Polska 27 listopada – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia początek niemieckiej akcji pacyfikacyjnej i wysiedleń na Zamojszczyźnie; podczas igrzysk w Melbourne Elżbieta Krzesińska zdobyła jedyny złoty medal dla Polski; premiera filmu „Zaklęte rewiry”; po przegranej 1. turze wyborów prezydenckich Tadeusz Mazowiecki zgłosił dymisję swojego gabinetu; zaprzysiężony został trzeci rząd pod przewodnictwem Mateusza Morawieckiego. Urodzili się m. in. Andrzej Patrycy Nidecki, Walery Przyborowski, Władysław Orkan, Józef Olszyna-Wilczyński, Jerzy Pichelski, Stanisław Skalski, Maciej Małecki, Edyta Geppert. Zmarli natomiast: Michał Piekarski, Lucjan Siemieński, Waldemar Świerzy, Stanisław Mikulski, Wanda Błeńska oraz Paweł Huelle.
Dzisiaj imieniny obchodzą: Walerian, Wirgiliusz oraz Achacjusz, Achacy, Astryda, Bernardyn, Damazy, Dominik, Franciszek, Gustaw, Gustawa, Irenarch, Jakub, Jarosław, Jozafat, Maksym, Małgorzata, Oda, Prymityw, Radosław, Stojgniew, Walery, Wergilia, Wergiliusz, Wirgilia, Zygfryd, Zygfryda, Żaneta.
1522 - W Oświęcimiu urodził się Andrzej Patrycy Nidecki, biskup, filolog, humanista.
1536 – Mikołaj Kopernik obserwował we Fromborku zaćmienie Księżyca.
1605 – W Krakowie odbył się ślub per procura cara Rosji Dymitra Samozwańca I. i Maryny Mniszchówny.
1620 – W Warszawie został publicznie stracony niezrównoważony psychicznie szlachcic Michał Piekarski, który 15. listopada usiłował zamordować czekanem króla Zygmunta III. Wazę. Zgodnie w wyrokiem: „czterema końmi ciało na cztery części roztargane, a obrzydłe trupa ćwierci na proch na stosie drzew spalone zostaną. Na koniec proch, w działo nabity, wystrzał po powietrzu rozproszy”.
1806 - Napoleon Bonaparte przybył do Poznania. Francuskie wojska zajęły opuszczoną przez Prusaków Warszawę.
1815 - Car Aleksander I. Romanow nadał konstytucję Królestwu Polskiemu; zgodnie z jej treścią miało ono być na zawsze połączone z Rosją unią personalną.
1845 - W Domaszowicach koło Kielc urodził się Walery Przyborowski, autor powieści historycznych; uczestnik powstania styczniowego.
1866 - W Irkucku władze carskiej Rosji wykonały wyroki śmierci na przywódcach powstania zabajkalskiego, które wybuchło 24. czerwca 1866 r.; byli to polscy zesłańcy, którzy trafili na Syberię po powstaniu styczniowym.
1874 - W Motolu na Polesiu urodził się Chaim Weizmann, wieloletni przewodniczący Światowej Organizacji Syjonistycznej, pierwszy prezydent Izraela (1949-1952).
1875 - W Porębie Wielkiej koło Limanowej urodził się Władysław Orkan, poeta, pisarz, publicysta; oficer Legionów Polskich.
1877 - W Krakowie zmarł Lucjan Siemieński, uczestnik powstania listopadowego, pisarz, tłumacz.
1890 - W Zwierzyńcu pod Krakowem urodził się Józef Olszyna-Wilczyński, generał Wojska Polskiego; we wrześniu 1939 r. dowódca Grupy Operacyjnej „Grodno”; rozstrzelany przez sowieckich żołnierzy po wzięciu do niewoli.
1903 - W Saratowie urodził się Jerzy Pichelski, aktor, żołnierz Armii Krajowej; wystąpił m.in. w filmach „Ludzie Wisły”, „Granica”, „Biały murzyn” i „Lotna”.
1915 - W Kodymie na Ukrainie urodził się Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik Bitwy o Anglię; w czasie II. wojny światowej zestrzelił 22 niemieckie samoloty; w latach 1948-1956 więziony przez władze komunistyczne.
1921 - Założony został Klub Sportowy Warszawianka.
1922 - W Warszawie odbyło się ostatnie posiedzenie Sejmu Ustawodawczego.
1923 – Założono Podlaską Wytwórnię Samolotów w Białej Podlaskiej.
1925 - W Paryżu urodził się Claude Lanzmann, reżyser, autor filmów dokumentalnych „Shoah” oraz „Raport Karskiego”.
1926 – Odsłonięto pomnik Fryderyka Chopina w warszawskich Łazienkach Królewskich.
1940 - W Warszawie urodził się Maciej Małecki, kompozytor, pianista; w latach 1993-1999 prezes Związku Kompozytorów Polskich.
1942 - Początek niemieckiej akcji pacyfikacyjnej i wysiedleń na Zamojszczyźnie.
1944 - W Lublinie rozpoczął się pierwszy proces niemieckich zbrodniarzy - funkcjonariuszy obozu koncentracyjnego na Majdanku.
1947 - W Zabrzu aresztowany został przez UB ppłk Łukasz Ciepliński, żołnierz ZWZ-AK, prezes IV ZG Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
1947 - Do Polski z emigracji powróciła Kazimiera Iłłakowiczówna, poetka, tłumaczka; w latach 1926-1935 sekretarka marszałka Józefa Piłsudskiego w Ministerstwie Spraw Wojskowych.
1948 - Otwarto pierwszy w Krakowie klub jazzowy.
1949 - W auli Politechniki Warszawskiej rozpoczął się Kongres Jedności Ruchu Ludowego (PSL i SL), w wyniku którego powstało Zjednoczone Stronnictwo Ludowe.
1953 - W Nowej Rudzie urodziła się Edyta Geppert, piosenkarka, wykonawczyni m.in. piosenek „Jaka róża, taki cierń” i „Och, życie, kocham cię nad życie”.
1956 – Podczas XVI. Letnich Igrzysk Olimpijskich w Melbourne Elżbieta Krzesińska zdobyła jedyny złoty medal dla Polski, zwyciężając w finale konkursu skoku w dal.
1964 - Komitet Uczelniany PZPR Uniwersytetu Warszawskiego usunął z partii Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego.
1975 - Premiera filmu „Zaklęte rewiry” w reżyserii Janusza Majewskiego.
1978 - Premiera filmu „Bez znieczulenia” w reżyserii Andrzeja Wajdy.
1981 – W Warszawie otwarto most Generała Stefana Grota-Roweckiego.
1990 - Po przegranej pierwszej turze wyborów prezydenckich premier Tadeusz Mazowiecki zgłosił dymisję swojego gabinetu.
1992 - Premiera filmu „Sauna” w reżyserii Filipa Bajona.
2012 - Trybunał Konstytucyjny orzekł, że wydane w 2004 roku rozporządzenie ministra rolnictwa, dotyczące warunków uboju rytualnego, jest niezgodne z ustawą o ochronie zwierząt z 1997 roku.
2013 - W Warszawie zmarł Waldemar Świerzy, grafik, artysta plakatu.
2014 - W Warszawie zmarł Stanisław Mikulski, aktor, odtwórca roli Hansa Klossa w serialu „Stawka większa niż życie”, wystąpił również w filmach „Kanał”, „Ewa chce spać”, „Pan Samochodzik i templariusze”.
2014 – W Poznaniu w wieku 103. lat zmarła Wanda Błeńska, misjonarka, współtwórczyni nowoczesnych metod leczenia trądu, lekarka zwana „matką trędowatych”. Błeńska ponad 40 lat spędziła w Ugandzie, oddając się służbie chorym. W październiku 2020 r. rozpoczął się jej proces beatyfikacyjny.
2015 - W nocy zdemontowano Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej w Mielcu.
2021 – Do Polski sprowadzono prochy Maurycego Mochnackiego. Działacz emigracyjny, pisarz, uczestnik powstania listopadowego, autor rozprawy „Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831” został pochowany tego samego dnia na warszawskich Powązkach.
2023 – W Gdańsku zmarł Paweł Huelle; pisarz, poeta, dramatopisarz i krytyk literacki, autor m.in. powieści „Weiser Dawidek”, za którą w 1988 r. otrzymał Nagrodę Fundacji im. Kościelskich.
2023 – Zaprzysiężony został trzeci rząd pod przewodnictwem Mateusza Morawieckiego.
Źródło: PAP
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.