Przejdź do treści

Polska 25 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: TV Republika

Tego dnia car Mikołaj II. w rozkazie do armii i floty zapowiedział utworzenie wolnej Polski; Polskie Radio Szczecin rozpoczęło emisję programu; premiera serialu „Kapitan Sowa na tropie"; TVP 2 wyemitowała ostatni odcinek telenoweli „Złotopolscy"; weszła w życie ustawa o prawach konsumenta. Urodzili się m. in. Mieczysław Smorawiński, Stefan Rowecki, Antoni Zygmund, Karol Schayer, Jerzy Antczak, Andrzej Hulanicki, Laco Adamik, Jerzy Sztwiertnia. Zmarli natomiast: Szczepan Józef Gółkowski, Narcyza Żmichowska, Alojzy Retzenhein, Adam Chmielowski, Ester Rachel Kamińska, Stanisława Umińska, Janusz Odrowąż, Bronisław Dąbrowski, Maciej Kuroń, Tytus Karpowicz oraz Jerzy Bereś.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Eugenia, Mateusz oraz Maria, Piotr, Siemosław

1025 - W Gnieźnie odbyła się koronacja królewska Mieszka II

1076 - W Gnieźnie odbyła się koronacja królewska Bolesława II. Śmiałego

1658 - Po trzydniowym oblężeniu przez dywizję Stefana Czarnieckiego skapitulowała załoga duńskiej twierdzy Koldynga. 

1683 - W Belgradzie z rozkazu sułtana Mehmeda IV. uduszony został Kara Mustafa, wielki wezyr, wódz armii tureckiej pokonanej 12. września 1683 r. pod Wiedniem przez koalicję wojsk chrześcijańskich pod dowództwem króla Jana III. Sobieskiego

1787 - W Klęczkowie koło Chełmna urodził się Szczepan Józef Gółkowski, drukarz i wydawca, założyciel pierwszej polskiej drukarni na Pomorzu, wydawca „Szkółki narodowej" i „Nadwiślanina", represjonowany przez władze pruskie. 

1815 - Namiestnikiem Królestwa Polskiego mianowany został gen. Józef Zajączek

1876 - W Warszawie zmarła Narcyza Żmichowska, poetka, powieściopisarka, autorka prac pedagogicznych oraz podręczników, aktywnie działająca w ruchu emancypacyjnym. 

1881 - Podczas trwającej w kościele św. Krzyża mszy świątecznej wybuchła panika spowodowana fałszywym alarmem pożarowym, w wyniku której zostało zadeptanych 20 osób. Plotka o wywołaniu alarmu przez przyłapanego na kradzieży kieszonkowej Żyda doprowadziła do pogromu, w którym zginęły 2. osoby, 24 zostały ranne, a około 10 tys. Żydów poniosło znaczne straty finansowe. 

1883 - We Lwowie zmarł Józef Alojzy Retzenhein, żołnierz, publicysta i pamiętnikarz, uczestnik powstania listopadowego, Wiosny Ludów i powstania styczniowego, przyjaciel i biograf Juliusza Słowackiego, współzałożyciel Biblioteki Polskiej w Paryżu. 

1893 - W Kaliszu urodził się Mieczysław Smorawiński, żołnierz Legionów Polskich, generał WP; we wrześniu 1939 r. dostał się do sowieckiej niewoli; przetrzymywany w obozie w Kozielsku; w kwietniu 1940 r. zamordowany przez NKWD w Katyniu. 

1895 - W Piotrkowie Trybunalskim urodził się gen. Stefan Rowecki Grot", żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej; w kampanii 1939 r. d-ca Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej; komendant Główny ZWZ-AK; aresztowany 30. czerwca1943 r. przez Niemców i umieszczony w KL Sachsenhausen; zamordowany po wybuchu Powstania Warszawskiego na rozkaz szefa SS Heinricha Himmlera

1900 - W Warszawie urodził się Antoni Zygmund, matematyk, Uniwersytetu Stefana Batorego we Lwowie, od 1940 roku na emigracji w USA, pracownik Massachusetts Institute of Technology, członek PAN i Amerykańskiej Akademii Nauk. 

1900 - We Lwowie urodził się Karol Schayer, architekt, autor projektu gmachu Muzeum Śląskiego w Katowicach, od 1946 roku mieszkał i pracował w Libanie. 

1903 - W Tarnowie urodził się Stefan Bartik, drukarz, aktor teatralny i filmowy. 

1913 - W Łodzi urodził się Mieczysław Moczar, wł. Mikołaj Demko, działacz komunistyczny, generał LWP, członek KPP, PPR i PZPR; w latach 1964-1968 minister spraw wewnętrznych; lider frakcji „partyzantów”. 

1916 - Car Mikołaj II. w specjalnym rozkazie do armii i floty zapowiedział utworzenie „wolnej Polski z wszystkich trzech jej rozdzielonych terytoriów". 

1916 - W Krakowie zmarł Adam Chmielowski (Brat Albert), zakonnik, malarz, założyciel zgromadzeń zakonnych albertynów i albertynek oraz przytulisk dla bezdomnych; kanonizowany w 1989 r. 

1917 - W Grodnie urodził się Wadim Berestowski, reżyser filmowy. 

1925 - W Warszawie zmarła Ester Rachel Kamińska, aktorka, założycielka Teatru Żydowskiego w Warszawie. 

1926 - W Łowiczu urodził się Mirosław Szonert, aktor teatralny i filmowy. 

1929 - We Włodzimierzu Wołyńskim urodził się Jerzy Antczak, reżyser, jeden z twórców Teatru Telewizji, autor nominowanej do Oscara ekranizacji „Nocy i dni”, a także filmów „Hrabina Cosel” oraz „Chopin. Pragnienie miłości”. 

1930 - Premiera filmu Kazimierza CzyńskiegoWiatr od morza". 

1933 - W Poznaniu urodził się Andrzej Hulanicki, matematyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, twórca wrocławskiej szkoły analizy harmonicznej. 

1942 - W miejscowości Mala Hradna na Słowacji urodził się Laco Adamik, reżyser. 

1943 - Ponad 40. Polaków zostało zamordowanych przez oddział UPA w Janówce na Wołyniu. 

1945 - Polskie Radio Szczecin rozpoczęło emisję programu. 

1946 - W Chorzowie urodził się Jerzy Sztwiertnia, reżyser seriali „Komediantka”, „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”, „Plebania”. 

1947 - Premiera filmu „Jasne łany" w reżyserii Eugeniusza Cękalskiego, uznawanego za pierwszy polski film socrealistyczny. 

1956 - W Krakowie ponownie zaczął ukazywać się „Tygodnik Powszechny" pod redakcją Jerzego Turowicza. W 1953 r. pismo zamknięto z powodu odmowy opublikowania w numerze z 8. marca nekrologu Stalina

1963 - W Warszawie zmarła Marcjanna Fornalska ps. „Babcia”, działaczka ruchu robotniczego, matka Małgorzaty Fornalskiej

1965 - Premiera pierwszego telewizyjnego serialu kryminalnego „Kapitan Sowa na tropie" z Wiesławem Gołasem w roli głównej. 

1966 - Premiera filmu Wojciecha Jerzego HasaSzyfry". 

1970 - Na antenie Programu III. Polskiego Radia wyemitowano pierwszy odcinek „Ilustrowanego Tygodnika Rozrywkowego", audycji satyrycznej, wg pomysłu Jacka Janczarskiego i Adama Kreczmara, w reżyserii Jerzego Markuszewskiego. ITR ukazywał się do roku 1974 gdy został zastąpiony programem „IMA" - Ilustrowanym Magazynem Autorów. 

1973 - W Białymstoku urodził się Adam Woronowicz, aktor teatralny i filmowy. 

1974 - Premiera filmu „Nie ma róży bez ognia" w reżyserii Stanisława Barei

1976 - W Zrębinie pod Połańcem doszło do jednej z najsłynniejszych zbrodni w okresie PRL. Czterech mieszkańców wsi na oczach kilkudziesięciu sąsiadów zamordowało młode małżeństwo i towarzyszącego im 12-letniego chłopca. Po dokonaniu zbrodni, sprawcy odebrali od świadków przysięgę milczenia. 

