Polska 20 lipca – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia odbyło się pierwsze publiczne wykonanie „Mazurka Dąbrowskiego”; w Warszawie marszałek Józef Piłsudski powołał Kompanię Zamkową; w Wilczym Szańcu doszło do nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera; odsłonił Pomnik Bohaterów Warszawy (Nike); na Sanie w Solinie oddano do użytku największy sztuczny zbiornik wodny; podpisano porozumienia między lubelskimi strajkującymi zakładami pracy a stroną rządową; przez gminy województwa śląskiego przeszła trąba powietrzna, niszcząc ok. 150 budynków. Urodzili się m. in. Ignacy Prądzyński, Paweł Edmund Strzelecki, Emil Zegadłowicz, Hanna Ożogowska, Loda Halama, Józef Bartosik, Franciszek Walicki, Zofia Kuratowska, Andrzej Kondratiuk, Anna Chodakowska, Anna Dymna, Grażyna Łobaszewska. Zmarli natomiast: Józef Saski, Zdzisław Sierpiński oraz Włodzimierz Odojewski.
1492 - Aleksander Jagiellończyk został wielkim księciem litewskim.
1657 - Pod Czarnym Ostrowem armia koronna dowodzona przez hetmanów Potockiego i Lubomirskiego pokonała oddziały siedmiogrodzkie i zmusiła Jerzego II Rakoczego do kapitulacji oraz podpisania traktatu pokojowego z Rzeczpospolitą.
1792 - W Sannikach w powiecie średzkim urodził się Ignacy Prądzyński, generał, uczestnik kampanii napoleońskich 1809 i 1812 r.; w czasie Powstania Listopadowego szef sztabu armii polskiej; autor projektu budowy Kanału Augustowskiego.
1797 - Pierwsze publiczne wykonanie „Pieśni Legionów Polskich” - utworu napisanego przez Józefa Wybickiego w lipcu 1797 r., podczas pobytu polskich żołnierzy w Reggio Emilia, który na cześć gen. Jana Henryka Dąbrowskiego nazwano „Mazurkiem Dąbrowskiego”.
1797 - W Głuszynie, obecnie w granicach Poznania, urodził się Paweł Edmund Strzelecki, geolog, geograf, podróżnik, odkrywca, wybitny badacz Australii.
1816 - W „Gazecie Warszawskiej” ukazał się tekst „Pieśni narodowej za pomyślność króla” autorstwa Alojzego Felińskiego, która stała się oficjalnym hymnem Królestwa Kongresowego. Dziś znana jest pod tytułem „Boże, coś Polskę”.
1888 - W Bielsku urodził się Emil Zegadłowicz, pisarz, poeta, założyciel grupy literackiej „Czartak”, autor powieści „Zmory”, „Motory”, i sztuk teatralnych, propagator sztuki ludowej.
1898 - W Krakowie urodził się Leopold Infeld, fizyk.
1904 - W Warszawie urodziła się Hanna Ożogowska, pisarka, tłumaczka, autorka popularnych powieści dla młodzieży „Tajemnica zielonej pieczęci”, „Ucho od śledzia”, „Głowa na tranzystorach”.
1911 - W Czerwińsku nad Wisłą urodziła się Loda Halama, tancerka, aktorka, gwiazda kabaretów dwudziestolecia międzywojennego, primabalerina teatru Wielkiego w Warszawie. Największą popularność przyniosły jej filmy „Kocha, lubi, szanuje” i „Manewry miłosne”.
1917 - Urodził się Józef Bartosik, polski kapitan marynarki wojennej i brytyjski kontradmirał, oficer na ORP „Błyskawica”.
1921 - Urodził się Franciszek Walicki, dziennikarz muzyczny, uznawany za ojca polskiego big-beatu.
1925 - Po eksplozji kotła zatonął polski torpedowiec ORP „Kaszub”.
1926 - W Warszawie marszałek Józef Piłsudski powołał Kompanię Zamkową - pododdział piechoty Wojska Polskiego, który pełnił służbę wartowniczą w miejscu postoju prezydenta Polski oraz spełniał funkcje reprezentacyjne. Dziś te tradycje kontynuuje Batalion Reprezentacyjny WP.
1931 - W Skolimowie pod Warszawą urodziła się Zofia Kuratowska, lekarz, polityk. Uczestniczka obrad Okrągłego Stołu, z ramienia opozycji przewodnicząca podzespołowi ds. zdrowia. W latach 1989-1991 i 1993-1997 wicemarszałek Senatu. Współzałożycielka Unii Demokratycznej.
1936 - W Pińsku urodził się Andrzej Kondratiuk, reżyser, scenarzysta, aktor; reżyser takich filmów jak „Klub profesora Tutki”, „Hydrozagadka” i „Gwiezdny pył”; mąż aktorki Igi Cembrzyńskiej.
1939 - Wojciech Korfanty został zwolniony przez władze sanacyjne po trzech miesiącach uwięzienia na Pawiaku. Ciężko chory zmarł miesiąc później.
