Starożytny gmach odkryty w Aszkelonie, mieście na południowym wybrzeżu Morza Śródziemnego, pochodzi z przełomu epok – I wieku p.n.e. lub I wieku naszej ery. Region, dziś należący do Izraela, znajdował się wówczas pod kontrolą Rzymu. Archeolodzy uważają, że odkryta przez nich bazylika została zbudowana za panowania króla Heroda Wielkiego, rzymskiego wasala króla Judei, który przejął władzę w 30 r. p.n.e.

– Monety odkryte w szczelinach starożytnych podłóg budowli pokazują, że została ona zbudowana w czasach jednego z największych budowniczych, jaki kiedykolwiek żył w tym kraju – mówi Rachel Bar-Natan, jedna z prowadzących wykopaliska.

Budynek został zniszczony przez trzęsienie ziemi, które nawiedziło te tereny w 363 r. n.e. Aktualnie archeolodzy pracują nad odbudową 2000-letniej bazyliki i odrestaurowaniem rzeźb, które udało się odnaleźć. 

Odtworzono oryginalny wygląd bazyliki

Badania odkrytych do tej pory pozostałości konstrukcji pokazuje, że ogromny budynek był zadaszony i podzielony na trzy części – centralną i dwie boczne. Główna sala była otoczona rzędami marmurowych kolumn o ozdobnych głowicach, które wznosiły się na wysokość 13 metrów i podtrzymywały dach budynku. Marmur, używany również do wyłożenia podłogi i dachu, sprowadzano z Azji Mniejszej – ujawniają badania geologiczne. 

Bazylika została gruntownie odnowiona w II i III wieku naszej ery, w czasie panowania rzymskiej dynastii Sewerów. To wtedy zyskała wspomniane marmurowe elementy. Dobudowano też niewielki odeon, czyli teatr z miejscami dla widowni. On także ma zostać odbudowany w trakcie trwających prac tak, aby zwiedzający mogli zasiąść na miejscach dla publiczności.  

Na razie izraelskie władze nie podają, kiedy możemy spodziewać się ukończenia projektu, ale mówi się o „nadchodzących miesiącach”. Prawdopodobnie jako pierwszy udostępniony zwiedzającym zostanie mały odeon, który zgodnie z zapowiedzią, ma zyskać bardziej współczesny wygląd.