Przejdź do treści

Polska 17 lutego – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: facebook.com

Tego dnia Rosja i Prusy podpisały układ ustalający warunki I rozbioru; Gestapo aresztowało o. Maksymiliana Marię Kolbe; Niemcy przejęli archiwum AK; w PRL wprowadzono medal „Za długoletnie pożycie małżeńskie”; Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki jako pierwsi weszli zimą na Mount Everest; koniec procesu Zbigniewa i Zofii Romaszewskich oskarżonych o zorganizowanie Radia „Solidarność”. Urodzili się m. in. Konstanty Grzybowski, Józef Chałasiński, Stefan Ignar, Maria Jaczynowska, Wanda Koczewska, Andrzej Kotkowski, Maciej Englert, Joanna Mirek, Marcin Gortat. Zmarli natomiast: Emanuel Szafarczyk, Aleksander Waszkowski, Jan Stapinski, Józef Babicz, Jan Szczepkowski, Tadeusz Lehr-Spławiński, Józef Andrzej Gierowski oraz Andrzej Żuławski.

1677 – Poświęcono klasztor dominikanów w Tarnobrzegu.

1704 - W Kopance nad Dniestrem urodził się Józef Pułaski, jeden z twórców i przywódców konfederacji barskiej, ojciec Kazimierza Pułaskiego.

1772 - W Petersburgu Rosja i Prusy podpisały układ ustalający warunki I rozbioru Rzeczypospolitej; deklarację przystąpienia do układu złożyła również Austria.

1831 - Powstanie Listopadowe: pod Dobrem i Kałuszynem oddziały polskie stoczyły bitwy z siłami rosyjskimi; starcia zakończyły się niewielką wygraną Polaków.

1834 - We Lwowie odbyła się prapremiera „Zemsty” Aleksandra Fredry.

1863 - Powstanie Styczniowe: Bitwy pod Miechowem i Staszowem.

1865 - Na stokach cytadeli warszawskiej straceni zostali Emanuel Szafarczyk, przywódca Straży Zbrojnej (tzw. sztyletników), organizator zamachów na Aleksandra Wielopolskiego oraz Aleksander Waszkowski, ostatni powstańczy komendant Warszawy.

1901 - W Zatorze urodził się Konstanty Grzybowski - prawnik, historyk idei, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, współtwórca ustroju i założeń konstytucji II Rzeczypospolitej.

1904 - W Sarnach na Ukrainie urodził się Czesław Bobrowski, ekonomista, politolog, prawnik; w latach 1945-1948 prezes Centralnego Urzędu Planowania; twórca tzw. planu trzyletniego.

1904 - W Rudniku urodził się Józef Chałasiński, socjolog, autor m.in. „Młodego pokolenia chłopów”, „Społecznej genealogii inteligencji polskiej”, „Społeczeństwa i wychowania”.

1908 - W Bałdrzychowie (woj. łódzkie) urodził się Stefan Ignar, działacz ludowy, polityk, wicepremier i prezes ZSL w latach 1956-62.

1915 - Odbył się koncert inaugurujący działalność Łódzkiej Orkiestry Symfonicznej.

1928 - W Warszawie urodziła się Maria Jaczynowska, historyczka, badaczka dziejów starożytnego Rzymu, harcerka Szarych Szeregów, sanitariuszka podczas Powstania Warszawskiego.

1937 - W Warszawie urodziła się Wanda Koczewska, aktorka, znana m.in. z filmów „Rancho Texas”, „Głos ma prokurator”, „Dziewczęta z Nowolipek”; zagrała także w serialach „Stawka większa niż życie”, „Życie na gorąco” i „Tulipan” oraz w spektaklach Teatru Sensacji „Kobra”.

1940 – Niemcy zdemontowali pomnik Tadeusza Kościuszki na Wawelu.

1940 - We Lwowie urodził się Andrzej Kotkowski, reżyser filmowy, scenarzysta; twórca filmów „Olimpiada '40”, „W starym dworku, czyli niepodległość trójkątów”, „Obywatel Piszczyk”, „Miasto z morza”.

1941 - W Niepokalanowie aresztowany został przez gestapo, a następnie przewieziony do więzienia na Pawiaku, o. Maksymilian Maria Kolbe.

