Przejdź do treści
18:37 W. Zełenski: drony nad Ukrainą pokazują prawdziwy stosunek Putina do życia i Wielkanocy
18:22 Watykan: Papież przybył niespodziewanie do bazyliki Świętego Piotra
18:19 Lublin: Z powodu awarii wstrzymany ruch pociągów na stacji Lublin
18:08 Kujawsko-pomorskie: Po wypadku zablokowana jest DK15 w Wierzchosławicach
17:01 IMGW: w Wielkanoc najcieplej w centrum i na południu, śmigus-dyngus z deszczem
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Naukowcy ustalili pochodzenie skradzionej mozaiki. Zbadali ją na podstawie zdjęć

Źródło: naukawpolsce.pap.pl

Najstarsze przedstawienie hydraulicznego koła wodnego na rzymskiej mozaice ma około 1700 lat i pochodzi z Apamei (obecna Syria) - uważa prof. Marek T. Olszewski z Uniwersytetu Warszawskiego. Najstarsze znane do tej pory było późniejsze o ok. 150 lat - twierdzi badacz.

Naukowiec z Wydziału Archeologii UW dokonał ustalenia w nietypowy sposób. Analizowana mozaika została skradziona przez rabusiów w 2011 r., tuż po nielegalnych wykopaliskach w syryjskiej Afamii (było to starożytne miasta Apamea). Teraz naukowcy analizują ją tylko na podstawie kilku fotografii, które wykonali i upublicznili złodzieje.

Zdaniem badaczy skradziona mozaika ma ok. 19 m kw. i składa się z trzech pasów, na których widoczne są przedstawienia figuralne.

Na najniższym pasie ukazane jest ogromne koło hydrauliczne, czyli noria. Źródła ikonograficzne ilustrujące użycie tego urządzenia w antyku grecko-rzymskim są nieliczne.

- Jest to najstarsze dotąd znane tego typu przedstawienie, bo starsze o ok. 150 lat od tego, który dotychczas było uważane za najbardziej wiekowe, i pochodzące również z Apamei. Nowo zidentyfikowane pochodzi z pierwszej połowy IV w. n.e., być może z czasów cesarza Konstantyna Wielkiego (306-337 rok n.e.) - podkreślił dr hab. Marek T. Olszewski w informacji przesłanej Nauce w Polsce.

Koła wodne były napędzane siłą nurtu wody rzecznej i służyły do podnoszenia, w sposób regularny i cykliczny, dużej ilości wody czerpanej z rzeki. Następnie z czerpaków woda przelewała się do umieszczonego nawet o 16 m powyżej kanału w akwedukcie.

Jak opowiada badacz, po III/II w. p.n.e., koła hydrauliczne (norie) były powszechnie stosowane, nie tylko na obszarach wschodu rzymskiego zwłaszcza wzdłuż Orontesu i Eufratu, ale również w rzymskich prowincjach w Europie.

To urządzenia hydrauliczne służące do nawadniania pól, ogrodów oraz zaopatrywania miast, a szczególnie fontann, term i domostw, w bieżącą wodę.

Nazwa noria jest pochodzenia semickiego (syriacki i arabski). To na Bliskim Wschodzie urządzenie to było używane przez mieszkańców najdłużej we współczesnej historii, np. w Syrii aż do XX w., do momentu wprowadzenia mechanicznych pomp hydraulicznych zasilanych pompą spalinową.

Jak opowiada naukowiec, ukazana na mozaice z Apamei noria składa się z drewnianego koła zainstalowanego na bardzo solidnej, kamiennej strukturze piramidalnej. Koło hydrauliczne czerpie wodę z rzeki Orontes, i zaopatruje w nią widoczne - z zewnątrz, jak i jednocześnie, od wewnątrz, łaźnie rzymskie z basenem i ze zjeżdżalnią stanowiącą atrakcję dla chłopców pochłoniętych wspólną zabawą.

Koła hydrauliczne rozprzestrzeniły się z Bliskiego Wschodu w europejskich prowincjach rzymskich, takich jak Italia, Dalmacja, Galia i Iberia.

Norie w okresie rzymskim rozprzestrzeniły się po europejskich prowincjach Cesarstwa Rzymskiego.

- Należy pamiętać, że w antyku grecko-rzymskim istniały różnorodne typy urządzeń służących do nawadniania pól uprawnych. Najczęściej działały dzięki sile ludzi, ale często zwierząt - wołów, osłów czy dromaderów  - opisuje archeolog.

Olszewski prowadzi badania we współpracy z Directorate General for Antiquities and Museums (DGMA) w Damaszku. Nie są znane losy mozaiki, którą rabusie oddzielili od podłoża i sprzedali za pośrednictwem międzynarodowych handlarzy kolekcjonerom antyków. Obecnie Interpol poszukuje zabytku.

naukawpolsce.pap.pl

Wiadomości

Uwaga: wstrzymany ruch pociągów na stacji Lublin

Drozdowicz: wolność słowa jest gwarantem zachowania praw i wolności innego typu!

Wielkanocne kompozycje kulinarne – jak udekorować stół, by był pyszny i wiosenny?

Znów to samo! Bodnar czcząc pamięć zamordowanych, pisze o mowie nienawiści

Święta wielkanocne w Tatrach. Warto pamiętać o kilku rzeczach

Tragedia na drodze. Motocyklista potrącił dwie osoby

TRZEBA ZOBACZYĆ!

W dobie cenzury, potrzebujemy Waszego wsparcia. Zobacz, jak możesz nam pomóc!

Zakończyła się druga runda rozmów USA-Iran. Co ustalono?

Koszmarne starcie na korcie. Iga Świątek nie przełamała tej serii

„Polityczna Kawa”: Tomasz Sakiewicz zaprasza w Wielkanocny poranek

Putin ogłosił "świąteczny" rozejm w wojnie. Dotrzyma słowa?

Strach w Trzeciej Drodze. PSL przewiduje porażkę Trzaskowskiego

Przewodniczący KEP: zmartwychwstały Chrystus ukazuje nam drogę pokoju, przebaczenia i wzajemnego szacunku

Trzaskowski jest już wycofany

Akcja Caritas: 500 paczek trafiło na stoły najuboższych wrocławian

Najnowsze

Uwaga: wstrzymany ruch pociągów na stacji Lublin

Święta wielkanocne w Tatrach. Warto pamiętać o kilku rzeczach

Tragedia na drodze. Motocyklista potrącił dwie osoby

TRZEBA ZOBACZYĆ!

W dobie cenzury, potrzebujemy Waszego wsparcia. Zobacz, jak możesz nam pomóc!

Zakończyła się druga runda rozmów USA-Iran. Co ustalono?

Drozdowicz: wolność słowa jest gwarantem zachowania praw i wolności innego typu!

Wielkanocne kompozycje kulinarne – jak udekorować stół, by był pyszny i wiosenny?

Znów to samo! Bodnar czcząc pamięć zamordowanych, pisze o mowie nienawiści