Przejdź do treści

Polska 14 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: PAP; dzieje.pl ; grafika własna

Tego dnia odbył się chrzest Mieszka I; reforma walutowa rządu Władysława Grabskiego; prymas Stefan Wyszyński podpisał w imieniu Episkopatu Polski porozumienie z władzami komunistycznymi; początek głównych obchodów religijnych Milenium Chrztu Polski. Urodzili się m. in. Walerian Łukasiński, Stefan Szolc-Rogoziński, Walery Goetel, Jan Zumbach, Wojciech Żukrowski, Marek Lusztig, Andrzej Gwiazda, Pola Raksa. Zmarli natomiast: Ludwik Zamenhof, Antoni Wczelik oraz Andrzej Garlicki.

966 - W Wielką Sobotę odbył się chrzest Mieszka I; miejsce ceremonii do dziś budzi spory historyków, część z nich wskazuje na Ostrów Lednicki, inni na Poznań, Gniezno, są również opinie, że Mieszko I przyjął chrzest w Ratyzbonie.

1320 - W Inowrocławiu rozpoczął się proces przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu o bezprawne zajęcie Pomorza Gdańskiego. Wyrok z 1321 roku nakazał Krzyżakom zwrot Pomorza Gdańskiego Polsce; mimo polskich akcji dyplomatycznych i orzeczeń sądów papieskich, Zakon nie zamierzał zwrócić tych ziem.

1430 – Grupa rycerzy-raubritterów pochodzących z Czech, Moraw i Śląska napadła na klasztor paulinów na Jasnej Górze, zabijając kilku zakonników, łupiąc część kosztowności i uszkadzając obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.

1570 - W Sandomierzu przedstawiciele protestanckich wyznań - kalwini, luteranie i bracia czescy - podpisali porozumienie, dotyczące współdziałania wobec kontrreformacji.

1786 - W Warszawie urodził się Walerian Łukasiński, oficer, działacz niepodległościowy, założyciel Narodowego Towarzystwa Patriotycznego; aresztowany przez władze carskie w 1822 r. i więziony do końca życia; zmarł w 1868 r. w twierdzy szliselburskiej koło Petersburga.

1810 – Dekretem księcia Fryderyka Augusta I została powołana Rządowa Dyrekcja Teatru – instytucja nadzorująca teatry Księstwa Warszawskiego.

1861 - W Kaliszu urodził się Stefan Szolc-Rogoziński, podróżnik, etnograf, badacz Afryki, przede wszystkim Kamerunu.

1889 - W Suchej Beskidzkiej urodził się Walery Goetel, geolog, ekolog i paleontolog; badacz budowy geologicznej Tatr; w latach 1939-51 rektor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

1897 - W Warszawie urodził się Bogusław Samborski, aktor.

1915 - W Ursynowie, obecnie dzielnica Warszawy, urodził się Jan Zumbach, pilot, as myśliwski, w czasie II wojny światowej dowódca słynnego Dywizjonu 303.

1916 - W Krakowie urodził się Wojciech Żukrowski, prozaik, poeta, eseista; autor „Kamiennych tablic”, „Skąpanych w ogniu”, opowiadań wojennych „Z kraju milczenia”, a także książek dla dzieci.

1917 - W Warszawie zmarł Ludwik Zamenhof, lekarz, twórca języka esperanto.

1924 - Reforma walutowa rządu Władysława Grabskiego; prezydent RP wydał rozporządzenie o zmianie ustroju pieniężnego; ustalono w nim m.in. relację marki polskiej do nowej waluty - złotego: 1 800 000 marek polskich za 1 złotego.

1927 - Oficerska Szkoła Lotnictwa została przeniesiona z Grudziądza do Dęblina.

1929 - Powołano rząd Kazimierza Świtalskiego, tzw. rząd pułkowników.

1932 - W Warszawie urodził się Marek Lusztig, kompozytor, jeden z założycieli Studenckiego Teatru Satyryków (STS).

1934 - Powołano Obóz Narodowo-Radykalny (ONR).

1935 - W Pińczowie urodził się Andrzej Gwiazda, działacz związkowy, jeden z założycieli Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża; w sierpniu 1980 r. członek Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej, współautor 21 Postulatów Sierpniowych; współzałożyciel NSZZ „Solidarność”.

1940 - W okolicach Serokomli koło Łukowa oddziały niemieckie, w odwecie za zabicie pięcioosobowej rodziny niemieckiego kolonisty, przeprowadziły obławę podczas której schwytano a następnie rozstrzelano we wsi Józefów Duży ponad 160 mieszkańców.

1941 - W Lidzie urodziła się Pola Raksa, aktorka; wielką popularność przyniosła jej rola w serialu telewizyjnym „Czterej pancerni i pies”, w którym zagrała sanitariuszkę Marusię „Ogoniok”; wystąpiła również w filmach „Szatan z siódmej klasy”, „Panienka z okienka”, „Popioły”, „Pogoń za Adamem”, „Aria dla atlety” i „Uprowadzenie Agaty”.

