Przejdź do treści
Polska 22 lipca – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia sejm w Grodnie wyraził zgodę na II. rozbiór Polski; w Warszawie rozpoczęła działalność pierwsza stacja pogotowia ratunkowego; Niemcy rozpoczęli wielką akcję wysiedleńczą w warszawskim getcie; radio moskiewskie podało informację, że powstał PKWN; żołnierze AK rozpoczęli we Lwowie akcję „Burza”; Sejm uchwalił Konstytucję PRL z poprawkami Stalina; zakończono produkcję transportera opancerzonego SKOT; w siedzibie GW doszło do spotkania Lwa Rywina z Adamem Michnikiem. Urodzili się m. in. Franciszek Salezy Lewental, Janusz Korczak, Bolesław Wieniawa-Długoszowski; Augustyn Necel, Bolesław Mrówczyński, Marcin Wolski, Wojciech Trzciński. Zmarli natomiast: Łukasz Górnicki, Mieczysław Ledóchowski, Wacław Szymanowski, Tadeusz Sinko oraz Kazimierz Albin.

1018 - W czasie wyprawy na Kijów Bolesław Chrobry pokonał Jarosława Mądrego, wielkiego księcia kijowskiego.

1540 - Zmarł Jan Zapolya, król Węgier w latach 1526-1528, wygnany przez stronnictwo prohabsburskie, mąż córki Zygmunta Starego, Izabelli.

1603 - W Lipnikach pod Tykocinem zmarł Łukasz Górnicki, humanista, poeta, tłumacz, sekretarz i bibliotekarz króla Zygmunta Augusta, autor „Dworzanina polskiego” i „Dziejów w Koronie Polskiej”.

1605 - Kilkugodzinny ostry sztorm pozrywał wiele dachów w mieście, a także zatopił kilkanaście łodzi rybackich oraz uszkodził lub zniszczył sprzęt rybacki pozostawiony na wodach Zalewu Wiślanego; był to jeden z najdotkliwszych kataklizmów w historii Fromborka.

1657 - W Międzybożu skapitulowały sprzymierzone ze Szwedami, osaczone przez siły polskie, wojska księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego.

1793 - Sterroryzowany obecnością wojsk rosyjskich sejm w Grodnie wyraził zgodę na oddanie Rosji województw bracławskiego, mińskiego, kijowskiego i podolskiego oraz części pozostałych województw wschodnich, sankcjonując tym samym II rozbiór Polski.

1807 - W Dreźnie Napoleon Bonaparte nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję.

1834 - W Paryżu Adam Mickiewicz zawarł związek małżeński z Celiną Szymanowską.

1841 - We Wrocławiu urodził się Franciszek Salezy Lewental, księgarz, wydawca, tłumacz; właściciel Księgarni Nakładowej, założyciel tygodnika „Kłosy”, wydawca literatury polskiej, czasopisma kobiecego „Świt”, udziałowiec „Kuriera Warszawskiego”.

1878 - W Warszawie urodził się Henryk Goldszmit (według różnych źródeł w roku 1879), powszechnie znany jako Janusz Korczak, pedagog, pisarz, lekarz i działacz społeczny, prekursor walki o prawa dziecka i uznanie jego podmiotowości; twórca zakładów wychowawczych „Dom Sierot” i „Nasz Dom”, autor powieści dla dzieci „Król Maciuś I”, „Bankructwo Małego Dżeka”, „Kajtuś czarodziej”.

1881 - W Maksymówce na Ukrainie urodził się Bolesław Wieniawa-Długoszowski, żołnierz Legionów Polskich i POW, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, generał WP. 21 września 1939 r. wyznaczony przez prezydenta Ignacego Mościckiego na swego następcę, nie objął urzędu na skutek sprzeciwu Francji.

1897 - W Warszawie rozpoczęła działalność pierwsza stacja pogotowia ratunkowego. „Trąbka pogotowia, początkowo wzbudzająca olbrzymią ciekawość, z czasem zyskała popularność wśród mieszkańców. Na jej dźwięk ludzie rozstępowali się, umożliwiając szybki przejazd zaprzęgu”.

