Przejdź do treści

Polska 1 lipca – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia Gdańsk i Sopot zostały połączone linią kolejową; weszła w życie ustawa „Prawo wekslowe”; wydano pierwszy numer „Po prostu”; powstał Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”; rozpoczęto produkcję autobusu „San H100”; rozpoczęło nadawanie audycji „Lato z radiem”; w katastrofie autokaru z pielgrzymami zginęło 19. osób, a 32. zostały ranne; został zlinczowany recydywista, który groził mieszkańcom maczetą. Urodzili się m. in. Wojciech Gerson, Jerzy Stefan Stawiński, Michalina Wisłocka, Adam Harasiewicz, Marian Glinka, Janusz Wiśniewski, Łukasz Zagrobelny, Szymon Ziółkowski. Zmarli natomiast: Seweryn Krzyżanowski, Bolesław Wieniawa-Długoszowski, Tadeusz Pruszkowski, Helena Grossówna, Barbara Orwid, Halina Czerny-Stefańska, Dora Kacnelson oraz Bogusław Schaeffer.

1343 – We Fromborku odbył się zjazd księży (synod diecezjalny) zorganizowany przez biskupa Hermana z Pragi w celu przyspieszenia wpłaty subsydium charitativum (podatku na rzecz skarbu państwa płaconego przez duchowieństwo).

1506 - W Budzie urodził się Ludwik II Jagiellończyk, król Czech i Węgier; zginął w 1526 r. w bitwie z Turkami pod Mohaczem.

1569 - Senatorowie oraz posłowie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego potwierdzili i uroczyście zaprzysięgli Unię Lubelską.

1578 - Kanclerz wielki koronny Jan Zamoyski i włoski architekt Bernardo Morando podpisali we Lwowie umowę dotyczącą zaprojektowania Zamościa.

1656 - Potop szwedzki: polskie wojska koronne oraz masy chłopskie odebrały Warszawę Szwedom.

1794 – Ukazało się pierwsze wydanie „Gazety Rządowej”, oficjalnego organu prasowego władz Insurekcji Kościuszkowskiej.

1812 - W Wilnie na rozkaz Napoleona Bonaparte utworzony został Tymczasowy Rząd Litewski.

1831 - W Warszawie urodził się Wojciech Gerson, malarz, historyk sztuki, pedagog.

1839 - Na zesłaniu w Tobolsku zmarł Seweryn Krzyżanowski, podpułkownik wojsk polskich, uczestnik wojen napoleońskich; w latach 1822-1826 przywódca Towarzystwa Patriotycznego; aresztowany i uwięziony przez władze carskie.

1870 – Gdańsk i Sopot zostały połączone linią kolejową.

1906 – Otwarto molo w Międzyzdrojach.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: Sejm Ustawodawczy powołał Radę Obrony Państwa, pod przewodnictwem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

1921 - W Zakręcie koło Otwocka urodził się Jerzy Stefan Stawiński, scenarzysta, reżyser, prozaik, współtwórca polskiej szkoły filmowej; żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; autor powieści „Młodego warszawiaka zapiski z urodzin”.

1921 - W Łodzi urodziła się Michalina Wisłocka, ginekolog, cytolog i seksuolog; autorka pierwszych polskich popularnonaukowych książek dotyczących seksuologii.

1925 - Początek tzw. wojny celnej pomiędzy Polską a Niemcami.

1926 – Oliwa (gmina ziemska) została przyłączona do Gdańska; głównym powodem była groźba bankructwa przed którą stanęła gmina.

1930 - Zarządzeniem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w miejsce Archiwum Wojskowego powołano do życia Archiwum Akt Nowych.

1932 - W Chodzieży urodził się Adam Harasiewicz, pianista, zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w 1955 r.

1936 - Weszła w życie ustawa Prawo wekslowe.

1940 - W byłej fabryce włókienniczej Samuela Abbego, położonej u zbiegu obecnych ulic Zgierskiej i gen. Józefa Sowińskiego w Łodzi, Niemcy utworzyli więzienie policyjne Radogoszcz.

1942 - W Nowym Jorku popełnił samobójstwo Bolesław Wieniawa-Długoszowski, osobisty adiutant Józefa Piłsudskiego, „pierwszy ułan II Rzeczypospolitej”, generał WP, dyplomata; po internowaniu prezydenta Ignacego Mościckiego w Rumunii we wrześniu 1939 r. wyznaczony na jego następcę, nie objął jednak urzędu ze względu na sprzeciw Francji.

1942 - W Warszawie podczas próby ucieczki z konwoju na Pawiak zastrzelony został przez Niemców Tadeusz Pruszkowski, malarz, pedagog, profesor ASP w Warszawie, żołnierz Legionów Polskich; część źródeł jako datę jego śmierci podaje 30 czerwca 1942 r.

1943 - W Warszawie urodził się Marian Glinka, aktor, trzykrotny mistrz Polski w kulturystyce.

1945 - Rada Jedności Narodowej ogłosiła przesłanie Polskiego Państwa Podziemnego, nazywane Testamentem Polski Walczącej.

1947 - W Warszawie wydano pierwszy numer „Po prostu”, studenckiego pisma społeczno-kulturalnego, które od końca 1948 r. było oficjalnym organem Związku Młodzieży Polskiej.

1949 - W Świdwinie urodził się Janusz Wiśniewski, reżyser teatralny; w latach 2003-2011 dyrektor Teatru Nowego im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu.

1952 - Założono przedsiębiorstwo Gdańska Stocznia „Remontowa”.