1942 - Nad kanałem La Manche zginął pilot WP mjr Antoni Wczelik, dowódca eskadry A w Dywizjonie 317, oraz dowódca Dywizjonu 306.

1945 - Początek działań 1 Armii WP w pierwszym etapie walk o Berlin (14-19 IV).

1950Prymas Stefan Wyszyński podpisał w imieniu Episkopatu Polski porozumienie z władzami komunistycznymi. Kościół polski w zamian za zagwarantowanie nauczania religii w szkołach i funkcjonowanie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uznał granice Ziem Odzyskanych i potępił „bandy podziemia”.

1953 - W Warszawie zakończył się proces płk. Wacława Kostka-Biernackiego, żołnierza Legionów Polskich, komendanta twierdzy brzeskiej, wojewody nowogródzkiego i poleskiego, organizatora obozu w Berezie Kartuskiej. Więziony przez 8 lat bez wyroku przez władze komunistyczne (od 1945 r.) skazany został na karę śmierci, zamienioną na 10 lat więzienia. Ostatecznie zwolniono go z kary odbywania więzienia w listopadzie 1955 r. (był tak słaby, że z warszawskiego więzienia przy Rakowieckiej wynoszono go na noszach - jeden z przedwojennych komunistów, który siedział z nim w celi, a w II Rzeczypospolitej odsiadywał wyrok w więzieniu nadzorowanym przez Biernackiego, powiedział „więzienie to jest tu, u Pana były wakacje”). Zmarł 25 maja 1957 r. w Warszawie; spoczywa na starym grójeckim cmentarzu.

1958 – Dokonano oblotu samolotu rolniczego PZL-101 Gawron.

1966 - Początek głównych obchodów religijnych Milenium Chrztu Polski.

1968 - Premiera filmu „Wilcze echa” w reżyserii Aleksandra Ścibora-Rylskiego.

1985 - W Krakowie ogłoszono deklarację założycielską Ruchu „Wolność i Pokój” (WiP).

1986 - Premiera filmu „Dziewczęta z Nowolipek” w reżyserii Barbary Sass.

1988 – W Warszawie odbyło się spotkanie założycielskie reaktywowanego Białoruskiego Zrzeszenia Studentów.

1996 – Proklamowano Dzień Ludzi Bezdomnych.

2013 - W Warszawie zmarł Andrzej Garlicki, historyk, badacz dziejów II RP, autor książek „U źródeł obozu belwederskiego”, „Przewrót majowy”, „Od maja do Brześcia”, „Od Brześcia do maja”, „Józef Piłsudski 1867-1935”, „Piękne lata trzydzieste”, a także publikacji „Rycerze Okrągłego Stołu”.

 

PAP

Wiadomości

Trzęsienie ziemi miało siłę 23 tysięcy bomb zrzuconych na Hiroszimę

Atak hakerski na Japan Airlines. Opóźnione loty

Żona Assada "miała go zostawić". Ma 50 proc. szans na przeżycie

Tę historię opowiedzą muzycznie. Takie rocznice trzeba czcić

Przerwane połączenie podmorskie. Tam wtedy płynęły ich statki

Potępił "skandaliczny atak" Rosji na Ukrainę. Jest zapowiedź!

Nowy Jork. Taksówka wjechała w ludzi. Co najmniej 6 rannych

Trump: Grenlandczycy chcą przyłączenia ich wyspy do Ameryki

Unia Europejska współwinna wojnie? Saryusz-Wolski ostro o Nord Stream i wsparciu Ukrainy

Tutaj nie można obchodzić Świąt Bożego Narodzenia. ZOBACZ!

Zagranica oszalała na punkcie młodych górali, którzy grali podczas pasterki w Polsce

Po zamachu na media - nielegalna TVP Info straciła 75 procent widzów

Polacy na chwilówkach, Tusk w drogich ubraniach. ZAWRZAŁO: „Powinien być w pasiaku”

Samolot, który rozbił się w Kazachstanie został ostrzelany?

Zobacz ile Polacy zapłacą za całe święta?

Najnowsze

Trzęsienie ziemi miało siłę 23 tysięcy bomb zrzuconych na Hiroszimę

Przerwane połączenie podmorskie. Tam wtedy płynęły ich statki

Potępił "skandaliczny atak" Rosji na Ukrainę. Jest zapowiedź!

Nowy Jork. Taksówka wjechała w ludzi. Co najmniej 6 rannych

Trump: Grenlandczycy chcą przyłączenia ich wyspy do Ameryki

Atak hakerski na Japan Airlines. Opóźnione loty

Żona Assada "miała go zostawić". Ma 50 proc. szans na przeżycie

Tę historię opowiedzą muzycznie. Takie rocznice trzeba czcić