1902 - W Rzymie zmarł Mieczysław Ledóchowski, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański, kardynał; więziony przez władze pruskie (1874-1876) i pozbawiony archidiecezji.

1902 - W Chłapowie koło Władysławowa urodził się Augustyn Necel, pisarz związany z Kaszubami, autor powieści historycznych.

1910 - W Łodzi urodził się Bolesław Mrówczyński, pisarz, autor powieści historycznych i podróżniczych, m.in. cyklu „Bartochowie”, opisującego losy polskich emigrantów w Brazylii.

1917 - Po tzw. kryzysie przysięgowym w Legionach władze niemieckie aresztowały w Warszawie Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego; obaj osadzeni zostali w areszcie w twierdzy magdeburskiej.

1920 – Generał broni Tadeusz Rozwadowski objął stanowisko szefa Sztabu Generalnego.

1930 - W Warszawie zmarł Wacław Szymanowski, rzeźbiarz i malarz, autor projektu pomnika Fryderyka Chopina w warszawskich Łazienkach oraz pomnika Juliusza Słowackiego we Wrocławiu (wcześniej - w Krzemieńcu).

1938 - Koło miejscowości Gura Humorului w Rumunii w katastrofie lecącego z Czerniowiec do Bukaresztu samolotu Lockheed L-14 Super Electra należącego do PLL LOT zginęło wszystkich 14 osób na pokładzie.

1942 - Niemcy rozpoczęli wielką akcję wysiedleńczą w warszawskim getcie. W ciągu dwóch miesięcy 254 tys. ludzi wywieziono do obozu zagłady w Treblince, 11 tys. skierowano do obozów pracy, na miejscu rozstrzelano ok. 6 tys. W getcie legalnie pozostało 35 tys. osób, a ok. 25 tys. żyło w ukryciu.

1944 - Radio moskiewskie ogłosiło powstanie w zajętym przez Armię Czerwoną Chełmie Lubelskim Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Podało również tekst ogłoszonego przez PKWN manifestu. W rzeczywistości PKWN utworzono pod patronatem Stalina 21 lipca 1944 r. w Moskwie, a jego członkowie dotarli do Chełma Lubelskiego dopiero 27 lipca 1944 r.

1944 - Wojska niemieckie kilka godzin przed opuszczeniem Lublina zamordowały ok. 300 Polaków i Żydów przetrzymywanych w więzieniu na lubelskim Zamku, w tym kobiety i dzieci.

1944 – We Lwowie oddziały zbrojne Armii Krajowej rozpoczęły akcję „Burza” przeciwko wojskom niemieckim.

1945 – Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o ustanowieniu Święta Odrodzenia Polski.

1946 - W Warszawie oddano do użytku most księcia Józefa Poniatowskiego.

1947 - W Łodzi urodził się Marcin Wolski, pisarz, satyryk, związany m.in. z kabaretami „Stodoła” i „Pod Egidą”; autor radiowej audycji „60 minut na godzinę” oraz telewizyjnego kabaretu „Polskie ZOO”.

1949 - W Warszawie oddano do użytku Trasę W-Z i most Śląsko-Dąbrowski; na placu Zamkowym ponownie ustawiono kolumnę Zygmunta III Wazy.

1949 - W Raszynie uruchomiono stację nadawczą Polskiego Radia; jej 335-metrowy maszt był najwyższym masztem w Europie.

1949 - W Warszawie urodził się Wojciech Trzciński, kompozytor, dyrygent, założyciel „Centrum Artystycznego Fabryka Trzciny” na warszawskiej Pradze.

1950 - Zawarto polsko-sowiecką umowę licencyjną na produkcję w Fabryce Samochodów Osobowych samochodu „Pobieda M-20” (FSO Warszawa).

1951 - W Warszawie wznowił działalność artystyczną Teatr „Ateneum”.

1952 - Sejm uchwalił Konstytucję PRL. Przyjęto m.in. nową nazwę państwa – Polska Rzeczpospolita Ludowa, zniesiono urząd prezydenta, który zastąpiono Radą Państwa. Przed jej uchwaleniem wiele poprawek do tekstu wniósł osobiście Józef Stalin, wzorując się na konstytucji sowieckiej z 1936 r.

