„Banki centralne mają jakieś uwarunkowania prawne czy cele ustanowione przez ustrojodawcę albo ustawodawcę, który nakazuje im zwykle dbać o stabilność pieniądza, czyli zwykle o stabilność cen. Potem jest pytanie, w jaki sposób realizować to zobowiązanie, które jest wpisane albo w konstytucji, albo w ustawie o banku centralnym. I wtedy zachodzi potrzeba jakiejś operacjonalizacji tego ogólnego celu w postaci stabilności cen, to znaczy wymyślenia sposobu, w jaki tę stabilność cen lub inne cele, które są przypisywane bankom centralnym, realizować. I strategia polityki pieniężnej to jest właśnie, można powiedzieć, taki zestaw przede wszystkim celów polityki pieniężnej oraz sposobów realizacji tych celów” – powiedział Witold Grostal, zastępca dyrektora Departamentu Analiz i Badań Ekonomicznych NBP. 

Grostal nawiązał również do strategii celu inflacyjnego.   

„To, co dzisiaj jest, można powiedzieć, kanonem, w szczególności w krajach rozwiniętych, to jest strategia, która nie jest oparta na kursie walutowym, tylko w reżimie płynnego kursu walutowego, strategia celu inflacyjnego. To jest strategia, w której bank centralny ogłasza numeryczny cel dla inflacji. Na ogół ten cel w krajach rozwiniętych jest gdzieś na poziomie 2-2,5 proc. W krajach rozwijających się, czyli doganiających, jest trochę wyższy - 3, czasami 4. I w ten sposób bank centralny zakotwicza, jak to się mówi, oczekiwania inflacyjne wszystkich uczestników życia gospodarczego, a następnie dąży do tego, żeby inflacja, czyli zmiana poziomu cen, która jest lustrzanym odbiciem zmiany wartości jednostki monetarnej, była mniej więcej zgodna z tym celem banku centralnego. Ta strategia celu inflacyjnego nie oznacza, że inflacja ma być stale na poziomie tego celu, dlatego, że to jest niemożliwe, to znaczy bank centralny nie jest w stanie kontrolować swoimi instrumentami inflacji w taki sposób, żeby ona była stale na poziomie, nawet jeżeli to jest jakiś przedział, to nie jest w stanie tego kontrolować, ale chodzi o to, żeby zwykle w średnim okresie inflacja powracała do tego celu, no bo to jest dobre dla gospodarki, dla rozwoju gospodarczego, dla stabilności społecznej.” - mówił. 

A jakie są cele Narodowego Banku Polskiego oraz innych współczesnych banków centralnych?

„Konstytucja mówi w ogóle, że odpowiadamy za wartość pieniądza, a ustawa mówi, że podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen przy wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu. I tak nakreślone ramy prawne banku centralnego są zasadniczo zbieżne z tym, jak jak to wygląda w innych krajach, dlatego że choćby w Europie czy w strefie euro też traktat Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i EBC też nakazuje nie wyłącznie dbanie o stabilność cen, ale także wspieranie konkurencyjnej gospodarki, później jest też mowa o wzroście gospodarczym i o zatrudnieniu. Fed to ma w ogóle system tak zwany dualny, a tak naprawdę potrójny mandat, w którym jest w ogóle pełne zatrudnienie jako pierwszy cel wymieniony, potem są stabilne ceny, potem są jeszcze umiarkowane długoterminowe stopy procentowe. Większość banków centralnych dzisiaj na świecie dąży do tego, żeby zapewnić stabilność cen - i to jest podstawowy, pierwszorzędny cel - ale jednocześnie, żeby robić to w taki sposób, żeby wspierać zrównoważony wzrost gospodarczy. Co to oznacza? Oznacza to tyle, że szczególnie w momencie szoków, a w szczególności, gdy one są zewnętrzne, podażowe, negatywne, żeby dążenie do zapewnienia stabilności cen nie wiązało się z nadmiernymi wahaniami produkcji albo zatrudnienia, a po prawdzie po prostu z silnym wzrostem bezrobocia lub spadkiem silnym produkcji" – powiedział. 

Rozmowa dostępna poniżej oraz pod linkiem Jak polityka pieniężna wpływa na Twoje finanse? (youtube.com). Zapraszamy do oglądania!

Źródło: Telewizja Republika / OF TV