Przejdź do treści
Polska 1 października – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia na Uniwersytecie Wileńskim powstało tajne Towarzystwo Filomatów; w Anglii zwodowany został niszczyciel ORP „Błyskawica”; Izba Reprezentantów Kongresu USA powołała komisję do zbadania sprawy Zbrodni Katyńskiej; uruchomiono pierwszą polską stację radiofoniczną UKF; w Warszawie odsłonięto pomnik Małego Powstańca; rozpoczęła działalność Służba Kontrwywiadu Wojskowego; ujawniono stenogramy rozmów polityków PO z przedstawicielami branży hazardowej; w Warszawie rozpoczął się Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Urodzili się m. in. Stefania Sempołowska, Stanisława Przybyszewska, Andrzej Paczkowski, Franciszek Trzeciak, Wiesław Wójcik, Anna Bojarska. Zmarli natomiast: Stanisław Noakowski, Antoni Rewera, Adam Ciołkosz, Witold Rowicki, Zbigniew Lengren, Gerard Labuda, Stanisław Kociołek oraz Karol Tendera.

1326 – Doradca króla Władysława Łokietka Jan Grot został mianowany biskupem krakowskim. 

1608 - Na pokładzie statku „Mary and Margaret” przybyło do kolonii Jamestown w Wirginii pięciu pierwszych polskich imigrantów do Ameryki Północnej. 

1798 - W Warszawie założono tajne Towarzystwo Republikanów Polskich; jego członkowie za swego przywódcę uznawali Tadeusza Kościuszkę

1808 – W Warszawie została założona Szkoła Prawa Księstwa Warszawskiego, w 1816 roku wcielona do Uniwersytetu Warszawskiego. 

1810 - Rodzina Chopinów wraz z siedmiomiesięcznym Fryderykiem przeprowadziła się na stałe z Żelazowej Woli do Warszawy. 

1817 - Na Uniwersytecie Wileńskim powstało tajne Towarzystwo Filomatów, którego założycielami byli m.in. Józef Jeżowski, Tomasz Zan, Adam Mickiewicz i Jan Czeczot

1845 – W Sianowie uruchomiono fabrykę zapałek. 

1859 - W Warszawie ukazał się pierwszy numer „Tygodnika Ilustrowanego”. 

1869 - W wielkopolskiej wsi Polonisz urodziła się Stefania Sempołowska, działaczka społeczna i oświatowa, pedagog, publicystka, pisarka. 

1875 - W Warszawie otwarto Szkołę Techniczną Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. 

1901 - W Myślenicach urodziła się Stanisława Przybyszewska, autorka dramatów historycznych związanych z historią rewolucji francuskiej, m.in. „Sprawy Dantona”, malarka. 

1928 - W Warszawie zmarł Stanisław Noakowski, architekt, malarz, historyk sztuki, profesor Politechniki Warszawskiej. 

1936 - W stoczni Cowes w Anglii zwodowany został niszczyciel ORPBłyskawica”. 

1938 - Wojska niemieckie wkroczyły do Czechosłowacji, zajmując tzw. Kraj Sudecki. 

1938 - Rząd Czechosłowacji przyjął polskie ultimatum dotyczące odstąpienia części Śląska Cieszyńskiego, tzw. Zaolzia. 

1938 - W Krasnymstawie urodził się Andrzej Paczkowski, historyk, badacz najnowszych dziejów Polski; członek Kolegium IPN (1999-2011), przewodniczący Rady IPN (2011-2012); w latach 1974-1995 prezes Polskiego Związku Alpinizmu. 

1939 - Kampania polska: W Grand Hotelu w Sopocie kmdr Marian Majewski i kpt. Antoni Kasztelan podpisali akt kapitulacji Rejonu Umocnionego Hel. 

1939 - Kampania polska: Zwycięstwo wojsk sowieckich nad Zgrupowaniem KOP gen. Wilhelma Orlik-Rückemanna w bitwie pod Wytycznem. 

1941 - W Wilnie Niemcy rozpoczęli trwającą do grudnia 1942 r. akcję eksterminacyjną, w czasie której zamordowano około 33,5 tys. Żydów. 

1942 - Niemieckie władze okupacyjne otworzyły w warszawskiej Zachęcie Dom Niemieckiej Kultury (Haus der deutschen Kultur). 

1942 - W obozie koncentracyjnym Dachau zmarł z wycieńczenia ks. Antoni Rewera; profesor Seminarium Duchownego w Sandomierzu, duszpasterz; beatyfikowany w 1999 r. przez papieża Jana Pawła II

1942 - W Wieniawce koło Trembowli urodził się Franciszek Trzeciak, aktor, reżyser. 

1943 - Oddział dywersji bojowej AK „Agat” dokonał w Warszawie udanego zamachu na Ernsta Weffelsa, znanego z okrucieństwa kierownika zmiany oddziału kobiecego na Pawiaku. 

1944 – Powstanie Warszawskie: Nastąpiło tymczasowe zawieszenie broni. 

1945 - Urodził się Wiesław Wójcik, aktor, wystąpił w filmach „Człowiek z marmuru”, „Party przy świecach”, „Kornblumenblau”, a także w serialu „Z biegiem lat, z biegiem dni”. 

1946 - Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze ogłosił wyroki na zbrodniarzy wojennych III. Rzeszy, których oskarżono o popełnienie czterech rodzajów zbrodni: uczestnictwo w spisku w celu popełnienia zbrodni międzynarodowej, zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennych oraz zbrodni przeciwko ludzkości. 

