Przejdź do treści

Polska 24 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: TV Republika

Tego dnia w Wiśle spłonęła rezydencja prezydenta RP; aresztowany został przez UB por. Jan Rodowicz „Anoda”; utworzono ZOMO - Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej; premiera serialu „Królowa Bona”; premiera serialu „13 posterunek”.
Urodzili się m. in. Tomasz Łubieński, Adam Mickiewicz, Adam Didur, Stefan Jaracz, Jan Stańczyk, Walerian Czuma, Adam Rapacki, Ewa Petelska, Mikołaj Kozakiewicz, Witold Pyrkosz, Anja Orthodox. Zmarli natomiast: Jan Kanty, Stanisław Jachowicz, Stanisław Karpiński, Michał Znicz, Leopold Okulicki, Kazimierz Krukowski, Elwira Seroczyńska, Michał Sumiński, Krzysztof Krauze oraz Marzenna Schejbal.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Adam, Ewa oraz Ada, Adamina, Adela, Delfin, Druzjan, Druzjanna, Eryk, Eryka, Ewelina, Godzisław, Godzisława, Grzegorz, Grzymisława, Hermana, Hermina, Herminia, Irma, Irmina, Józef, Paula, Tarsylia, Zenobiusz

Nietypowe święta: Dzień Raju

1287 - Armia mongolska pod dowództwem Nogaja rozpoczęła oblężenie Krakowa. 

1473 - W Krakowie zmarł Jan Kanty, teolog, filozof, profesor Akademii Krakowskiej; kanonizowany w 1767 r. 

1529 - Inkorporacja Mazowsza do Korony. Stało się to po śmierci ostatnich książąt mazowieckich. 

1637 - Pisarz wojska zaporoskiego, Bohdan Chmielnicki, podpisał w Borownicy w imieniu Kozaków akt kapitulacji tzw. powstania Pawluka. Według zapisów traktatu rejestr kozacki ograniczono do 6. tysięcy żołnierzy. 

1707 - We Wrocławiu zmarła księżniczka legnicko-brzeska Karolina Piastówna (Charlotte von Liegnitz-Brieg-Wohlau), ostatnia przedstawicielka dynastii Piastów. 

1777 - W Sokółce na Podlasiu urodził się Ludwik Adam Dmuszewski, aktor, reżyser, dramatopisarz, śpiewak; od 1827 r. jeden z dyrektorów Teatru Narodowego. 

1784 - W Szczytnikach koło Kalisza urodził się Tomasz Łubieński, żołnierz i przedsiębiorca, szwoleżer gwardii Napoleona I., dowódca korpusu jazdy w czasie powstania listopadowego, współtwórca Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. 

1798 - W Zaosiu koło Nowogródka urodził się Adam Mickiewicz, czołowy twórca romantyzmu polskiego; autor „Ody do młodości”, „Ballad i romansów”, poematów historycznych „Grażyna” i „Konrad Wallenrod”, „Sonetów krymskich”, „Dziadów”, a także poematu „Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie”, autor broszury publicystycznej „Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego”, publicysta, działacz polityczny; jego ciało zostało przewiezione do Paryża i pochowane na cmentarzu w podparyskim Montmorency; w 1890 r. szczątki poety sprowadzono do Polski i złożono w krypcie na Wawelu. 

1799 - W Tuhanowiczach urodziła się Maryla Wereszczakówna, szlachcianka, młodzieńcza miłość Adama Mickiewicza, upamiętniona w IV. części „Dziadów” oraz wierszach „Do M***” i „Kurhanek Maryli”. 

1807 - Dekretem Fryderyka Augusta I powołana została Rada Stanu Księstwa Warszawskiego. 

1857 - W Warszawie zmarł Stanisław Jachowicz, bajkopisarz, pedagog. 

1874 - W Woli Sękowej urodził się Adam Didur, śpiewak operowy, jedem z najsłynniejszych basów swojej epoki, występował w mediolańskiej „La Scali”, nowojorskiej „Metropolitan Opera”; organizator i pierwszy dyrektor Opery Śląskiej w Bytomiu. 

1883 - W Starych Żukowicach koło Tarnowa urodził się Stefan Jaracz, aktor, reżyser, w latach 30. dyrektor warszawskiego teatru Ateneum; wystąpił m.in. w filmach „Księżna Łowicka” i „Jego wielka miłość”. 

1884 - W Sieradzu urodził się Antoni Antoine Cierplikowski, słynny fryzjer stylista; jego paryski salon stał się zalążkiem międzynarodowego imperium fryzjerskiego; wśród klientek Antoine'a były najsłynniejsze aktorki i artystki: Marlena Dietrich, Greta Garbo, Josephine Baker, Pola Negri, Isadora Duncan, Mata Hari, Brigitte Bardot, a także koronowane głowy. 

1886 - W Woli Przemykowskiej pod Brzeskiem urodził się Jan Stańczyk, działacz społeczny i polityczny, członek Polskiej Partii Socjalistycznej, sekretarz generalny Centralnego Związku Górników w latach 1925-39, minister pracy w emigracyjnych rządach Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka

1890 - W Niepołomicach urodził się Walerian Czuma, żołnierz Legionów Polskich, dowódca oddziałów polskich na Syberii (1918-20), generał WP; bohaterski dowódca obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. 

1898 - W Warszawie odsłonięty został pomnik Adama Mickiewicza

1909 - We Lwowie urodził się Adam Rapacki, ekonomista, dyplomata i polityk, w PRL-u wieloletni minister spraw zagranicznych, autor planu utworzenia w Europie Środkowej strefy bezatomowej. 

1912 - Urodził się kpt. Zdzisław BrońskiUskok”, następca mjr Hieronima DekutowskiegoZapory”, legendarny „Król Lubelszczyzny”, jeden z dowódców Polskiego Powstania Antykomunistycznego. 

1920 - W Pyzdrach urodziła się Ewa Petelska, scenarzystka i reżyserka, żona Czesława Petelskiego, z którym nakręciła m.in. „Ogniomistrza Kalenia" (1961), „Kopernika" (1973), „Kazimierza Wielkiego" (1976) i „Bołdyna" (1982). 

1922 - W teatrze „Reduta" w „Pastorałce" Leona Schillera zadebiutował na deskach teatralnych Aleksander Żabczyński

1923 - W Albertynie urodził się Mikołaj Kozakiewicz, socjolog, polityk, działacz ruchu ludowego, marszałek Sejmu X. kadencji. 

1926 - W Mońkach na Podlasiu urodziła się Maria Janion, historyczka literatury, krytyczka literacka, znawczyni polskiego i europejskiego romantyzmu, profesor Instytutu Badań Literackich PAN. 

1926 - We Lwowie zmarł Dawid Abrahamowicz, polityk konserwatywny, działacz społeczny, poseł do parlamentu wiedeńskiego, prezes Koła Polskiego w austriackiej Radzie Państwa, w latach 1907-09 minister do spraw Galicji. 

1926 - W Krasnymstawie urodził się Witold Pyrkosz, aktor, niezapomniany Pyzdra z „Janosika", Wichura z „Czterech pancernych i psa", Balcerek z serialu komediowego „Alternatywy 4", Duńczyk z „Vabank” i senior rodu Mostowiaków w „M jak miłość". 

1927 - W Wiśle spłonęła rezydencja prezydenta RP, modrzewiowy pałacyk myśliwski Fryderyka Habsburga. W miejscu spalonego pałacyku kilka lat później stanął nowy gmach, wg projektu Adolfa Szyszko-Bohusza

1936 - W Warszawie urodził się Bogdan Miś, matematyk, dziennikarz, popularyzator nauki. 

1943 - W Warszawie zmarł Stanisław Karpiński, ekonomista i polityk, minister skarbu w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego, dyrektor Banku Polskiego. 

1943 - W Pruszkowie, w niejasnych okolicznościach, zmarł Michał Znicz, aktor, reżyser, wystąpił m.in. w filmach „Pani minister tańczy", „Kłamstwo Krystyny" i „Żołnierz królowej Madagaskaru"; w czasie II. wojny światowej przebywał przez pewien czas w warszawskim getcie. 

1944 – 89. Polaków zostało zamordowanych przez UPA w Ihrowicy na Podolu. 

1946 - W sowieckim więzieniu zmarł gen. Leopold Okulicki, ostatni Komendant Główny AK, skazany w moskiewskim procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego; wg władz sowieckich przyczyną jego śmierci był paraliż i atak serca, część historyków twierdzi jednak, że równie prawdopodobne jest to, że gen. Okulicki zginął w wyniku egzekucji przeprowadzonej przez NKWD. 

1948 - W Warszawie aresztowany został przez UB por. Jan RodowiczAnoda" - żołnierz Szarych Szeregów, oficer AK, bohater akcji pod Arsenałem; w czasie Powstania Warszawskiego walczył w batalionie „Zośka"; zginął w niejasnych okolicznościach 7. stycznia 1949 r. w budynku Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego podczas brutalnego śledztwa, miał 26 lat. 

1955 - Uniwersytet Poznański zmienił nazwę na Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. 

1956 - Rada Ministrów przyjęła uchwałę o utworzeniu ZOMO - Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej. 

1957 - W Krakowie urodził się Piotr Kosiński, dziennikarz muzyczny, autor popularnej audycji radiowej „Noc Muzycznych Pejzaży", twórca wydawnictwa „Rock-Serwis”

1961 - W Lublinie urodził się Marcin Świetlicki, poeta, prozaik, wokalista zespołów „Świetliki” oraz „Czarne Ciasteczka”

1964 - W Warszawie urodziła się Anja Orthodox, wokalistka zespołu „Closterkeller”

1967 - W Krotoszynie urodził się Adam Wiedemann, poeta, prozaik, krytyk muzyczny i literacki. 

1974 - W Augustowie urodził się Adam Wysocki, kajakarz, czterokrotny olimpijczyk, dwukrotny mistrz świata i trzykrotny mistrz Europy. 

