Przejdź do treści
Polska 13 listopada – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia Władysław Reymont został laureatem literackiej Nagrody Nobla; Służbę Zwycięstwu Polski przemianowano na Związek Walki Zbrojnej; w Paryżu powołany został Komitet Ministrów dla Spraw Kraju; powstało Państwowe Przedsiębiorstwo „Film Polski”; zlikwidowano Komitet ds. Bezpieczeństwa Publicznego, a w jego miejsce powołano Służbę Bezpieczeństwa; upadły Zakłady Metalowe „Łucznik” w Radomiu; prezydent Andrzej Duda desygnował na urząd premiera Beatę Szydło. Urodzili się m. in. Emilia Plater, Jarosław Dąbrowski, Janina Dziarnowska, Adam Hollender, Stanisław Oślizło, Roma Ligocka, Włodzimierz Korcz, Stanisław Barańczak, Lech Piasecki, Małgorzata Saramonowicz. Zmarli natomiast: Wojciech Piechowski, Karol Lewakowski, Wiktor Thommee, Henryk Borowski, Kazimierz Lipień, Erazm Ciołek, Alina Janowska oraz Halina Kwiatkowska.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Liwia, Stanisław, Stanisława oraz Alojzy, Antonin, Arkadia, Arkadiusz, Arkady, Augustyna, Benedykt, Brykcjusz, Dydak, Eugeniusz, Eutychian, German, Izaak, Jan, Kalikst, Krystyn, Mateusz, Mikołaj, Nicefor, Paschazy, Probus, Walenty, Walentyn, Wiktor i Włodzisław

Nietypowe święta: Międzynarodowy Dzień Niewidomych, Dzień Placków Ziemniaczanych, Święto Służby Uzbrojenia i Elektroniki, Światowy Dzień Dobroci, Dzień Biznesmena

1308 - Krzyżacy zajęli Gdańsk i dokonali masakry jego mieszkańców. 

1806 - W Wilnie urodziła się Emilia Plater, uczestniczka Powstania Listopadowego na Żmudzi; jej postać stała się symbolem walki o niepodległość. 

1817 - We Lwowie powstał Zakład Narodowy im. Ossolińskich „Ossolineum” - jeden z najważniejszych ośrodków badań nad kulturą polską. 

1836 - W Żytomierzu urodził się Jarosław Dąbrowski, naczelny wódz wojsk Komuny Paryskiej, działacz niepodległościowy i rewolucyjny. 

1881 - Urodził się Wincenty Drabik, malarz i scenograf, jeden z twórców nowoczesnej scenografii polskiej. 

1899 - Urodził się Tadeusz Kulisiewicz, malarz, grafik i rysownik. 

1903 - Urodziła się Janina Dziarnowska, pisarka i tłumaczka, reportażystka. 

1904 - Na pl. Grzybowskim w Warszawie odbyła się zbrojna demonstracja PPS, w czasie której doszło do starć z rosyjską policją i wojskiem. Po obu stronach byli zabici i ranni. Wydarzenia te były pierwszym, od czasu Powstania Styczniowego, zbrojnym wystąpieniem polskiej organizacji przeciwko władzy carskiej. 

1911 - Zmarł Wojciech Piechowski, malarz, autor realistycznych scen rodzajowych. 

1912 - Zmarł Karol Lewakowski, działacz ludowy, współtwórca Stronnictwa Ludowego w Galicji i pierwszy prezes Stronnictwa. 

1918 – Polska Partia Socjalistyczna zorganizowała w Warszawie wielką demonstrację przeciwko rządom Rady Regencyjnej. 

1921 - W Krakowie ukazała się jednodniówka futurystów „Nuż w bżuhu”. 

1924 - Władysław Reymont został laureatem literackiej Nagrody Nobla za powieść „Chłopi”. 

1925 - Rząd Władysława Grabskiego podał się do dymisji. 

1937 - W Krakowie urodził się Adam Hollender, operator filmowy. 

1937 - W Wodzisławiu Śląskim urodził się Stanisław Oślizło, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, zawodnik m.in. „Górnika” Zabrze, w którego barwach w 1970 r. zagrał w finale Pucharu Zdobywców Pucharów, przegrywając z Manchesterem City 1:2. 

1938 - W Krakowie urodziła się Roma Ligocka, pisarka, malarka. 

1939 - W Paryżu powołany został Komitet Ministrów dla Spraw Kraju, na jego czele stanął gen. Kazimierz Sosnkowski, który jednocześnie objął funkcję Komendanta Głównego Związku Walki Zbrojnej. 

1939 - Służbę Zwycięstwu Polski przemianowano na Związek Walki Zbrojnej (późniejsza Armia Krajowa). 

1943 - W Łodzi urodził się Włodzimierz Korcz, pianista, kompozytor, aranżer. 

1945 - Powołano Ministerstwo Ziem Odzyskanych, którego szefem został Władysław Gomułka

1945 - Dekret o utworzeniu Państwowego Przedsiębiorstwa „Film Polski” i nacjonalizacji majątku wytwórni filmowych. 

1946 - W Poznaniu urodził Stanisław Barańczak, poeta, krytyk literacki, tłumacz, historyk literatury, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników. 

1953 – Założono Olsztyński Teatr Lalek. 

1954 - Brzeg Dolny, Dęblin, Jaworzyna Śląska, Luboń, Niedobczyce, Pionki, Pszów, Radlin, Rumia, Strzemieszyce Wielkie, Świdnik i Żarów uzyskały prawa miejskie. 

1956 - Marszałek Konstanty Rokossowski został odwołany ze stanowiska ministra obrony narodowej. 

1956 - Sejm zlikwidował Komitet ds. Bezpieczeństwa Publicznego, w jego miejsce powołano Służbę Bezpieczeństwa. 

1961 - W Poznaniu urodził się Lech Piasecki, kolarz, mistrz świata amatorów w indywidualnym wyścigu szosowym w 1985 r. 

1962 - W Warszawie zmarł gen. Wiktor Thommee, we wrześniu 1939 r. dowódca Grupy Operacyjnej „Piotrków” i obrony Modlina. 

1962 - Powstała Liga Obrony Kraju. 

1964 - Urodziła się Małgorzata Saramonowicz, pisarka i dziennikarka. 

1974 - Zakończono budowę Obserwatorium Wysokogórskiego na Śnieżce. 

1975 – Sformowano Morską Jednostkę Działań Specjalnych „Formoza”. 

1976 - W magazynie telewizyjnym „Studio 2” wyemitowano recital szwedzkiej grupy ABBA, nagrany w trakcie jej jedynego pobytu w Polsce. 

1976 - Zmarł Konrad Eberhardt, eseista, krytyk filmowy i literacki, tłumacz. 

1980 - Sąd Wojewódzki w Warszawie odrzucił wniosek o rejestrację Niezależnego Zrzeszenia Studentów. 

1991 - W Warszawie zmarł Henryk Borowski, aktor, pedagog; uczestnik Powstania Warszawskiego. 

1998 - Premiera filmu „U Pana Boga za piecem” w reżyserii Jacka Bromskiego

2000 – Upadły Zakłady Metalowe „Łucznik” w Radomiu. 

2005 - W Nowym Jorku zmarł Kazimierz Lipień, zapaśnik, mistrz olimpijski z Montrealu (1976), brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Monachium (1972); dwukrotny mistrz świata i trzykrotny mistrz Europy. 

2009 - Premiera filmu „Rewers” w reżyserii Borysa Lankosza

2010 - Otwarto halę widowiskowo-sportową „Orlen Arena” w Płocku. 

2012 - W Warszawie zmarł Erazm Ciołek, fotografik, fotoreporter; zasłynął zdjęciami dokumentującymi działalność opozycji demokratycznej lat 80., pokazującymi m.in. entuzjazm pierwszych strajków w Stoczni Gdańskiej i powstanie Solidarności. 

2015 – Prezydent Andrzej Duda desygnował na urząd Prezesa Rady Ministrów poseł Beatę Szydło

2017 – Zmarła Alina Janowska, aktorka teatralna i filmowa, odeszła, po długiej chorobie, w wieku 94 lat. Jej przygoda z filmem rozpoczęła się w 1946 roku, gdy zagrała w „Zakazanych piosenkach”. Po raz pierwszy znalazła się na szczycie popularności występując w „Wojnie domowej” (1965-66) Jerzego Gruzy - zagrała jedną z głównych ról - Irenę Kamińską, ciocię Anuli. W „Podróży za jeden uśmiech” (1972) Stanisława Jędryki pojawiła się jako ciocia Ula. Zagrała także w innych serialach m.in. „Czterdziestolatku”, „Rodzinie Leśniewskich”, „Lalce”, „Złotopolskich”. Miała na swoim koncie role w licznych filmach m.in. „Ostatni etap”, „Skarb”, „Ślepy tor”, „Samson”, „Dzięcioł”, „Poradnik matrymonialny”, „Samochodzik i Templariusze”, „Wielka miłość Balzaka”, „Pięć dni z życia emeryta”, „Och Karol”, „Rozmowy kontrolowane” czy „V.I.P.”. 

2020 – W Konstancinie zmarła Halina Kwiatkowska, krakowska aktorka, pedagog, pisarka i podróżniczka, koleżanka z lat szkolnych i studenckich Karola Wojtyły, z którym występowała na scenie szkolnej oraz Teatru Rapsodycznego. 

2023 – Po raz pierwszy zebrał się parlament wyłoniony w wyborach z 15. października 2023 r. Marszałkiem Sejmu został wybrany Szymon Hołownia, a Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska. Dymisję złożył rząd Mateusza Morawieckiego, który funkcjonował do 27. listopada 2023 r. 

źródło: PAP 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

TYLKO U NAS

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Młody sportowiec nie żyje. Pojechał spełniać marzenia

Kolejne zatrzymanie przez CBA ws. Collegium Humanum

#BitwaPolityczna | Koalicja 13 grudnia podszywa się pod PiS

Legendarna narciarka wznawia karierę. Ma 40 lat

Kaczyński mocno o Tusku, Hołowni i Orlenie

Czekał w lesie na śmierć. Wtedy nadleciał dron

Dobre występy siatkarzy w Lidze Mistrzów

Sprawca śmiertelnego wypadku na Trasie Łazienkowskiej jest już w Polsce

Człowiek Trumpa w Warszawie: spotkania z Andrzejem Dudą i Rafałem Trzaskowskim w kontekście bezpieczeństwa

Najnowsze

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Młody sportowiec nie żyje. Pojechał spełniać marzenia

Kolejne zatrzymanie przez CBA ws. Collegium Humanum

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

TYLKO U NAS