Przejdź do treści

Polska 28 września – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: TV Republika

Tego dnia w Operze Warszawskiej odbyła się prapremiera „Strasznego Dworu” Stanisława Moniuszki; w krakowskim ratuszu zaprezentowano obraz Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem”; o godz. 13.15 podpisany został akt kapitulacji Warszawy; w Zakroczymiu Niemcy dokonali zbrodni na wziętych do niewoli żołnierzach polskich; biskupi, po aresztowaniu Stefana Wyszyńskiego, pod naciskiem władz, wybrali nowego przewodniczącego Episkopatu; w katedrze wawelskiej Karol Wojtyła otrzymał sakrę biskupią; w Seulu judoka Waldemar Legień zdobył złoty medal olimpijski. Urodzili się m. in. Wacław Berent, Wacław Kostek-Biernacki, Wacław Lipiński, Jan Matyjaszkiewicz, Mieczysław Czechowicz, Ryszard Kulesza, Stenia Kozłowska, Waldemar Dziki. Zmarli natomiast: Ewa Szelburg-Zarembina, Roman Brandstaetter, Tadeusz Zieliński, Adam Kozłowiecki oraz Jan Kobuszewski.

1466 - Wojna trzynastoletnia: wojska polskie zdobyły Chojnice. 

1591 - Włoski podróżnik Jan Bernard Bonifacio, w zamian za dożywocie w Domu Profesorów, przekazał Gdańskowi swój księgozbiór uratowany ze statku zatopionego 25. sierpnia. 

1651 - Po bitwie pod Białą Cerkwią podpisana została krótkotrwała ugoda pomiędzy Rzeczpospolitą i Kozakami. 

1864 - W Londynie utworzono Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników, nazwane I. Międzynarodówką. 

1865 - W Operze Warszawskiej odbyła się prapremiera „Strasznego DworuStanisława Moniuszki, która zakończyła się manifestacją patriotyczną. 

1873 - W Warszawie urodził się Wacław Berent, powieściopisarz, eseista, tłumacz. 

1878 - W Krakowie w sali ratuszowej zaprezentowano publiczności obraz Jana MatejkiBitwa pod Grunwaldem”. 

1883 - Władze carskie aresztowały Ludwika Waryńskiego, działacza rewolucyjnego, założyciela i przywódcę I. Proletariatu. 

1884 - W Lublinie urodził się Wacław Kostek-Biernacki, żołnierz Legionów Polskich, członek POW, pułkownik WP; od 1930 r. komendant twierdzy brzeskiej; wojewoda nowogródzki (1931) i poleski (1932-1934); organizator obozu w Berezie Kartuskiej; w 1939 r. internowany w Rumunii; od 1945 r. więziony przez władze komunistyczne, skazany na karę śmierci, zamienioną na 10 lat więzienia. 

1896 - W Łodzi urodził się Wacław Lipiński, historyk, żołnierz Legionów Polskich, członek POW, działacz piłsudczykowski; w czasie II. wojny światowej współorganizator Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942); po wojnie założyciel i przewodniczący podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członek Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946-1947); aresztowany przez władze komunistyczne w 1947 r. i skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywocie; zmarł w więzieniu we Wronkach w 1949 r., niewykluczone, że został zamordowany. 

1901 - W Łodzi uroczyście otwarto Teatr Wielki, wśród gości honorowych byli m.in. Henryk Sienkiewicz i Henryk Siemiradzki

1902 – W Sanoku odsłonięto pomnik Tadeusza Kościuszki, który Niemcy wysadzili w powietrze w kwietniu 1941 roku. 

1929 - W Warszawie urodził się Jan Matyjaszkiewicz, aktor teatralny, radiowy i telewizyjny; przez wiele lat związany z warszawskim Teatrem Ateneum. 

1929 - Zainaugurowało działalność Państwowe Konserwatorium Muzyczne w Katowicach. 

1930 - W Lublinie urodził się Mieczysław Czechowicz, aktor, znany z występów w Kabarecie Starszych Panów, komediowych ról w filmach „Poszukiwana, poszukiwany”, „Nie ma róży bez ognia”, a także serialu „Janosik”; swojego głosu użyczył serialowej postaci Misia Uszatka

1931 - W Warszawie urodził się Ryszard Kulesza, trener piłkarski, w latach 1978-1980 selekcjoner reprezentacji Polski, a następnie reprezentacji Tunezji (1981-1983). 

1933 - W obawie przed represjami wyjechali do Czechosłowacji czołowi działacze Stronnictwa Ludowego: Wincenty Witos, Władysław Kiernik i Kazimierz Bagiński

1936 - W Rouvroy we Francji urodziła się Stenia Kozłowska, piosenkarka. 

1937 - W Muzeum Narodowym w Warszawie otwarto pierwszą wystawę wykopalisk ekspedycji polskich w Egipcie. 

1939 - Kampania polska: o godz. 13.15 podpisany został akt kapitulacji Warszawy. 

1939 - Kampania polska: W Zakroczymiu Niemcy, esesmani z Dywizji Pancernej „Kempf”, dokonali zbrodni na wziętych do niewoli żołnierzach polskich z Twierdzy Modlin oraz ludności cywilnej (na 500. polskich jeńcach i 100. cywilach). 

1939 - Kampania polska: rozpoczęła się trzydniowa bitwa pod Szackiem. Grupa KOP gen. Wilhelma Orlika-Rueckemanna odniosła w niej zwycięstwo nad wojskami sowieckimi i przeszła za Bug. 