1953 - Powstał Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”. Jego założycielem i dyrektorem artystycznym był Stanisław Hadyna.

1967 - W fabryce w Sanoku rozpoczęto produkcję autobusu San H100.

1971 - Polskie Radio rozpoczęło nadawanie audycji „Lato z radiem”.

1975 - We Wrocławiu urodził się Łukasz Zagrobelny, wokalista, związany z Teatrem Muzycznym „Roma”.

1976 - W Poznaniu urodził się Szymon Ziółkowski, lekkoatleta, młociarz, złoty medalista olimpijski z Sydney (2000), dwukrotny mistrz świata.

1980 - Podwyżka cen mięsa i jego przetworów; konsekwencją były strajki protestacyjne m.in. w Mielcu, Ursusie, Poznaniu, Sanoku i Tarnowie.

1983 - Na terenie Łazienek Królewskich w Warszawie utworzono Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa.

1990 - W Moskwie zmarł Iwan Sierow, sowiecki generał aparatu bezpieczeństwa; od 1939 r. ludowy komisarz spraw wewnętrznych ZSRS na Ukrainie, organizator deportacji polskich obywateli w głąb ZSRS (1939-1941), mający także bezpośredni udział w zbrodni katyńskiej; od 1941 r. zastępca szefa NKWD Ławrientija Berii, odpowiedzialny m.in. za brutalne represje wobec żołnierzy AK i rozbijanie struktur Polskiego Państwa Podziemnego; od 1954 do 1958 r. szef KGB; w 1956 r. w czasie rewolucji węgierskiej dowodził operacjami tłumiącymi opór powstańców; szef GRU (wywiadu wojskowego) w latach 1958-1962.

1991 - W Pradze podpisany został protokół o likwidacji Układu Warszawskiego.

1994 - W Warszawie zmarła Helena Grossówna, jedna z najpopularniejszych przedwojennych aktorek, tancerka; wystąpiła w filmach „Dodek na froncie”, „Mały Marynarz”, „Dwa dni w raju”, „Straszny dwór”, „Piętro wyżej”, „Królowa przedmieścia”, „Szczęśliwa trzynastka”, „Zapomniana melodia”, „Paweł i Gaweł”; żołnierz AK, uczestniczka Powstania Warszawskiego; po wojnie związana z Teatrem Syrena.

1996 - Utworzono Narwiański Park Narodowy i Park Narodowy „Bory Tucholskie”.

1998 - W Warszawie zmarła Barbara Orwid, aktorka.

2001 - Utworzono Park Narodowy „Ujście Warty”.

2001 - W Krakowie zmarła Halina Czerny-Stefańska, pianistka; w 1949 r. ex aequo z reprezentantką ZSRS Bellą Dawidowicz zdobyła pierwszą nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina.

2002 - W Hadze rozpoczął funkcjonowanie Międzynarodowy Trybunał Karny.

2002 – W katastrofie polskiego autokaru z pielgrzymami na Węgrzech zginęło 19 osób, a 32 zostały ranne.

2003 - W Berlinie zmarła Dora Kacnelson, polska historyk pochodzenia żydowskiego, badaczka dziejów Kresów Wschodnich, polskich zesłańców i stosunków polsko-żydowskich.

2005 – We Włodowie koło Dobrego Miasta został zlinczowany recydywista Józef Ciechanowicz ps. „Ciechanek”, który groził mieszkańcom maczetą.

2019 – W Salzburgu zmarł Bogusław Schaeffer, kompozytor, muzykolog, dramaturg i pedagog. Skomponował prawie 500 utworów muzycznych, napisał także 40 sztuk teatralnych. Wiele tekstów dramatycznych autora ma strukturę opartą na konstrukcji utworu muzycznego.

PAP

Wiadomości

Ziemkiewicz świątecznie podsumowuje: ten rząd nie czuje odpowiedzialności za nic

Ukraina prowadzi coraz śmielszą ekspansję na polską gospodarkę

Kolejna fabryka ogłasza upadłość. Pracę ma stracić 150 osób!

Takiego wywiadu jeszcze nie było! Karol Nawrocki na Święta!

Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”

Zatrucie narkotykami przy wigilijnym stole - 14 osób trafiło do szpitala!

Abp Galbas konkretnie o miłości: to nie jest poezja

Sportowcy roku to Caitlin Clark i Shohei Ohtani

Niemcy likwidują rolnictwo w UE. Golińska: Polacy zostali oszukani przez Tuska

Przeszukania klasztoru Dominikanów przez bodnarowców – ostry komentarz Romanowskiego

Bodnarowcy Tuska przeszukali klasztor w Lublinie - szukali Romanowskiego

Wjechał w pieszych - wśród poszkodowanych dzieci

Wstrząsające filmy i zdjęcia z katastrofy samolotu w Kazachstanie

Śmiertelny pożar w budynku mieszkalnym

Alicja Klasik: Olimpijski medal mnie napędza

Najnowsze

Ziemkiewicz świątecznie podsumowuje: ten rząd nie czuje odpowiedzialności za nic

Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”

Zatrucie narkotykami przy wigilijnym stole - 14 osób trafiło do szpitala!

Abp Galbas konkretnie o miłości: to nie jest poezja

Sportowcy roku to Caitlin Clark i Shohei Ohtani

Ukraina prowadzi coraz śmielszą ekspansję na polską gospodarkę

Kolejna fabryka ogłasza upadłość. Pracę ma stracić 150 osób!

Takiego wywiadu jeszcze nie było! Karol Nawrocki na Święta!