1942 - W getcie w Brzeżanach w dawnym województwie tarnopolskim Niemcy zamordowali kilkudziesięciu Żydów.

1944 - Podwójny agent (niemiecki i sowiecki) Bogusław Hrynkiewicz, dwóch bojówkarzy Gwardii Ludowej i przydzielony Hrynkiewiczowi funkcjonariusz gestapo dokonali przejęcia archiwum Armii Krajowej i Delegatury Rządu na Kraj przy ul. Poznańskiej 37 w Warszawie. Podczas akcji uprowadzono siedmiu żołnierzy AK, którzy zaginęli bez wieści, prawdopodobnie zostali zamordowani przez Niemców.

1944 – W Mińsku Mazowieckim i na terenie powiatu mińskiego Niemcy aresztowali około 100 żołnierzy AK i cywilów.

1945 - W Londynie został założony Polski Ruch Wolnościowy Niepodległość i Demokracja. Bodźcami do powstania organizacji były m.in. przekonanie o nadchodzącym długotrwałym pobycie na obczyźnie i potrzebie likwidacji podziałów politycznych starszego pokolenia. Pierwszym przewodniczącym NiD był Rowmund Piłsudski (daleki krewny Józefa Piłsudskiego), a pośród członków znalazło się wielu byłych oficerów AK i kurierów z czasów II wojny światowej, m.in. Jan Nowak-Jeziorański i Jerzy Lerski.

1946 - W Sosnowcu urodził się Maciej Englert, aktor, reżyser teatralny; od 1981 r. dyrektor Teatru Współczesnego w Warszawie.

1946 - W Krośnie zmarł Jan Stapinski, jeden z twórców ruchu ludowego, redaktor naczelny „Przyjaciela ludu”, współzałożyciel Stronnictwa Ludowego, poseł na sejm austriacki i Sejm II RP.

1947 - W Krakowie wznowiła działalność Polska Akademia Umiejętności.

1947 – W Kiełpińcu koło Sokołowa Podlaskiego w starciu z oddziałem KBW poległo czterech żołnierzy 6. Brygady Wileńskiej WiN, w tym st. sierż. Józef Babicz ps. „Żwirko”.

1960 - Uchwalona przez Sejm ustawa o orderach wprowadziła medale „Za długoletnie pożycie małżeńskie”, przyznawany osobom pozostającym przez 50 lat w jednym związku małżeńskim i „Za ofiarność i odwagę”, przyznawany tym, którzy ratowali innych ludzi, narażając swoje życie.

1962 - W Zakopanem rozpoczęły się mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym. Największym sukcesem gospodarzy mistrzostw był srebrny medal Antoniego Łaciaka w konkursie na średnim obiekcie. W biegu na 30 kilometrów zwyciężył Fin Eero Mäntyranta, jedyny triumfator – oprócz Szwedów – w konkursach biegowych podczas mistrzostw, który w późniejszych latach w sposób negatywny przeszedł do historii sportu jako pierwszy fiński sportowiec, któremu udowodniono stosowanie dopingu. W 1972 roku wykryto w jego organizmie amfetaminę. Nie odebrano mu jednak zdobytych wcześniej medali.

1964 - W Milanówku zmarł Jan Szczepkowski, rzeźbiarz, malarz; twórca m.in. płaskorzeźb, które zdobią elewację sali posiedzeń Sejmu.

1965 - W Krakowie zmarł Tadeusz Lehr-Spławiński, językoznawca, slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; aresztowany przez Niemców w listopadzie 1939 r. w ramach Akcji Sonderaktion, zwolniony w lutym 1940 r.; brał udział w tajnym nauczaniu.

1967 - W Krakowie zmarł Jan Wiktor, pisarz, publicysta, autor m.in. „Orki na ugorze” i „Zbuntowanego”.

1970 - W Rechowot w Izraelu zmarł Samuel Agnon, urodzony w Buczaczu pisarz żydowski; jego twórczość związana jest z Polską; pisał powieści i opowiadania o chasydach, polskich Żydach; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1966 r.