1939 - Gen. Władysław Sikorski objął dowództwo Armii Polskiej we Francji. 

1939 - W Moskwie ministrowie spraw zagranicznych Niemiec Joachim von Ribbentrop i ZSRS Wiaczesław Mołotow podpisali niemiecko-sowiecki układ „o granicy i przyjaźni”, ustalający linię graniczną na obszarze Polski wzdłuż linii: Pisa-Narew-Bug-San (tzw. II. pakt Ribbentrop-Mołotow). 

1939 - Armia Czerwona przejęła od Niemców Przemyśl. 

1944 – Powstanie Warszawskie: Od tego dnia punktami oporu powstańczego były Żoliborz i Śródmieście. 

1944 - W Moskwie rozpoczęły się rozmowy delegacji KRN i PKWN z władzami sowieckimi. 

1953 - Biskupi, po aresztowaniu prymasa Stefana Wyszyńskiego, pod naciskiem władz komunistycznych, wybrali nowego przewodniczącego Episkopatu Polski; został nim ordynariusz łódzki bp Michał Klepacz

1953 – Koło Tarnobrzega odkryto złoża siarki. 

1954 - Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa i Głos Ameryki rozpoczęły nadawanie relacji Józefa Światły, byłego wicedyrektora X. Departamentu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, który uciekł na Zachód. 

1956 - W Zakopanem urodził się Waldemar Dziki, reżyser, producent filmowy. 

1958 - W katedrze wawelskiej Karol Wojtyła otrzymał sakrę biskupią z rąk arcybiskupa krakowskiego Eugeniusza Baziaka

1984 - Premiera 1. odcinka amerykańskiego serialu kryminalnego „Policjanci z Miami”. 

1986 - W Warszawie zmarła Ewa Szelburg-Zarembina, pisarka, autorka utworów dla dzieci. 

1987 - W Poznaniu zmarł Roman Brandstaetter, poeta, dramaturg, tłumacz. 

1988 – Podczas XXIV. Letnich Igrzysk Olimpijskich w Seulu judoka Waldemar Legień zdobył złoty medal w kategorii wagowej do 78 kg. 

1990 – Nadawanie audycji rozpoczęło Radio ZET, początkowo pod nazwą Radio Gazeta – druga po RMF FM komercyjna stacja radiowa w Polsce. Jego założycielem i pomysłodawcą był Andrzej Woyciechowski

2001 - Premiera filmu „Cześć Tereska” w reżyserii Roberta Glińskiego

2003 - W Krakowie zmarł Tadeusz Zieliński, senator, minister, w latach 1992-1996 Rzecznik Praw Obywatelskich. 

2007 - W Lusace w Zambii zmarł kard. Adam Kozłowiecki, jezuita, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz i Dachau; od 1946 r. przebywał w Rodezji Północnej (obecnie Zambia), gdzie jako misjonarz, a następnie pierwszy metropolita Lusaki, spędził ponad 60 lat. 

2019 – W Warszawie, w wieku 85. lat, zmarł Jan Kobuszewski, wybitny aktor teatralny i filmowy, komik, reżyser, wykonawca skeczy i piosenek. Największą popularność zdobył dzięki występom w kabarecie „Dudek” i Kabarecie Olgi Lipińskiej. Wystąpił m.in. w „Wojnie domowej”, „Alternatywach 4” „Poszukiwany, poszukiwana”, „Nie ma róży bez ognia” i „Hallo Szpicbródka”. W 2012 r. odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej”. 

źródło: PAP

Wiadomości

48 godz. w syryjskim miasteczku. Od spalenia choinki do przeprosin

Rosja zaczyna płacić za wojnę. Pierwszy miliard dolarów dla Ukrainy

Sprawca zabójczego rajdu w Magdeburgu zostawił testament

Trump planuje zmienić nazwę najwyższego szczytu Ameryki Północnej

Żyją na ziemi. Badacze: Nie wiemy kim oni są?

Jeden gol, który wywrócił do góry nogami jego życie

Trump jedną wypowiedzią dozbroił Grenlandię. Dania bije się w...

Krwawe zamieszki po decyzji sądu w sprawie wyborów

AI w kościele. Awatar Jezusa spowiadał wiernych

ks. J. Stańczuk: w święta unikajmy rozmów o polityce

Ekstraklasa piłkarska. Ante Simundza trenerem Śląska Wrocław

Wyjątkowy koncert kolęd w Republice!

Karlitzek zostaje w Indykpolu na dwa kolejne sezony

Puchar Francji: PSG lepsze po rzutach karnych

Nalot na klasztor dominikanów. Tusk wysłał swoich siepaczy

Najnowsze

48 godz. w syryjskim miasteczku. Od spalenia choinki do przeprosin

Żyją na ziemi. Badacze: Nie wiemy kim oni są?

Jeden gol, który wywrócił do góry nogami jego życie

Trump jedną wypowiedzią dozbroił Grenlandię. Dania bije się w...

Krwawe zamieszki po decyzji sądu w sprawie wyborów

Rosja zaczyna płacić za wojnę. Pierwszy miliard dolarów dla Ukrainy

Sprawca zabójczego rajdu w Magdeburgu zostawił testament

Trump planuje zmienić nazwę najwyższego szczytu Ameryki Północnej