Przejdź do treści

Polska 22 lipca – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: TV Republika

Tego dnia sejm w Grodnie wyraził zgodę na II. rozbiór Polski; w Warszawie rozpoczęła działalność pierwsza stacja pogotowia ratunkowego; Niemcy rozpoczęli wielką akcję wysiedleńczą w warszawskim getcie; radio moskiewskie podało informację, że powstał PKWN; żołnierze AK rozpoczęli we Lwowie akcję „Burza”; Sejm uchwalił Konstytucję PRL z poprawkami Stalina; zakończono produkcję transportera opancerzonego SKOT; w siedzibie GW doszło do spotkania Lwa Rywina z Adamem Michnikiem. Urodzili się m. in. Franciszek Salezy Lewental, Janusz Korczak, Bolesław Wieniawa-Długoszowski; Augustyn Necel, Bolesław Mrówczyński, Marcin Wolski, Wojciech Trzciński. Zmarli natomiast: Łukasz Górnicki, Mieczysław Ledóchowski, Wacław Szymanowski, Tadeusz Sinko oraz Kazimierz Albin.

1018 - W czasie wyprawy na Kijów Bolesław Chrobry pokonał Jarosława Mądrego, wielkiego księcia kijowskiego.

1540 - Zmarł Jan Zapolya, król Węgier w latach 1526-1528, wygnany przez stronnictwo prohabsburskie, mąż córki Zygmunta Starego, Izabelli.

1603 - W Lipnikach pod Tykocinem zmarł Łukasz Górnicki, humanista, poeta, tłumacz, sekretarz i bibliotekarz króla Zygmunta Augusta, autor „Dworzanina polskiego” i „Dziejów w Koronie Polskiej”.

1605 - Kilkugodzinny ostry sztorm pozrywał wiele dachów w mieście, a także zatopił kilkanaście łodzi rybackich oraz uszkodził lub zniszczył sprzęt rybacki pozostawiony na wodach Zalewu Wiślanego; był to jeden z najdotkliwszych kataklizmów w historii Fromborka.

1657 - W Międzybożu skapitulowały sprzymierzone ze Szwedami, osaczone przez siły polskie, wojska księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego.

1793 - Sterroryzowany obecnością wojsk rosyjskich sejm w Grodnie wyraził zgodę na oddanie Rosji województw bracławskiego, mińskiego, kijowskiego i podolskiego oraz części pozostałych województw wschodnich, sankcjonując tym samym II rozbiór Polski.

1807 - W Dreźnie Napoleon Bonaparte nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję.

1834 - W Paryżu Adam Mickiewicz zawarł związek małżeński z Celiną Szymanowską.

1841 - We Wrocławiu urodził się Franciszek Salezy Lewental, księgarz, wydawca, tłumacz; właściciel Księgarni Nakładowej, założyciel tygodnika „Kłosy”, wydawca literatury polskiej, czasopisma kobiecego „Świt”, udziałowiec „Kuriera Warszawskiego”.

1878 - W Warszawie urodził się Henryk Goldszmit (według różnych źródeł w roku 1879), powszechnie znany jako Janusz Korczak, pedagog, pisarz, lekarz i działacz społeczny, prekursor walki o prawa dziecka i uznanie jego podmiotowości; twórca zakładów wychowawczych „Dom Sierot” i „Nasz Dom”, autor powieści dla dzieci „Król Maciuś I”, „Bankructwo Małego Dżeka”, „Kajtuś czarodziej”.

1881 - W Maksymówce na Ukrainie urodził się Bolesław Wieniawa-Długoszowski, żołnierz Legionów Polskich i POW, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, generał WP. 21 września 1939 r. wyznaczony przez prezydenta Ignacego Mościckiego na swego następcę, nie objął urzędu na skutek sprzeciwu Francji.

1897 - W Warszawie rozpoczęła działalność pierwsza stacja pogotowia ratunkowego. „Trąbka pogotowia, początkowo wzbudzająca olbrzymią ciekawość, z czasem zyskała popularność wśród mieszkańców. Na jej dźwięk ludzie rozstępowali się, umożliwiając szybki przejazd zaprzęgu”.

1902 - W Rzymie zmarł Mieczysław Ledóchowski, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański, kardynał; więziony przez władze pruskie (1874-1876) i pozbawiony archidiecezji.

