Przejdź do treści
18:37 W. Zełenski: drony nad Ukrainą pokazują prawdziwy stosunek Putina do życia i Wielkanocy
18:22 Watykan: Papież przybył niespodziewanie do bazyliki Świętego Piotra
18:19 Lublin: Z powodu awarii wstrzymany ruch pociągów na stacji Lublin
18:08 Kujawsko-pomorskie: Po wypadku zablokowana jest DK15 w Wierzchosławicach
17:01 IMGW: w Wielkanoc najcieplej w centrum i na południu, śmigus-dyngus z deszczem
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Lekkkki czy lek/ki? Język się zmienia, bo nie lubimy się wysilać

Źródło: Fot. Pixabay/klimkin

Lek/ki czy lekkkki? Rozdzielić czy przedłużyć? Polacy preferują drugi z tych sposobów, choć to ten pierwszy jest unikatowy na tle innych języków – wyjaśnia zajmujący się akustyką geminat spółgłoskowych dr hab. Arkadiusz Rojczyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Geminaty spółgłoskowe to złożenia dwóch tych samych spółgłosek np. w takich słowach jak lekki, panna, wanna, dżdżownica. Nie we wszystkich językach można spotkać takie sekwencje, mają je m.in. japoński czy włoski.

– Do tej pory w teoriach fonetycznych i fonologicznych zakładało się, że geminata jest artykułowana tylko przez wydłużenie np. „wannnna”. Polak jednak może to również powiedzieć poprzez rozerwanie, czyli „pan/na”. Z moich badań wynika, że te spółgłoski rozerwać można tylko w języku polskim – powiedział prof. UŚ.

Dodał, że choć nie ma zasad co do sposobu wymawiania tych złożeń w jęz. polskim (oba są poprawne), to w opinii badanych rozdzielenie geminat jest postrzegane za wyraźniejsze, dokładniejsze i lepsze stylistycznie.

Minimalny wysiłek

– Jeśli damy ludziom do przeczytania tekst z kartki np. ze słowem „panna”, to zdecydowana większość przeczyta to rozdzielnie. Ponadto, kiedy pytałem ludzi w trakcie badań to oni też zazwyczaj odpowiadali, że na pewno mówią poprzez rozerwanie, a chwilę później w luźnej rozmowie już wszystko wydłużali – mówił badacz.

Zdaniem Rojczyka w przyszłości wymowa poprzez wydłużenie spółgłosek w języku polskim będzie jedyną opcją. – Moim zdaniem to idzie w kierunku wydłużania, jak w innych językach. Ja sam również mam skłonności do przedłużania. Nic w tym dziwnego. Mowa potoczna oparta jest na teorii minimalnego wysiłku, czyli żeby jak najmniej napracować się artykulacyjnie przy jednoczesnym zrozumieniu nas przez słuchającego. A nam wygodniej docisnąć i wydłużyć spółgłoski niż je rozerwać – wskazał.

Polskie badania po amerykańsku

– Kolejnym krokiem jest zbadanie różnic w percepcji. Czy poprzez usłyszenie „pan/na” szybciej zorientujemy się, że chodzi nam o „pannę”, a nie o „pana”. Według mnie jeśli rozerwiemy spółgłoski, to szybciej się zorientujemy, o jaki wyraz chodzi niż przy wydłużeniu ich” – ocenił Rojczyk.

Jego zdaniem, uzyskana w badaniu wiedza o języku polskim i jego „unikatowej na tle innych języków” strukturze dźwiękowej, prócz naukowego może mieć również praktyczne zastosowanie m.in. w udoskonalaniu systemów automatycznego rozpoznawania mowy.

Wyniki badań Rojczyk opublikował m.in. w prestiżowym branżowym piśmie „Journal of the Acoustical Society of America”.

naukawpolsce.pap.pl

Wiadomości

Drozdowicz: wolność słowa jest gwarantem zachowania praw i wolności innego typu!

Wielkanocne kompozycje kulinarne – jak udekorować stół, by był pyszny i wiosenny?

Znów to samo! Bodnar czcząc pamięć zamordowanych, pisze o mowie nienawiści

Święta wielkanocne w Tatrach. Warto pamiętać o kilku rzeczach

Tragedia na drodze. Motocyklista potrącił dwie osoby

TRZEBA ZOBACZYĆ!

W dobie cenzury, potrzebujemy Waszego wsparcia. Zobacz, jak możesz nam pomóc!

Zakończyła się druga runda rozmów USA-Iran. Co ustalono?

Koszmarne starcie na korcie. Iga Świątek nie przełamała tej serii

„Polityczna Kawa”: Tomasz Sakiewicz zaprasza w Wielkanocny poranek

Putin ogłosił "świąteczny" rozejm w wojnie. Dotrzyma słowa?

Strach w Trzeciej Drodze. PSL przewiduje porażkę Trzaskowskiego

Przewodniczący KEP: zmartwychwstały Chrystus ukazuje nam drogę pokoju, przebaczenia i wzajemnego szacunku

Trzaskowski jest już wycofany

Akcja Caritas: 500 paczek trafiło na stoły najuboższych wrocławian

Anna Gembicka: Donald Tusk nie ma żadnych skrupułów

Najnowsze

Drozdowicz: wolność słowa jest gwarantem zachowania praw i wolności innego typu!

Tragedia na drodze. Motocyklista potrącił dwie osoby

TRZEBA ZOBACZYĆ!

W dobie cenzury, potrzebujemy Waszego wsparcia. Zobacz, jak możesz nam pomóc!

Zakończyła się druga runda rozmów USA-Iran. Co ustalono?

Koszmarne starcie na korcie. Iga Świątek nie przełamała tej serii

Wielkanocne kompozycje kulinarne – jak udekorować stół, by był pyszny i wiosenny?

Znów to samo! Bodnar czcząc pamięć zamordowanych, pisze o mowie nienawiści

Święta wielkanocne w Tatrach. Warto pamiętać o kilku rzeczach