1943 - Komendant Okręgu Wołyńskiego AK ppłk Kazimierz Bąbiński wydał rozkaz powołania oddziałów partyzanckich, których celem miała być ochrona ludności polskiej przed UPA. Powstało 9 oddziałów: „Bomby” , „Drzazgi”, „Gzymsa” , „Jastrzębia”, „Korda”, „Piotrusia”, „Ryszarda”, „Sokoła” i „Strzemienia” liczących łącznie około 1200 żołnierzy.
1944 - W Wilczym Szańcu niedaleko Kętrzyna na Mazurach doszło do nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera. Bezpośrednim wykonawcą zamachu był 36-letni pułkownik hrabia Claus Schenk von Stauffenberg, który po zamordowaniu Hitlera planował wraz z innymi współspiskowcami przejąć władzę w III Rzeszy.
1945 - Do Polski powrócił prymas August Hlond.
1945 - W czasie Obławy Augustowskiej przybyła z Moskwy do Olecka w województwie warmińsko-mazurskim specjalna ekipa funkcjonariuszy formacji „Smiersz” pod dowództwem gen. Iwana Gorgonowa oraz szefa kontrwywiadu „Smiersz” 3. Frontu Białoruskiego oraz szefa kontrwywiadu „Smiersz” 3. Frontu Białoruskiego gen. Pawła Zielenina. Zadaniem tego oddziału było zlikwidowanie wszystkich „bandytów” zatrzymanych w okolicach Augustowa i Suwałk.
1948 - W Warszawie urodziła się Anna Chodakowska, aktorka Teatru Narodowego, znana m.in. z roli Antygony w spektaklu Adama Hanuszkiewicza, filmu „Biały mazur”, serialu „W labiryncie” i interpretacji utworów poetyckich Edwarda Stachury.
1949 - W Krakowie otwarto Powszechny Dom Towarowy.
1951 - W Warszawie na Placu Bankowym, przemianowanym na Plac Dzierżyńskiego, odsłonięto pomnik Feliksa Dzierżyńskiego, autorstwa Zbigniewa Dunajewskiego. Jego demontaż 17. listopada 1989 stał się jednym z symboli upadku PRL.
1951 - W Legnicy urodziła się Anna Dymna, aktorka, od 1973 roku związana ze Starym Teatrem w Krakowie; odtwórczyni głównych ról w filmach „Kochaj albo rzuć”, „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny”, „Tylko strach”. W 2003 roku założyła Fundację Mimo Wszystko; inicjatorka Krakowskiego Salonu Poezji.
1952 - W Gdańsku urodziła się Grażyna Łobaszewska, wokalista jazzowa, wykonawczyni przeboju „Czas nas uczy pogody”.
1952 - W rozegranym na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie finale piłkarskiego Pucharu Zlotu Młodych Przodowników „Wawel” Kraków pokonał „Cracovię” 5:1.
1956 - Premiera baśni filmowej „Warszawska syrena” w reżyserii Tadeusza Makarczyńskiego i Stanisława Barei.
1961 - Początek wizyty w Polsce sowieckiego kosmonauty Jurija Gagarina.
1964 - W Warszawie na Placu Teatralnym premier Józef Cyrankiewicz odsłonił Pomnik Bohaterów Warszawy (Nike).
1965 - W Warszawie zapadł wyrok w sprawie Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego, autorów „Listu otwartego do członków PZPR”, który wskazywał na konflikt pomiędzy klasą robotniczą i centralną biurokracją partyjną; Kuroń skazany został na 3 lata więzienia, a Modzelewski na 3 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
1966 - Premiera filmu „Lekarstwo na miłość” w reżyserii Jana Batorego.
1968 - Na Sanie w Solinie oddano do użytku sztuczny zbiornik wodny o powierzchni ponad 21 kilometrów kwadratowych.
1973 – Otwarto Łódzki Ogród Botaniczny.
1979 - Zmarł Józef Saski, ps. „Katoda”, żołnierz kompanii wydzielonej „Agat”, a później batalionu „Parasol”, uczestnik Akcji pod Arsenałem.
1980 - Strajki lubelskie: podpisano ostatnie porozumienia między poszczególnymi strajkującymi zakładami pracy a stroną rządową, w których obiecano podwyżkę płac.
1982 - Stan wojenny: W Warszawie ogłoszono powstanie Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON).
1984 - Otwarto nowy dworzec PKS w Kielcach.
1996 - W Atlancie rozpoczęły się XXVI. Letnie Igrzyska Olimpijskie. Reprezentanci Polski zdobyli na nich 17 medali, w tym siedem złotych.
2004 - W Warszawie zmarł Zdzisław Sierpiński, polski dziennikarz, krytyk muzyczny, żołnierz AK, powstaniec warszawski; 1 sierpnia 1944 r. o godzinie 13:50 na Żoliborzu oddał pierwsze strzały powstania.
2007 - Przez gminy województwa śląskiego (Kłomnice, Rędziny i Mstów) przeszła trąba powietrzna, niszcząc ok. 150 budynków oraz raniąc 7 osób. Wiatr zniszczył również zabudowania i odciął od świata wieś Skotniki w gminie Aleksandrów (województwo łódzkie).
2016 – W Piasecznie pod Warszawą zmarł Włodzimierz Odojewski, pisarz, autor „Zasypie wszystko, zawieje…”, dziennikarz Radia Wolna Europa, nazywany był „polskim Sołżenicynem”.