27 grudnia 1918 r. około godz. 16.40 wybuchło powstanie wielkopolskie, jeden z niewielu polskich zrywów niepodległościowych zakończonych sukcesem. Dzięki bohaterstwu i przelanej krwi Wielkopolan w granicach II Rzeczypospolitej znalazły się Poznań i cały region. Po stu latach Polska oddaje hołd powstańcom wielkopolskim.
Zanim sto lat temu na ulicach Poznania rozpoczęły się regularne walki, 26 grudnia w stolicy Wielkopolski pojawił się Ignacy Jan Paderewski. To wywołało ogromne poruszenie w regionie, który od lat przygotowywał się do narodowego zrywu.
Nasz słynny pianista i polityk wieczorem 26 grudnia wygłosił płomienne przemówienie w hotelu Bazar. Rozpaliło to patriotyczne uczucia Polaków, ale jednocześnie rozwścieczyło Niemców, którzy następnego dnia urządzili prowokację, m.in. strzelając do tłumu.
Około godz. 16.40 do akcji wszedł pierwszy powstańczy oddział dowodzony przez Antoniego Wysockiego, który zdobył Prezydium Policji. Walki w stolicy Wielkopolski potrwały kilka dni. 6 stycznia Leon Żuromski zdjął z poznańskiej wieży ratuszowej koronę cesarską, insygnia pruskiego władania, i umieścił na niej polskiego orła.
Powstanie objęło cały region, powtarzano sobie hasło: „Nie należy dłużej czekać”. Polacy przez kilka tygodni przejmowali kolejne miasta w Wielkopolsce. Główne walki potrwały do 16 lutego 1919 r., kiedy to zawarto rozejm w Trewirze.
Za sukcesy wojskowe powstania odpowiadali główni dowódcy: kpt. Stanisław Taczak i gen. Józef Dowbor-Muśnicki, a trzon ich armii składał się z żołnierzy zrzeszonych w Polskiej Organizacji Wojskowej. Postaciami politycznie odpowiedzialnymi byli przedstawiciele Naczelnej Rady Ludowej, w której skład wchodzili: ks. Stanisław Adamski, Władysław Seyda, Wojciech Korfanty, Józef Rymer, Stefan Łaszewski i Adam Poszwiński. Według historyków straty polskie w powstaniu wielkopolskim wyniosły 2289 żołnierzy.
Dziś cała Polska uczci pamięć powstańców. Instytut Pamięci Narodowej przygotował spot przybliżający wydarzenia sprzed 100 lat. Na symbol wybrano rozetkę wielkopolską – oznakę w kształcie trefla wyróżniającą żołnierzy Wojsk Wielkopolskich, która została wprowadzona 22 stycznia 1919 r. przepisem mundurowym głównodowodzącego Sił Zbrojnych w byłym zaborze pruskim gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. W rocznicę wybuchu powstania w uroczystościach w Poznaniu wezmą udział najwyższe władze państwowe z prezydentem Andrzejem Dudą na czele.
Czytaj więcej w dzisiejszej "Gazecie Polskiej Codziennie"
Święta, święta i po świętach :)
— GP Codziennie (@GPCodziennie) 26 grudnia 2018
Mamy nadzieję, że wypoczęliście i z wielką przyjemnością zajrzycie do jutrzejszego, czwartkowego wydania "Codziennej".
Zapraszamy również na https://t.co/1HYRtWiDJA #GPC pic.twitter.com/H0Ja7I7QtW
