czerwoną” oraz „Pawia królowej”.
1989 - W „Gazecie Wyborczej” ukazał się artykuł Adama Michnika „Wasz prezydent, nasz premier”.
2002 - W Warszawie zmarła Łucja Prus, piosenkarka, wykonawczyni przebojów „W żółtych płomieniach liści”, „Nic dwa razy się nie zdarza”.
2003 - W Gdańsku zmarł Sat-Okh (właśc. Stanisław Supłatowicz), polski pisarz, żołnierz Armii Krajowej, pisarz, gawędziarz.
2010 - W Krakowie, w obecności amerykańskiej sekretarz stanu Hillary Clinton i szefa MSZ Radosława Sikorskiego, podpisano aneks do polsko-amerykańskiej umowy o obronie przeciwrakietowej.