1946 - W Warszawie urodziła się Anna Bojarska, pisarka. 

1947 - Dekret Rady Ministrów o planowej gospodarce narodowej. 

1949 - Otwarto dla ruchu odbudowaną po zniszczeniach wojennych ulicę Nowy Świat w Warszawie. 

1951 - Izba Reprezentantów Kongresu USA powołała komisję do zbadania sprawy Zbrodni Katyńskiej. 

1951 - W Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie odbyła się inauguracja pierwszego roku akademickiego. 

1954 - W Warszawie uruchomiono pierwszą polską stację radiofoniczną UKF na częstotliwości 97,6 MHz. 

1978 - W Londynie zmarł Adam Ciołkosz, publicysta, jeden z czołowych działaczy PPS. 

1982 - Została uruchomiona komunikacja trolejbusowa w Tychach. 

1983 - W Warszawie przy ul. Podwale odsłonięto pomnik Małego Powstańca. 

1985 - W Warszawie rozpoczął się XI. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

1989 - W Warszawie zmarł Witold Rowicki, dyrygent, pedagog, wieloletni dyrektor artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie. 

1989 - Z Warszawy wyjechał do RFN pociąg z 809. wschodnioniemieckimi uchodźcami. 

1990 - W Warszawie rozpoczął się XII. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

1995 - W Warszawie rozpoczął się XIII. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

1996 - Rozpoczęła działalność sieć telefonii komórkowej „Plus”. 

2000 - W Sydney zakończyły się XXVII. Letnie Igrzyska Olimpijskie; reprezentacja Polski zdobyła na nich 14 medali w tym sześć złotych [Robert Korzeniowski – 2 medale: chód na 20 km oraz na 50 km; Renata Mauer-Różańska – strzelectwo, karabinek małokalibrowy w 3 postawach; Kamila Skolimowska – rzut młotem; Szymon Ziółkowski – rzut młotem; Tomasz Kucharski i Robert Sycz – wioślarstwo, dwójka podwójna wagi lekkiej] pięć srebrnych oraz trzy brązowe. 

2003 - W Warszawie zmarł Zbigniew Lengren, rysownik, satyryk, karykaturzysta, autor aforyzmów i fraszek, twórca postaci Profesora Filutka, którego przygody zamieszczał przez ponad 50 lat w „Przekroju”. 

2006 - Rozpoczęła działalność Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego w miejsce zlikwidowanych Wojskowych Służb Informacyjnych. 

2009 – Dziennik „Rzeczpospolita” ujawnił stenogramy rozmów polityków Platformy Obywatelskiej z przedstawicielami branży hazardowej. 

2010 - W Poznaniu zmarł prof. Gerard Labuda, historyk, mediewista, rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w latach 1962-1965, członek Polskiej Akademii Umiejętności oraz Polskiej Akademii Nauk. 

2013 - W Jerozolimie zmarł Israel Gutman, członek Żydowskiej Organizacji Bojowej, uczestnik powstania w getcie warszawskim; więziony w niemieckich obozach koncentracyjnych na Majdanku, Auschwitz i Mauthausen-Gusen; historyk Holokaustu; w 1961 r. był świadkiem w procesie jednego z autorów Holokaustu Adolfa Eichmanna

2014 - Premier Ewa Kopacz wygłosiła exposé, po czym Sejm RP udzielił jej rządowi wotum zaufania. 

2015 - W Warszawie zmarł Stanisław Kociołek, działacz komunistyczny, I. sekretarz KW PZPR w Warszawie (1964-1967), a następnie I. sekretarz KW w Gdańsku (1967-1970); w latach 1968-1971 członek Biura Politycznego KC PZPR; wicepremier PRL od czerwca do grudnia 1970 r.; po 1989 r. sądzony za przyczynienie się do masakry robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970 r. 

2015 - W Warszawie rozpoczął się XVII. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

2016 - W miejsce Akademii Obrony Narodowej utworzono Akademię Sztuki Wojennej z siedzibą w Warszawie-Rembertowie. 

2019 – W Krakowie zmarł Karol Tendera, były więzień niemieckiego obozu KL Auschwitz-Birkenau, który walczył z używanym przez niemieckie media kłamliwym określeniem „polskie obozy koncentracyjne”. 

źródło: PAP 

Wiadomości

Bagiński: Tusk osobiście był bardzo zaangażowany w promowanie Sutryka | Republika Dzień

Francja i Polska przeciwko UE: blokada umowy z Mercosur jako cios dla europejskiego rolnictwa

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

TYLKO U NAS

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Młody sportowiec nie żyje. Pojechał spełniać marzenia

Suski konkretnie o zatrzymaniu Sutryka: próba odwrócenia uwagi od katastrofy PO

Kolejne zatrzymanie przez CBA ws. Collegium Humanum

#BitwaPolityczna | Koalicja 13 grudnia podszywa się pod PiS

Legendarna narciarka wznawia karierę. Ma 40 lat

Kaczyński mocno o Tusku, Hołowni i Orlenie

Czekał w lesie na śmierć. Wtedy nadleciał dron

Najnowsze

Bagiński: Tusk osobiście był bardzo zaangażowany w promowanie Sutryka | Republika Dzień

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

TYLKO U NAS

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Francja i Polska przeciwko UE: blokada umowy z Mercosur jako cios dla europejskiego rolnictwa

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu