Przejdź do treści
Polska 22 września – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia Radio Kraków przeprowadziło pierwszą w kraju transmisję radiową meczu piłkarskiego; pierwsza z serii zbiorowych egzekucji w Lesie Szpęgawskim koło Starogardu Gdańskiego; przed sądem wojskowym zakończył się pokazowy proces biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka; w Warszawie na Wiśle uruchomiono tzw. Grubą Kaśkę; decyzją Sądu Najwyższego NZS zostało ponownie zarejestrowane; wojskowa prokuratura umorzyła śledztwo przeciwko płk. Ryszardowi Kuklińskiemu; zakończono produkcję samochodu „Fiat 126p”; Lech Kaczyński odwołał wicepremiera Andrzeja Leppera i powołał Zytę Gilowską na wicepremiera. Urodzili się m. in. Edward Wittig, Zbigniew Przybyszewski, Bogusław Wolniewicz, Bożena Walter, Marian Kasprzyk, Izabela Sierakowska, Tomasz Wójtowicz. Zmarli natomiast: Edmund Statkiewicz, Mikołaj Bołtuć, Józef Olszyna-Wilczyński, Michał Kajka, Tadeusz Manteuffel, Zdzisław Leśniak, Janusz Bukowski, Józef Zbigniew Polak oraz Tadeusz Olszański.

967 - Zwycięstwo wspieranych przez Czechów wojsk Mieszka I. w bitwie z Wolinianami pod dowództwem Wichmana; dokładne miejsce starcia pozostaje nieznane. 

1651 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę kościoła św. Jacka w Warszawie. 

1879 - W Warszawie urodził się Edward Wittig, rzeźbiarz, autor Pomnika Lotnika w Warszawie. 

1907 - W Giżewie pod Kruszwicą urodził się Zbigniew Przybyszewski, komandor porucznik, obrońca Helu w 1939 r., odznaczony orderem „Virtuti Militari”; aresztowany w 1950 r. przez władze komunistyczne i oskarżony o „próbę obalenia władzy ludowej”, skazany na karę śmierci; wyrok wykonano 16. grudnia 1952 r. 

1920 - W Szembruczku koło Grudziądza urodził się Henryk Zieliński, historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Śląskiego. 

1926 - Specjalista ds. bankowości i były wiceminister skarbu Edmund Statkiewicz, jego żona i dwóch synów zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach w swym domu przy ul. Chłodnej w Warszawie. 

1927 - W Toruniu urodził się Bogusław Wolniewicz, filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. 

1929 - Radio Kraków przeprowadziło pierwszą w kraju transmisję radiową meczu piłkarskiego („Wisła” - „Cracovia”). 

1938 - W Krakowie urodziła się Bożena Walter, dziennikarka, prezenterka telewizyjna. 

1939 - Kampania polska: W bitwie pod Łomiankami Górnymi, prowadząc atak na bagnety, poległ gen. Mikołaj Bołtuć; dowódca Grupy Operacyjnej „Wschód" w składzie Armii „Pomorze". 

1939 - Zbrodnia w Boryszewie koło Sochaczewa na 50. polskich jeńcach. Ofiarą mordu padło 50. wziętych do niewoli żołnierzy bydgoskiego Batalionu Obrony Narodowej. 

1939 - Zbrodnia w Uryczu (województwo lwowskie) na 73-100 polskich jeńcach (żołnierzach 4. Pułku Strzelców Podhalańskich), których spalili żywcem w stodole żołnierze Wehrmachtu; pomagali im ukraińscy nacjonaliści. 

1939 - Pierwsza z serii zbiorowych egzekucji w Lesie Szpęgawskim koło Starogardu Gdańskiego na 88. pacjentach szpitala psychiatrycznego w Kocborowie. Łącznie w Lesie Szpęgawskim Niemcy zamordowali prawie 7 tys. osób. 

1939 - Oddziały Armii Czerwonej wkroczyły do opuszczonego przez Niemców Białegostoku i Brześcia; w Brześciu odbyła się tzw. defilada zwycięzców. 

1939 - Kampania polska: Załoga Lwowa pod dowództwem gen. Władysława Langnera, nie chcąc oddać miasta w ręce Niemców, skapitulowała przed oddziałami Armii Czerwonej; Sowieci złamali wkrótce warunki kapitulacji i internowali obrońców. 

1939 - Pod Warszawą zginął gen. Werner von Fritsch, były naczelny dowódca niemieckich wojsk lądowych, jedyny generał Wehrmachtu poległy w kampanii polskiej. 

1939 - Kampania polska: Wojska Frontu Północnego gen. Emila Krukowicza-Przedrzymirskiego atakując niemiecki VIII. Korpus Armijny rozpoczęły drugą bitwę pod Tomaszowem Lubelskim. 

1939 – III. Rzesza i ZSRS uzgodniły w Moskwie przebieg tzw. Linii demarkacyjnej na ziemiach polskich. 

1939 - Kampania polska: W nocy z 21. na 22. września oddziały Armii Czerwonej zajęły Grodno, które przez dwa dni stawiało opór sowieckim agresorom. 

1939 - Kampania polska: Pod Sopoćkiniami w okolicach Grodna żołnierze sowieccy zastrzelili gen. Józefa Olszynę-Wilczyńskiego, dowódcę Zgrupowania „Grodno”. 

1939 - W Kołomaniu koło Kielc urodził się Marian Kasprzyk, bokser, mistrz olimpijski z Tokio (1964). 

1940 - W nocy z 21. na 22. do obozu Auschwitz przywieziono więźniów z tzw. drugiego transportu warszawskiego, wśród których byli rtm. Witold Pilecki i Władysław Bartoszewski

1940 - Niemieckie siły policyjne rozpoczęły Aktion Saybusch, akcję wysiedlania polskiej ludności z Żywiecczyzny do Generalnego Gubernatorstwa; do grudnia 1940 r. Niemcy wysiedlili około 20 tys. Polaków z 35. miejscowości; polskiej ludności odbierano gospodarstwa, majątek i oszczędności, wysiedlani mogli zabrać ze sobą jedynie drobny sprzęt, koce i ubrania oraz zapas żywności na trzy dni. 

1940 - W Orzyszu zmarł Michał Kajka, poeta ludowy, działacz mazurski. 

1942 - Niemcy rozpoczęli akcję deportacji Żydów z getta w Częstochowie, w jej wyniku ponad 40 tys. osób wywiezionych zostało do obozu zagłady w Treblince; chorych, słabych lub stawiających opór zabijano na miejscu w getcie. 

1944 – Powstanie Warszawskie: Lotnictwo i artyleria sowiecka ostrzelały punkty obsadzone przez Niemców: Dworzec Gdański, Cytadelę, lotniska na Bielanach. 

1946 - W Górze na Dolnym Śląsku urodziła się Izabella Sierakowska, filolog, nauczycielka, związana z lewicowymi partiami. 

1946 – Przedstawiciele Kościoła polskokatolickiego zwrócili się do władz wojewódzkich o przydzielenie świątyni we Fromborku. Odpowiedź była negatywna, ponieważ 17. lipca oddano ją Kościołowi rzymskokatolickiemu. 

1947 - W Szklarskiej Porębie rozpoczęła się narada przedstawicieli dziewięciu partii komunistycznych, w czasie której podjęto uchwałę o powołaniu Biura Informacyjnego Partii Komunistycznych i Robotniczych (Kominformu). Siedzibą Biura miał być Belgrad. 

1953 - Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie zakończył się pokazowy proces biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka oraz kilku innych księży i świeckich pracowników kurii; komunistyczne władze zarzuciły oskarżonym „kolaborację z hitlerowskim okupantem, szpiegostwo na rzecz Stanów Zjednoczonych i Watykanu oraz próbę obalenia ludowych władz”. Torturowanego w śledztwie bp Kaczmarka skazano na 12 lat więzienia. 

1953 - W Lublinie urodził się Tomasz Wójtowicz, siatkarz, złoty medalista mistrzostw świata (1974) i igrzysk olimpijskich w Montrealu (1976). 

1964 - W Warszawie na Wiśle uruchomiono tzw. Grubą Kaśkę - jedno z najważniejszych ujęć wody w stolicy Polski. 

1970 - W Warszawie zmarł Tadeusz Manteuffel, historyk mediewista, w latach 1940-1944 kierownik studium historycznego tajnego Uniwersytetu Warszawskiego; twórca i wieloletni dyrektor Instytutu Historii PAN. 

1975 - Premiera filmu „Noce i dnie” w reżyserii Jerzego Antczaka

1980 - W Sądzie Wojewódzkim w Warszawie Ogólnopolski Komitet Założycielski złożył wniosek o rejestrację Niezależnego Zrzeszenia Studentów. 

1986 - Premiera filmu „C.K. Dezerterzy” w reżyserii Janusza Majewskiego

1989 - Decyzją Sądu Najwyższego Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS), zdelegalizowane po wprowadzeniu stanu wojennego, zostało ponownie zarejestrowane. 

1989 - Izba Wojskowa Sądu Najwyższego uchyliła wyrok wobec Zdzisława Najdera, skazanego w 1983 r. na karę śmierci. 

1997 - Wojskowa Prokuratura Okręgowa w Warszawie umorzyła śledztwo przeciwko płk. Ryszardowi Kuklińskiemu, uznając, że podejmując współpracę z amerykańskim wywiadem działał na rzecz Polski oraz w stanie „wyższej konieczności”. 

1997 - Na antenie TVP1 rozpoczęto regularną emisję telenoweli „Klan”. 

2000 - Po zakończeniu budowy Mostu Świętokrzyskiego został zamknięty tymczasowy Most Syreny w Warszawie. 

2000 - W Bielsku-Białej zakończono produkcję samochodu „Fiat 126p”, popularnego Malucha; w sumie w latach 1973-2000 w zakładach w Bielsku-Białej i Tychach wyprodukowano ponad 3,3 mln tych aut, z czego blisko 900 tys. trafiło na eksport. 

2000 – Podczas XXVII. Letnich Igrzysk Olimpijskich w Sydney Robert Korzeniowski zdobył złoty medal w chodzie sportowym na dystansie 20 km. 

2002 - W Warszawie zmarł Zdzisław Leśniak, aktor. 

2005 - Rafał Blechacz zwyciężył w XV. Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie. 

2005 - W Pradze zmarł Janusz Bukowski, aktor, wystąpił w filmach „C.K. Dezerterzy”, „Prywatne śledztwo”, „Symetria”, a także w serialu „Pogranicze w ogniu”. 

2006 - Prezydent Lech Kaczyński odwołał Andrzeja Leppera ze stanowiska wicepremiera i ministra rolnictwa; jednocześnie powołał Zytę Gilowską na stanowisko wicepremiera i ministra finansów. 

2014 - Prezydent Bronisław Komorowski powołał rząd Ewy Kopacz

2021 – W Warszawie zmarł Józef Zbigniew Polak, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, architekt i rysownik. 

2022 – W Piasecznia zmarł Tadeusz Olszański, dziennikarz sportowy, publicysta, tłumacz literatury węgierskiej. 

źródło: PAP 

Wiadomości

Francja i Polska przeciwko UE: blokada umowy z Mercosur jako cios dla europejskiego rolnictwa

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika

TYLKO U NAS

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Młody sportowiec nie żyje. Pojechał spełniać marzenia

Kolejne zatrzymanie przez CBA ws. Collegium Humanum

#BitwaPolityczna | Koalicja 13 grudnia podszywa się pod PiS

Legendarna narciarka wznawia karierę. Ma 40 lat

Kaczyński mocno o Tusku, Hołowni i Orlenie

Czekał w lesie na śmierć. Wtedy nadleciał dron

Dobre występy siatkarzy w Lidze Mistrzów

Sprawca śmiertelnego wypadku na Trasie Łazienkowskiej jest już w Polsce

Najnowsze

Francja i Polska przeciwko UE: blokada umowy z Mercosur jako cios dla europejskiego rolnictwa

Bliska współpracownica Tuska blokuje "Republikę" w KPRM, jej partner jest wydawcą w TVN24

TYLKO U NAS

Posłanka Żukowska zaniepokojona zatrzymaniem Sutryka

Izrael przygotowuje rozejm w Libanie jako "prezent" dla Trumpa

Młody sportowiec nie żyje. Pojechał spełniać marzenia

Nisztor: ws. Collegium Humanum chodzi o masowy proceder kupowania dyplomów - to sprawa ponadpolityczna

Puchar Europy: Anwil awansował do drugiego etapu

Express Republiki | 14.11.2024 | Republika