1977 - W Fiszorze koło Niegowa zmarła Stanisława Umińska, siostra Benigna, samarytanka, aktorka, bohaterka jednego z najgłośniejszych skandali dwudziestolecia międzywojennego (w 1924 roku zastrzeliła swego narzeczonego dogorywającego na raka wątroby w jednym z paryskich szpitali). 

1984 - W Warszawie zmarł Janusz Odrowąż, literat i satyryk, autor tekstów popularnych przebojów, m.in. „Serduszko puka w rytmie cha-cha", „Pikulina", „Staropolskim obyczajem".

1988 - W Warszawie zmarł Jan Białostocki, historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor prac „Sztuka cenniejsza niż złoto”, „Pięć wieków myśli o sztuce”. 

1992 - W Warszawie zmarł Krzysztof Świętochowski, aktor teatralny i filmowy, lektor Polskiego Radia i Polskiej Kroniki Filmowej. 

1997 - W Warszawie zmarł abp Bronisław Dąbrowski, sekretarz Konferencji Episkopatu Polski (1969-93), jeden z najbliższych współpracowników kard. Stefana Wyszyńskiego, a następnie kard. Józefa Glempa; przez wiele lat przewodniczył delegacji Konferencji Episkopatu ds. Stosunków z Rządem PRL; uczestnik rozmów przygotowujących Okrągły Stół. 

2003 - W Warszawie zmarł Ryszard Wojna dziennikarz i polityk, żołnierz francuskiego ruchu oporu, poseł na Sejm PRL. 

2008 - W Izabelinie pod Warszawą zmarł Maciej Kuroń, kucharz, dziennikarz, prezenter popularnych programów o tematyce kulinarnej, syn Jacka Kuronia

2009 - W Gawrych Rudzie zmarł Tytus Karpowicz, pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży. 

2010 - TVP 2 wyemitowała 1121., ostatni odcinek popularnej telenoweli „Złotopolscy". 

2012 - W Krakowie zmarł Jerzy Bereś, rzeźbiarz i performer, uczeń Xawerego Dunikowskiego, autor wielu manifestacji artystycznych. 

2014 - Weszła w życie ustawa o prawach konsumenta. 

Źródło: PAP 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

Tusk ogląda „Kevina” z wnuczkami. Internauci nie zawodzą: „Tylko nie rzuć kapciem jak Trump pojawi się na ekranie”

Ziemkiewicz świątecznie podsumowuje: ten rząd nie czuje odpowiedzialności za nic

Ukraina prowadzi coraz śmielszą ekspansję na polską gospodarkę

Kolejna fabryka ogłasza upadłość. Pracę ma stracić 150 osób!

Takiego wywiadu jeszcze nie było! Karol Nawrocki na Święta!

Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”

Zatrucie narkotykami przy wigilijnym stole - 14 osób trafiło do szpitala!

Abp Galbas konkretnie o miłości: to nie jest poezja

Sportowcy roku to Caitlin Clark i Shohei Ohtani

Niemcy likwidują rolnictwo w UE. Golińska: Polacy zostali oszukani przez Tuska

Przeszukania klasztoru Dominikanów przez bodnarowców – ostry komentarz Romanowskiego

Bodnarowcy Tuska przeszukali klasztor w Lublinie - szukali Romanowskiego

Wjechał w pieszych - wśród poszkodowanych dzieci

Wstrząsające filmy i zdjęcia z katastrofy samolotu w Kazachstanie

Śmiertelny pożar w budynku mieszkalnym

Najnowsze

Tusk ogląda „Kevina” z wnuczkami. Internauci nie zawodzą: „Tylko nie rzuć kapciem jak Trump pojawi się na ekranie”

Takiego wywiadu jeszcze nie było! Karol Nawrocki na Święta!

Szczerba składa życzneia. Ludzie przypominają politykowi KO wspieranie migrantów i pytają: „Takich jak w Niemczech?”

Zatrucie narkotykami przy wigilijnym stole - 14 osób trafiło do szpitala!

Abp Galbas konkretnie o miłości: to nie jest poezja

Ziemkiewicz świątecznie podsumowuje: ten rząd nie czuje odpowiedzialności za nic

Ukraina prowadzi coraz śmielszą ekspansję na polską gospodarkę

Kolejna fabryka ogłasza upadłość. Pracę ma stracić 150 osób!