1975 - Premiera filmu telewizyjnego „Niespotykanie spokojny człowiek” w reżyserii Stanisława Barei

1979 - W Bukareszcie zmarł Stefan Norris, scenograf, autor dekoracji w ponad 100 polskich filmach zrealizowanych przed 1939 rokiem. W czasie II. wojny światowej internowany w Rumunii, pozostał w niej do końca życia, realizując szereg projektów teatralnych i filmowych i pełniąc także funkcję dyrektora artystycznego rumuńskiego Teatru Narodowego. 

1980 - Premiera pierwszego odcinka serialu telewizyjnego „Królowa Bona" w reżyserii Janusza Majewskiego, z Aleksandrą Śląską w roli tytułowej. 

1981 - Stan wojenny: Zakończenie strajku okupacyjnego w kopalni „Ziemowit". 

1984 - W Warszawie zmarł Kazimierz Krukowski, aktor, reżyser i konferansjer. 

1984 - Premiera 1. odcinka serialu kostiumowego „Rycerze i rabusie” w reżyserii Tadeusza Junaka

1992 - W Łodzi zmarł Wadim Berestowski, reżyser filmowy, autor m.in. „Dwóch brygad" (1950), „Tajemnicy dzikiego szybu" (1956) i szeregu filmów dla młodzieży. 

1993 - W Łodzi zmarł prof. Andrzej Nadolski, historyk wojskowości, archeolog. 

1997 - Premiera 1. odcinka serialu komediowego „13 posterunek” w reżyserii Macieja Ślesickiego

1998 – W Elektrowni Turów doszło do jednej z największych awarii w polskiej energetyce. Prawie całkowitemu zniszczeniu uległ blok energetyczny nr 5 o mocy 200 MW, uszkodzonych zostało wiele urządzeń sąsiednich jednostek wytwórczych, wyłączono większość generatorów, a w maszynowni wybuchł groźny pożar. 

1999 - W Warszawie samobójstwo popełnił Tomasz Beksiński, dziennikarz radiowy, tłumacz, syn malarza Zdzisława Beksińskiego.

2004 - W Londynie zmarła Elwira Seroczyńska, łyżwiarka, wicemistrzyni olimpijska ze Squaw Valley (1960), mistrzyni świata (1962). 

2006 - W Krakowie zmarł Tadeusz Chrzanowski, historyk sztuki, literat, publicysta „Tygodnika Powszechnego" i paryskiej „Kultury", wieloletni przewodniczący Społecznego Komitetu Zabytków Krakowa. 

2011 - W Warszawie zmarł Michał Sumiński, dziennikarz, autor telewizyjnego programu „Zwierzyniec", podróżnik, autor książek o tematyce żeglarskiej. 

2014 - W Warszawie zmarł Krzysztof Krauze, scenarzysta i reżyser, autor m.in. „Gier ulicznych" (1996), „Długu" (1999), „Mojego Nikifora" (2004). 

2021 – Zmarła Marzenna Schejbal, uczestniczka Powstania Warszawskiego, sanitariuszka i łączniczka w Batalionie „Łukasiński”, więźniarka obozu w Oberlangen, przewodnicząca Koła Byłych Żołnierzy AK w Londynie. 

źródło: PAP 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

48 godz. w syryjskim miasteczku. Od spalenia choinki do przeprosin

Rosja zaczyna płacić za wojnę. Pierwszy miliard dolarów dla Ukrainy

Sprawca zabójczego rajdu w Magdeburgu zostawił testament

Trump planuje zmienić nazwę najwyższego szczytu Ameryki Północnej

Żyją na ziemi. Badacze: Nie wiemy kim oni są?

Jeden gol, który wywrócił do góry nogami jego życie

Trump jedną wypowiedzią dozbroił Grenlandię. Dania bije się w...

Krwawe zamieszki po decyzji sądu w sprawie wyborów

AI w kościele. Awatar Jezusa spowiadał wiernych

ks. J. Stańczuk: w święta unikajmy rozmów o polityce

Ekstraklasa piłkarska. Ante Simundza trenerem Śląska Wrocław

Wyjątkowy koncert kolęd w Republice!

Karlitzek zostaje w Indykpolu na dwa kolejne sezony

Puchar Francji: PSG lepsze po rzutach karnych

Nalot na klasztor dominikanów. Tusk wysłał swoich siepaczy

Najnowsze

48 godz. w syryjskim miasteczku. Od spalenia choinki do przeprosin

Żyją na ziemi. Badacze: Nie wiemy kim oni są?

Jeden gol, który wywrócił do góry nogami jego życie

Trump jedną wypowiedzią dozbroił Grenlandię. Dania bije się w...

Krwawe zamieszki po decyzji sądu w sprawie wyborów

Rosja zaczyna płacić za wojnę. Pierwszy miliard dolarów dla Ukrainy

Sprawca zabójczego rajdu w Magdeburgu zostawił testament

Trump planuje zmienić nazwę najwyższego szczytu Ameryki Północnej