1974 - W szwedzkim Falun Jan Staszel jako pierwszy w historii polski biegacz narciarski zdobył medal Mistrzostw Świata, zajmując trzecie miejsce na dystansie 30 km stylem klasycznym.

1977 - W Myślenicach urodziła się Joanna Mirek, siatkarka, mistrzyni Europy z 2003 i 2005 roku, sześciokrotna mistrzyni Polski.

1980 - Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki jako pierwsi himalaiści dokonali zimowego wejścia na Mount Everest.

1981 - Minister nauki, szkolnictwa wyższego i techniki zarejestrował Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS).

1983 - Przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego zakończył się proces Zbigniewa i Zofii Romaszewskich oraz kilku innych osób oskarżonych o zorganizowanie w Warszawie podziemnego Radia „Solidarność”; Zbigniew Romaszewski skazany został na cztery i pół roku więzienia, a jego żona Zofia na trzy lata więzienia.

1984 - W Łodzi urodził się Marcin Gortat, koszykarz, reprezentant Polski, gracz ligi NBA, od 2013 r. zawodnik Washington Wizards.

1989 - Demonstracje studentów w Krakowie, Białymstoku, Gdańsku, Poznaniu i Warszawie z okazji ósmej rocznicy rejestracji NZS.

1994 - Premiera filmu „Jańcio Wodnik” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.

1994 – Otwarto Planetarium im. Władysława Dziewulskiego w Toruniu.

1999 - Sejm przyjął ustawę upoważniającą prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego do ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego.

2006 - W Krakowie zmarł prof. Józef Andrzej Gierowski, historyk, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego; założył Międzywydziałowy Zakład Historii i Kultury Żydów w Polsce.

2010 - W Konstancinie zmarł Witold Skaruch, aktor teatralny i filmowy, reżyser, znany m.in. z filmów „Zamach”, „Haracz szarego dnia”, „Ostatnia akcja”.

2010 - Justyna Kowalczyk zdobyła srebrny medal w sprincie narciarskim techniką klasyczną podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w kanadyjskim Vancouver.

2016 - W Warszawie zmarł Andrzej Żuławski, reżyser, scenarzysta, aktor filmowy i pisarz, twórca „Opętania”, „Szamanki” i nagrodzonego w 2015 r. na festiwalu w Locarno „Kosmosu”.

2018 – Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Pjongczangu Kamil Stoch zdobył złoty medal w konkursie skoków narciarskich na dużej skoczni.

 

 

PAP

Wiadomości

Przyszły rok pod znakiem walki Świątek z Sabalenką

Najście na klasztor. Dominikanie oczekują wyjaśnień

Kolejna niedotrzymana obietnica. Rząd Tuska nie skrócił długości kontroli podatkowych

Jakie jeszcze aktywności zaproponuje Rafał Trzaskowski?

Romanowski kontratakuje. Domaga się natychmiastowych działań Tuska

Bodnarowcy Tuska realizują politykę opiłowywania katolików

Marcin Daniec w nielegalnej TVP. Żenada zamiast zabawy

Trump kończy z szaloną lewicową ideologią

Właściciele domów mają nowy obowiązek

37 procent Polaków doświadczyło próby wyłudzenia danych osobowych przez telefon

Republika. Poranek z red. Adrianem Klarenbachem

IMGW ostrzega przed marznącymi opadami

Znaleźli notatki północnokoreańskiego żołnierza. Co zdradzają?

El Al zawiesił loty z Tel Awiwu do Moskwy

Trump zapowiedział: pod moimi rządami będą tylko dwie płcie - męska i żeńska

Najnowsze

Przyszły rok pod znakiem walki Świątek z Sabalenką

Romanowski kontratakuje. Domaga się natychmiastowych działań Tuska

Bodnarowcy Tuska realizują politykę opiłowywania katolików

Marcin Daniec w nielegalnej TVP. Żenada zamiast zabawy

Trump kończy z szaloną lewicową ideologią

Najście na klasztor. Dominikanie oczekują wyjaśnień

Kolejna niedotrzymana obietnica. Rząd Tuska nie skrócił długości kontroli podatkowych

Jakie jeszcze aktywności zaproponuje Rafał Trzaskowski?