1902 - W Chłapowie koło Władysławowa urodził się Augustyn Necel, pisarz związany z Kaszubami, autor powieści historycznych.

1910 - W Łodzi urodził się Bolesław Mrówczyński, pisarz, autor powieści historycznych i podróżniczych, m.in. cyklu „Bartochowie”, opisującego losy polskich emigrantów w Brazylii.

1917 - Po tzw. kryzysie przysięgowym w Legionach władze niemieckie aresztowały w Warszawie Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego; obaj osadzeni zostali w areszcie w twierdzy magdeburskiej.

1920 – Generał broni Tadeusz Rozwadowski objął stanowisko szefa Sztabu Generalnego.

1930 - W Warszawie zmarł Wacław Szymanowski, rzeźbiarz i malarz, autor projektu pomnika Fryderyka Chopina w warszawskich Łazienkach oraz pomnika Juliusza Słowackiego we Wrocławiu (wcześniej - w Krzemieńcu).

1938 - Koło miejscowości Gura Humorului w Rumunii w katastrofie lecącego z Czerniowiec do Bukaresztu samolotu Lockheed L-14 Super Electra należącego do PLL LOT zginęło wszystkich 14 osób na pokładzie.

1942 - Niemcy rozpoczęli wielką akcję wysiedleńczą w warszawskim getcie. W ciągu dwóch miesięcy 254 tys. ludzi wywieziono do obozu zagłady w Treblince, 11 tys. skierowano do obozów pracy, na miejscu rozstrzelano ok. 6 tys. W getcie legalnie pozostało 35 tys. osób, a ok. 25 tys. żyło w ukryciu.

1944 - Radio moskiewskie ogłosiło powstanie w zajętym przez Armię Czerwoną Chełmie Lubelskim Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Podało również tekst ogłoszonego przez PKWN manifestu. W rzeczywistości PKWN utworzono pod patronatem Stalina 21 lipca 1944 r. w Moskwie, a jego członkowie dotarli do Chełma Lubelskiego dopiero 27 lipca 1944 r.

1944 - Wojska niemieckie kilka godzin przed opuszczeniem Lublina zamordowały ok. 300 Polaków i Żydów przetrzymywanych w więzieniu na lubelskim Zamku, w tym kobiety i dzieci.

1944 – We Lwowie oddziały zbrojne Armii Krajowej rozpoczęły akcję „Burza” przeciwko wojskom niemieckim.

1945 – Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o ustanowieniu Święta Odrodzenia Polski.

1946 - W Warszawie oddano do użytku most księcia Józefa Poniatowskiego.

1947 - W Łodzi urodził się Marcin Wolski, pisarz, satyryk, związany m.in. z kabaretami „Stodoła” i „Pod Egidą”; autor radiowej audycji „60 minut na godzinę” oraz telewizyjnego kabaretu „Polskie ZOO”.

1949 - W Warszawie oddano do użytku Trasę W-Z i most Śląsko-Dąbrowski; na placu Zamkowym ponownie ustawiono kolumnę Zygmunta III Wazy.

1949 - W Raszynie uruchomiono stację nadawczą Polskiego Radia; jej 335-metrowy maszt był najwyższym masztem w Europie.

1949 - W Warszawie urodził się Wojciech Trzciński, kompozytor, dyrygent, założyciel „Centrum Artystycznego Fabryka Trzciny” na warszawskiej Pradze.

1950 - Zawarto polsko-sowiecką umowę licencyjną na produkcję w Fabryce Samochodów Osobowych samochodu „Pobieda M-20” (FSO Warszawa).

1951 - W Warszawie wznowił działalność artystyczną Teatr „Ateneum”.

1952 - Sejm uchwalił Konstytucję PRL. Przyjęto m.in. nową nazwę państwa – Polska Rzeczpospolita Ludowa, zniesiono urząd prezydenta, który zastąpiono Radą Państwa. Przed jej uchwaleniem wiele poprawek do tekstu wniósł osobiście Józef Stalin, wzorując się na konstytucji sowieckiej z 1936 r.

1952 - W Warszawie oddano do użytku Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową (MDM).

1953 - Koniec pierwszego etapu powojennej odbudowy Starego Miasta w Warszawie; do użytku oddano Rynek oraz część budynków przy ulicach Piwnej i Zapiecek.

1954 - W podkrakowskiej Hucie im. Lenina dokonano pierwszego spustu surówki.

1955 - W Warszawie oddano do użytku Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina oraz Stadion Dziesięciolecia PRL.

1956 - Otwarto Stadion Śląski w Chorzowie. W inauguracyjnym meczu reprezentacja Polski przegrała z NRD 0:2.

1956 - Do Polski przyjechała delegacja z ZSRS z premierem Nikołajem Bułganinem na czele. Delegacja wyraziła zaniepokojenie „liberalizacją” w Polsce.

1966 - W Krakowie zmarł prof. Tadeusz Sinko, filolog klasyczny, historyk literatury.

1971 - Zakończono produkcję transportera opancerzonego SKOT; (czesk. Střední Kolový Obrněný Transportér - Średni Kołowy Opancerzony Transporter; wspólna konstrukcja inżynierów polskich i czechosłowackich). Od roku 1963 wyprodukowano łącznie 4,5 tys. sztuk, z czego 2,5 tys. trafiło do polskiej armii.

1973 - W Bielsku-Białej uruchomiono linię produkcyjną Fiata 126p.

1974 - W Warszawie uroczyście otwarto Trasę Łazienkowską i Wisłostradę. W Gdańsku otwarto Port Północny.

1982 - Stan wojenny: z okazji Narodowego Święta Odrodzenia Polski na wniosek Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego zwolniono dużą liczbę osób internowanych oraz zniesiono godzinę milicyjną.

1983 - Rada Państwa, po 586 dniach obowiązywania, zniosła formalnie stan wojenny w Polsce, zachowując jednak część represyjnego ustawodawstwa.

2002 - W siedzibie „Gazety Wyborczej” doszło do spotkania Lwa Rywina z redaktorem naczelnym Adamem Michnikiem. Producent filmowy złożył jej redaktorowi naczelnemu korupcyjną propozycję korzystnych zapisów w ustawie medialnej w zamian za 17,5 miliona dolarów. Rozmowa została nagrana przez Michnika na dwóch magnetofonach. Opublikowany 27 grudnia przez GW stenogram z tej rozmowy dał początek tzw. aferze Rywina, która doprowadziła do przegranej rządu SLD w wyborach parlamentarnych.

2018Andrzej Bargiel jako pierwszy człowiek w historii zjechał na nartach ze szczytu K2 w paśmie Karakorum.

2019 – Zmarł Kazimierz Albin, ostatni żyjący więzień z pierwszego transportu Polaków do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, po ucieczce w 1943 r. żołnierz Armii Krajowej, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.

PAP

Wiadomości

Takiego wywiadu jeszcze nie było! Karol Nawrocki na Święta!

Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”

Zatrucie narkotykami przy wigilijnym stole - 14 osób trafiło do szpitala!

Abp Galbas konkretnie o miłości: to nie jest poezja

Sportowcy roku to Caitlin Clark i Shohei Ohtani

Niemcy likwidują rolnictwo w UE. Golińska: Polacy zostali oszukani przez Tuska

Przeszukania klasztoru Dominikanów przez bodnarowców – ostry komentarz Romanowskiego

Bodnarowcy Tuska przeszukali klasztor w Lublinie - szukali Romanowskiego

Wjechał w pieszych - wśród poszkodowanych dzieci

Wstrząsające filmy i zdjęcia z katastrofy samolotu w Kazachstanie

Śmiertelny pożar w budynku mieszkalnym

Alicja Klasik: Olimpijski medal mnie napędza

Kolejny kabel na dnie Bałtyku przerwany

Tragiczny finał połowu bursztynu

Pierwsza porażka Anwilu Włocławek

Najnowsze

Takiego wywiadu jeszcze nie było! Karol Nawrocki na Święta!

Sportowcy roku to Caitlin Clark i Shohei Ohtani

Niemcy likwidują rolnictwo w UE. Golińska: Polacy zostali oszukani przez Tuska

Przeszukania klasztoru Dominikanów przez bodnarowców – ostry komentarz Romanowskiego

Bodnarowcy Tuska przeszukali klasztor w Lublinie - szukali Romanowskiego

Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”

Zatrucie narkotykami przy wigilijnym stole - 14 osób trafiło do szpitala!

Abp Galbas konkretnie o miłości: to nie jest poezja