1952 - W Warszawie oddano do użytku Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową (MDM).

1953 - Koniec pierwszego etapu powojennej odbudowy Starego Miasta w Warszawie; do użytku oddano Rynek oraz część budynków przy ulicach Piwnej i Zapiecek.

1954 - W podkrakowskiej Hucie im. Lenina dokonano pierwszego spustu surówki.

1955 - W Warszawie oddano do użytku Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina oraz Stadion Dziesięciolecia PRL.

1956 - Otwarto Stadion Śląski w Chorzowie. W inauguracyjnym meczu reprezentacja Polski przegrała z NRD 0:2.

1956 - Do Polski przyjechała delegacja z ZSRS z premierem Nikołajem Bułganinem na czele. Delegacja wyraziła zaniepokojenie „liberalizacją” w Polsce.

1966 - W Krakowie zmarł prof. Tadeusz Sinko, filolog klasyczny, historyk literatury.

1971 - Zakończono produkcję transportera opancerzonego SKOT; (czesk. Střední Kolový Obrněný Transportér - Średni Kołowy Opancerzony Transporter; wspólna konstrukcja inżynierów polskich i czechosłowackich). Od roku 1963 wyprodukowano łącznie 4,5 tys. sztuk, z czego 2,5 tys. trafiło do polskiej armii.

1973 - W Bielsku-Białej uruchomiono linię produkcyjną Fiata 126p.

1974 - W Warszawie uroczyście otwarto Trasę Łazienkowską i Wisłostradę. W Gdańsku otwarto Port Północny.

1982 - Stan wojenny: z okazji Narodowego Święta Odrodzenia Polski na wniosek Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego zwolniono dużą liczbę osób internowanych oraz zniesiono godzinę milicyjną.

1983 - Rada Państwa, po 586 dniach obowiązywania, zniosła formalnie stan wojenny w Polsce, zachowując jednak część represyjnego ustawodawstwa.

2002 - W siedzibie „Gazety Wyborczej” doszło do spotkania Lwa Rywina z redaktorem naczelnym Adamem Michnikiem. Producent filmowy złożył jej redaktorowi naczelnemu korupcyjną propozycję korzystnych zapisów w ustawie medialnej w zamian za 17,5 miliona dolarów. Rozmowa została nagrana przez Michnika na dwóch magnetofonach. Opublikowany 27 grudnia przez GW stenogram z tej rozmowy dał początek tzw. aferze Rywina, która doprowadziła do przegranej rządu SLD w wyborach parlamentarnych.

2018Andrzej Bargiel jako pierwszy człowiek w historii zjechał na nartach ze szczytu K2 w paśmie Karakorum.

2019 – Zmarł Kazimierz Albin, ostatni żyjący więzień z pierwszego transportu Polaków do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, po ucieczce w 1943 r. żołnierz Armii Krajowej, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.

PAP

Wiadomości

Bagiński: Tusk osobiście był bardzo zaangażowany w promowanie Sutryka | Republika Dzień

Francja i Polska przeciwko UE: blokada umowy z Mercosur jako cios dla europejskiego rolnictwa

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

TYLKO U NAS

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Młody sportowiec nie żyje. Pojechał spełniać marzenia

Kolejne zatrzymanie przez CBA ws. Collegium Humanum

#BitwaPolityczna | Koalicja 13 grudnia podszywa się pod PiS

Legendarna narciarka wznawia karierę. Ma 40 lat

Kaczyński mocno o Tusku, Hołowni i Orlenie

Czekał w lesie na śmierć. Wtedy nadleciał dron

Dobre występy siatkarzy w Lidze Mistrzów

Najnowsze

Bagiński: Tusk osobiście był bardzo zaangażowany w promowanie Sutryka | Republika Dzień

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

TYLKO U NAS

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Francja i Polska przeciwko UE: blokada umowy z Mercosur jako cios dla europejskiego rolnictwa

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu